Ingrid Bergman

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Stampa:Infobox persone

Ingrid Bergman (Shqiptimi në suedisht: [ˈɪŋːrɪd ˈbærjman]; 29 gusht 1915 - 29 gusht 1982) ishte aktore suedeze e cila ka luajtur në shumë filma evropianë dhe amerikanë[1]. Ajo ka fituar 3 çmime Academy Awards, dy Emmy Award, katër Golden Globe Award dhe Tony Award si Aktore më e Mirë. Në listën e 25 aktoreve, ajo rënditet si Ylli i katërt më i madh i kinemasë Amerikane i të gjitha kohërave nga Instituti i Filmit Amerikan. Ajo është e njohur më shumë për rolin e saj Ilsa Lund në filmin Casablanca (1942), dhe në rolin Alicia Huberman në filmin Notorious (1946), një triller i Alfred Hitchcock ku luajti edhe Cary Grant.[2]

Para se të bëhej një yll i filmave Amerikanë, ajo ka qenë aktore kryesore në filmat Suedez. Prezantimi i parë i saj për publikun e Shteteve të Bashkuara erdhi në aktrimin e saj në ribërje në gjuhën angleze të filmit Intermezzo (1939). Në Shtetet e Bashkuara, ajo solli në ekran një "freski dhe gjallëri nordike", së bashku me bukurinë e jashtëzakonshme dhe inteligjencën, dhe sipas St. James Encyclopedia of Popular Culture, ajo shpejt u bë "ideali i grave Amerikane" dhe një nga aktoret më të mëdha të roleve kryesore të Holivudit [3]. Producenti i saj David O. Selznick më vonë e quajti atë "aktore me vetëbesim më të kompletuar" që ai kishte punuar ndonjëherë. Ai filloj me aktoren për një rol vetëm në një film, me insistimin e saj (Intermezzo), pastaj nënshkroi një kontratë për katër-filma (gjithashtu me insistimin e saj), në vend të një kontrate aktrimi tikpike shtatë-vjeçare.

Problemet financiare të Selznick nënkuptonte që ajo shpesh duhej të huazohej në studiot e tjera. Përveç se filimit Casablanca, performancat e saj në këtë periudhë kohore përfshijnë ribërjen e filmit Dr. Jekyll and Mr. Hyde (1941) nga Victor Fleming, For Whom the Bell Tolls (1943), Gaslight (1944), dhe The Bells of St. Mary's (1945). Filmat e saj të fundit me Selznick ishin filmat e Alfred Hitchcock Spellbound (1945) dhe Notorious (1946). Fili i saj i fundit me Hitchcock ishte Under Capricorn (1949) [4].

Pas një dekade në filmat amerikanë, ajo luajti në filmin Stromboli (1950) të Roberto Rossellinit, më pas u zbulua se ajo kishte një lidhje jashtëmartesore me drejtorin e filmit. Afera dhe pastaj martesa me Rossellinin krijoi një skandal në SHBA që e detyroi atë të qëndrojë në Evropë për disa vite, kur ajo bëri një rikthim të suksesshëm në Hollywood me filmin Anastasia (1956), për të cilin ajo fitoj oskarin e dytë nga Academy Award. Shumë prej dokumenteve të saj personale dhe të filmit mund të shihet në Arkivën Kinematografike të Universitetit Wesleyan[5]

Vitet e hershme: 1915-1938[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ingrid Bergman, kur i kishte 14 vjet

Periudha e Hollivudit: 1939-1949[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Filmografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vitet 1930[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Filmi Roli
1932 Landskamp
1935 Munkbrogreven Elsa Edlund
1935 Bränningar Karin Ingman
1935 Swedenhielms Astrid
1935 Valborgsmässoafton Lena Bergström
1936 På solsidan Eva Bergh
1936 Intermezzo Anita Hoffman
1938 Dollar Julia Balzar
1938 Kvinnas ansikte, En Anna Holm, aka Anna Paulsson
1938 Vier Gesellen, Die Marianne
1939 Enda natt, En Eva Beckman
1939 Intermezzo: A Love Story Anita Hoffman

Vitet 1940[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Filmi Roli
1940 Juninatten Kerstin Norbäc - aka Sara Nordanå
1941 Adam Had Four Sons Emilie Gallatin
1941 Rage in Heaven Stella Bergen Monrell
1941 Dr. Jekyll and Mr. Hyde Ivy Peterson
1942 Casablanca Ilsa Lund
1943 For Whom the Bell Tolls María
1943 Swedes in America (subjekt i shkurtë) Herself
1944 Gaslight Paula Alquist Anton
1945 Saratoga Trunk Clio Dulaine
1945 Spellbound Dr. Constance Petersen
1945 The Bells of St. Mary's Sister Mary Benedict
1946 American Creed (subjekt i shkurtë) Herself
1946 Notorious Alicia Huberman
1948 Arch of Triumph Joan Madou
1948 Joan of Arc Joan of Arc
1949 Under Capricorn Lady Henrietta Flusky

