Dyfishimi i ADN-së

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Gjatë interfazës ose siç quhet ndryshe, në kohën ndërmjet dy ndarjeve qelizore, ndodh procesi i dyfishimit të kromozomeve. Meqenëse gjenet janë të përbëra prej molekulave të ADN, dyfishimi i tyre është rezultat i dyfishimit të ADN. Është e nevojshme të njihemi me strukturën e ADN.

Procesi i dyfishimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Së pari, nën ndikimin e enzimave ose fermenteve (katalizatorët biologjikë) këputen urat hidrogjenike, të cilat i mbajnë të lidhura bazat komplementare ose plotësuese (p.sh.: A-T dhe G-C). Në këtë mënyrë molekulat e ADN-së despiralizohen (prishet spiralja – shih figurën). Në këtë mënyrë shkëputet adenina nga timina dhe citozina nga guanina. Këto baza posa lirohen, në to menjëherë bashkëngjiten baza të tjera, të cilat ndodhen në sasi të madhe në bërthamë.

Bashkëngjitja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Adenina tërheq timinën dhe guanina citozinën. Këto lidhen me anë të lidhjeve hidrogjenore. Më pas, në bazat e bashkëngjitura lidhen sheqeri – dezoksiriboza dhe acidi fosforik. Si rezultat përfundimtar i këtij procesi, çdo shirit dyfishohet e kompletohet. Në këtë mënyrë, në qelizat bija janë sintetizuar molekula të reja të ADN-së, plotësisht të njëjta me ato të qelizës nënë. Kështu, në çdo brez të ardhshëm të qelizave, në procesin e ndarjes, të quajtur mitozë, bëhet riprodhimi identik i kromozomeve dhe i gjeneve.

Vetë dyfishimi i molekulave identike të ADN në qeliza përbën bazën e procesittë trashëgimit biologjik.

Molekulat e riformuara të ADN, në qelizat bija, janë të ndërtuara prej dy zinxhirëve të nukleotideve, me radhitje të caktuar, «kopje» të molekulave të qelizës mëmë. Në rreshtimin e nukleotideve janë përmbajtur informacionet përkatësisht, të gjitha «udhëzimet» e nevojshme, të cilat prindërit i përcjellin në brezin e ri.