Alexander Mozhaysky
Alexander Fedorovich Mozhaysky (po ashtu përkthyer si Mozhayski, Mozhayskii and Mozhayskiy; Rusisht: Алекса́ндр Фёдорович Можа́йский) (21 mars 1825, Rochensalm (aktualisht Kotka), pjesa lindore e Finlandës – 1 prill 1890, Shën Petersburg), ishte oficer i marinës ruse, pioner i aviacionit, hulumtues dhe projektues i avionit.[1][2] Në vitin 1884, monoplani i Mozhayskyt bëri një përpjekje të dështuar për fluturim.
Dizajni i tij i mbështetur mbi një devijim më shumë sesa fuqinë e motorit për të gjeneruar me shpejtësi të mjaftueshme për lift. Ndërsa është e mundur që krahët e Mozhayskyt e ngadalësuan zbritjen e monoplanit të tij pas nisjes nga tatapjeta. Ai po ashtu eksperimentoi me kënde të ndryshme të sulmit.
Në vitin 1909 një gazetë ruse sqaroi se hopi i Mozhayskyt ishte fluturimi i parë i fuqizuar. Ky sqarim u përsërit më pas disa herë në Bashkimin Sovjetik. Në vitin 1971-1981 TsAGI hulumtoi temën dhe e miratoi këtë sqarim. Avioni origjinal i Mozhayskyt u gjend në pamundësi të gjenerimit të liftit për shkak të kapacitetit të ulët të motorit. Po ashtu u tregua se me motor më të fuqishëm, të cilën Mozhaysky e kishte planifikuar pak para vdekjës së tij, avioni ka mundësi të fluturonte.[3][4]
Gjithsesi, arritjet e Mozhayskyt në aviacion, pjesërisht në lidhje me kontrollimin e fluturimit dhe shtytjes, u konsideruan si kufinjtë teknologjik të disponueshëm për të,[4] dhe vetëm së voni kanë filluar të pranojnë vëmendje serioze.
Asteroidi 2850 Mozhaiskij është emëruar për nderë të tij.
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ "САМОЛЕТЫ ХIХ ВЕКА (Airplanes of the 19th Century)" (në anglisht). WestEastToronto.com website. 3 korrik 2007. Arkivuar nga origjinali më 6 prill 2012. Marrë më 3 gusht 2008.
- ^ Сергей Иванов (Sergei Ivanov) (1 dhjetor 2006). "Сделано в России. Наша дорога в небо (Made in Russia: Our Way To Heaven)". Mecánica Popular (në rusisht). Arkivuar nga origjinali më 22 maj 2007. Marrë më 3 gusht 2008.
- ^ История конструкций самолётов в СССР до 1938 г. Шавров В. Б. −3-е изд, исправл. -М. : Машиностроение, 1985 г.
- ^ a b "Неизвестное об известных" (në rusisht). Arkivuar nga origjinali më 6 prill 2012. Marrë më 10 maj 2015.
Lidhjet e jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Flying Machines - Alexander Fyodorovich Mozhaysky
- schoolnet Alexander Mozhayskiy
- The Pioneers : An Anthology : Alexander Fyodorovich Mozhayskiy
- Aleksandr Fyodorovich Mozhaiski Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.. flyingmachines.org. Accessed on 03-08-2008.
- History of Aviation. Alexander Mozhaiski Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.. spartacus-educational.com. Accessed on 03-08-2008.
- The Pioneers: Aleksandr Fyodorovich Mozhaisky Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.. IETC. Accessed on 03-08-2008.
- К.С. СТРОИТЕЛЕВ (KS Stroitelev). Русский моряк А.Ф. Можайский - изобретатель первого в мире самолета (Russian Sailor A.F. Mozhaiski - Advances In Aircraft Of The War, (Russian). flot.com. Retrieved on 03-08-2008.