Beqir Musliu

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Beqir Musliu
Beqir Musliu
U lind më1945
Gjilan Kosova
Vdiq më24 qershor, 1996
Prishtinë
Kombësiashqiptar
Gjinitë letrarePoezi, Prozë, Dramë, Kritikë letrare

Beqir Musliu (Gjilan,1945; Prishtinë,1996) ishte poet, romancier dhe dramaturg shqiptar. Njihet si një ndër dramaturgët shqiptarë më në zë. Është nga autorët modernistë të dramës shqipe, vepra e të cilit dëshmohet si një nga arritjet e shënuara të këtij drejtimi, në veçanti dy me përmbledhjet me drama, Shtrigani i Gjel Hanit (1989) dhe Rrakullima (1990).[1]

Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

U lind në Gjilan, Kosovë në vitin 1945; vdiq më 24.06.1996, në Prishtinë dhe u varros në Gjil an.Shkollën fillore dhe të mesme i kreu në Gjilan, ndërsa fakultetin filozofik drejtimi i gjuhës dhe letërsisë shqipe në Prishtinë. Gjenerata e Beqir Musliut në Gjilan patën për ideolog të shkrimeve dhe të jetës politike Rexhep Elmazin, andaj që në shkollë të mesme u mor në biseda informative dhe u burgos. Po në këtë kohë Beqir Musliu filloi të merret edhe me shkrime letrare. Në fillim me poezi e pastaj edhe me tregime, romane, drama e kritika letrare dhe dramaturgjike. Mënyra e të shkruarit dhe metaforat e simbolet e përdorura në shkrimet e tij, atë menjëherë e renditën në rangun e shkrimtarëve me një perspektivë të theksuar. Punimi i parë iu botua në revistën letrare “Jeta e Re” të cilën e udhëhiqte Esat Mekuli. Po kjo revistë, tri vite më vonë, në vitin 1965, ia botoi edhe librin e parë.

Shkrimet e Beqir Musliut janë të një niveli të lartë dhe përdorin me mjeshtri të madhe metaforat dhe simbolet, andaj mund të quhet edhe shkrimtar i simboleve.

Puna e tij kryesisht ka të bëjë me gazetari, publicistikë dhe redaktim të revistave. Së pari punoi si gazetar e redaktor në revistën “Zëri i rinisë", e pastaj edhe në “Fjala” të Prishtinës. Së bashku me disa krijues të gjeneratës së vet, sa ishte student, nxori dhe redaktoi revistën letrare “Plejada”, e cila arriti të botohet vetëm deri në numrin 6, sepse pushteti i atëhershëm, duke parë ndikimin e krijimtarisë letrare në masën e gjerë, nuk e financoi dhe e shantazhi për të mos u botuar. Më vonë Beqir Musliu ishte anëtar i redaksisë, e një kohë edhe redaktor në revistën “Jeta e Re”.

Beqir Musliu është prezantuar thuaja në të gjitha antologjitë e shkrimtarëve shqiptarë të kohës së tij e më vonë. Punimet e tij janë përkthyer në gjuhën frënge, angleze, spanjolle, italiane, arabe, gjermane, hungareze, rumune, turke, sllovake, maqedonase, sllovene, serbe dhe kroate.

Vepra[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Dramaturgji[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Beqir Musliu njihet si një ndër dramaturgët shqiptarë më në zë. Është nga autorët modernistë të dramës shqipe, vepra e të cilit dëshmohet si një nga arritjet e shënuara të këtij drejtimi, në veçanti dy me përmbledhjet me drama, Rrakullima dhe Shtrigani i Gjel Hanit, katër tek e para dhe katër tek e dyta. Në to lexuesi has ide të thella të natyrës ekzistenciale, ku qenia njerëzore dhe qenia e kombit përzihen dhe krijojnë një integrale të mbushur me situata jermi e apokaliptike, imazhe, fantazmagori. Brenda tyre ndërveprojnë mite dhe legjenda, vijnë dhe ikin figura të munduara nga vdekja dhe jeta.[2] Musliu në tekstet e veta mbështetet më drejtpërdrejt në trashëgiminë gojore shqiptare, për të artikuluar reflekse aludive lidhur me sprovat dramatike me të cilat përballet etnia në këtë kontekst historik.[3] Ndërthurja e lëndës letrare në dramat e Beqir Musliut “Rrakullima” dhe “Shtrigani i Gjel-Hanit” është e llojit postmodern.[4]

Tituj të veprave[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Poezi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • „Rima të shqetësuara“ („Jeta e re“, Prishtinë, 1965)
  • „Lulëkuqet e gjakut“ („Rilindja“, Prishtinë, 1966)
  • „Skënderbeu ose shqiponja e maleve“ - kurorë sonetesh („Jeta e re“, Prishtinë, 1968)
  • „Bukuria e zezë“ („Rilindja“, Prishtinë, 1968)
  • „Sezamet“ („Rilindja“, Prishtinë, 1972)
  • „Parabola“ („Rilindja“, Prishtinë, 1976)
  • „Darka e magjisë“ („Rilindja“, Prishtinë, 1978)
  • Metafizika e Sfidimit
  • Mandragora
  • Klepsidra e Magjisë
  • Martirium
  • Magna Karta
  • Ekzodus
  • Kodeksi i Argasit

Prozë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • „Vegullia“ - roman („Rilindja“, Prishtinë, 1979)
  • „Mbledhësit e purpurit“ - roman („Rilindja“, Prishtinë, 1982)
  • „Kori i gjelave të vdekur“ - tregime („Dukagjini“, Pejë, 2002)
  • „Makthi“ - roman („Faik Konica“, Prishtinë, 2004)
  • „Amullia“ - roman („Faik Konica“, Prishtinë, 2004)
  • „Krupa“ - roman („Faik Konica“, Prishtinë, 2004)
  • „Skërluta“ - roman („Faik Konica“, Prishtinë, 2004)
  • „Ndeshtrasha“ - roman („Faik Konica“, Prishtinë, 2004)
  • „Skënderbeu“ – poemë („Faik Konica“, Prishtinë, 2004)
  • „Orfeiana“ – Shtatë Libra Anatema - („Faik Konica“, Prishtinë, 2004)

Dramë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Halili 2013, p. 6-7.
  2. ^ Halili 2013, p. 6-7.
  3. ^ Aliu 2012, p. 10.
  4. ^ Halili 2013, p. 212.

Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Krasniqi, Nysret (2016). Letërsia e Kosovës 1953-2000. Prishtinë: AIKD.
  • Aliu, Ali (2012). Kënaqësia e leximit. Prishtinë: ASHAK.
  • Halili, Ernestina (2013). DUKURI MODERNE NЁ DRAMЁN SHQIPE NЁ KOSOVЁ' - disertacion (PDF). Tiranë. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 26 gusht 2020. Marrë më 25 gusht 2020.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja)
  • Hamiti, Sabri (2002). Letërsia Bashkëkohore, Vepra Letrare, 10. Prishtinë: Faik Konica.

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]