Vitet 1950[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Filmi Roli
1950 Stromboli Karin
1952 Europa '51 Irene Girard
1953 Siamo donne Herself
1954 Giovanna d'Arco al rogo Giovanna d'Arco (Joan of Arc)
1954 Viaggio in Italia Katherine Joyce
1954 La Paura Irene Wagner
1956 Anastasia Anna Koreff/Anastasia
1956 Elena et les hommes Elena Sokorowska
1958 Indiscreet Anna Kalman
1958 The Inn of the Sixth Happiness Gladys Aylward

Vitet 1960[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Filmi Roli
1961 Aimez-Vous Brahms? Paula Tessier
1961 Auguste (Uncredited Cameo)
1964 The Visit Karla Zachanassian
1964 The Yellow Rolls-Royce Gerda Millett
1967 Fugitive in Vienna
1967 Stimulantia Mathilde Hartman
1969 Cactus Flower Stephanie Dickinson

Vitet 1970[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Filmi Roli
1970 Henri Langlois (dokumentar) Herself
1970 Walk in the Spring Rain Libby Meredith
1973 From the Mixed-Up Files of Mrs. Basil E. Frankweiler Mrs. Frankweiler
1974 Murder on the Orient Express Greta Ohlsson
1976 A Matter of Time Countess Sanziani
1978 Höstsonaten Charlotte Andergast

Radio[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Titulli Show Roli
1940 Intermezzo Lux Radio Theater Anita Hoffman
1941 A Man's Castle Lux Radio Theater Trina
1942 The Silent Heart Cavalcade of America Jenny Lind
1943 Casablanca Screen Guild Theater Ilsa Lund
1944 Anna Karenina Screen Guild Theater Anna Karenina
1944 Mayerling Star and the Story Marie Vetsera
1944 The Guardsman Silver Theater The Actor's Wife
1944 Premiere Show Rudy Vallee Show Herself
1945 For Whom The Bell Tolls Lux Radio Theater Maria
1945 A Tribute to President Roosevelt [None] Herself
1945   Command Performance Herself
1945 Victory in Europe Special [None] Herself
1945 Intermezzo Lux Radio Theater Anita Hoffman
1945 Gaslight Jack Benny Show Herself
1946 Look Awards Bob Hope Show Herself
1946 Awards Ceremony Command Performance Herself
1946 Gaslight Lux Radio Theater Paula Alquist Anton
1946 Bells of St. Mary's Screen Guild Theater Sister Mary Benedict
1947 Bells of St. Mary's Screen Guild Theater Sister Mary Benedict
1947 Still Life Theater Guild on the Air Laura Jesson
1948 Notorious Lux Radio Theater Alicia Huberman
1948 Jane Eyre Lux Radio Theater Jane Eyre
1948 The Seventh Veil Lux Radio Theater Francesca Cunningham
1948 Anna Karenina Theater Guild on the Air Anna Karenina
1949 Notorious Screen Guild Theater Alicia Huberman

Televizion[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Prodhimi Roli
1959 Startime: The Turn of the Screw Governess
1961 24 Hours in a Woman's Life Clare Lester
1963 Hedda Gabler Hedda Gabler
1967 ABC Stage 67: The Human Voice Unnamed (monologue)
1979 The American Film Institute Salute to Alfred Hitchcock Herself (hostess)
1982 A Woman Called Golda Golda Meir

Teatër[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Loja Roli Teatri Vendi
1940 Liliom Julie Forty-Fourth Street Theater New York City, New York
1941 Anna Christie Anna Christie Lobero Theatre Santa Barbara, Kalifornia
1946 Joan of Lorraine Joan of Arc/Mary Grey Alvin Theater New York City, New York
1953 Joan of Arc at the Stake Joan of Arc San Carlo Opera House Naples, Itali
1956 Tea and Sympathy Laura Reynolds Théâtre de Paris Paris, Francë
1962 Hedda Gabler Hedda Gabler Théâtre Montparnasse Geston Baty Paris, Francë
1965 A Month in the Country Natalia Petrovna Yvonne Arnaud Theatre Guildford, Britania e Madhe
1967 More Stately Mansions Deborah Harford Broadhurst Theatre New York City, New York
1972 Captain Brassbound's Conversion Lady Cecily Waynflete Opera House, Kennedy Center Washington, D.C.
1975 The Constant Wife Constance Middleton Schubert Theatre New York City, New York
1979 Waters of the Moon Helen Lancaster Haymarket Theatre Londër, Britania e Madhe

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Obituary Variety, 1 shtator 1982.
  2. ^ "AFI's 100 Years...100 Stars". American Film Institute. Arkivuar nga origjinali më 20 tetor 2006. Marrë më 2006-10-23. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ St. James Encyclopedia of Popular Culture, St. James Press, Gale Publishing (2000)
  4. ^ Ingrid BergmanInternet Movie Database
  5. ^ Bergman archive Arkivuar 14 shtator 2006 tek Wayback Machine, Wesleyan University

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

 Commons: Ingrid Bergman – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale


Ky artikull në lidhje me një aktor është i cunguar. Ju mund të ndihmoni Wikipedinë duke e përmirësuar atë.