Kantoni Valais

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Wallis
Sipërfaqja vendi3ti
Popullsia
278.200
 • Vendi9ti
Pamje nga Lötschental
Pjesë nga rruga Haute që lidhë Alpet Pennine mes Chamonix dhe Wallis.
Monte Rosa Massif
Allalinhorn në muajin gusht
Pamje nga Anzere

Wallis, (gjermanisht: About this soundWallis , lexo: Valis) është një nga 26 kantonet e Zvicrësqë shtrihet në jug-perëndim të Zvicrës në Alpet Pennine rreth luginës të lumit Rhone nga burimi gjer tek lumi Geneva. Kantoni është një nga pjesët më të thata të Zvicrës në qendrën e luginës Rhone (lexo: Ron).

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kantoni Wallis shtrihet në jug të Zvicrës kështu që në jug të vetë kantoni kufizohet me Italinë, në jug-perëndim me Francën, në veri me Kanton Vaud dhe Kanton Bern dhe në lindje me Kanton Uri dhe Kanton Ticino.

Luginat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Romakët e emëruan hapësirën Vallis Poenina ("Upper Rhône Valley"). Që nga viti 888 tokat ishin pjesë e mbretërisë Jurane Burgundy.

Mbreti Rudolph III nga Burgundy ia dha tokën Bishopit të Sionit në vitin 999, duke e bërë atë kont në Valais.

Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Turizmi është industria kryesore e kantonit. Matterhorn afër Zermatt-it është një nga atraksionet më të larta turistike në malet e Zvicrës.

Transporti[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Një aeroport i vogël gjendet në Sion, por rrugët kryesore transportuese janë rrugët dhe hekurudha.

Demografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Banorët e kantonit Wallis janë më shumë folës të gjuhës frënge dhe arpiane. Në Upper Valais banorët flasin gjermanishte valisiane. Frëngjisht folësit përbëjnë pak më shumë se 1/3 e popullsisë.

Qytetet më të mëdha të kantonit janë kryeqyteti Sitten, Sierre and Brig.

Ndarja administrative[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rrethet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rrethet në Kanton Wallis
Brig Conthey Entremont Goms Hérens Leuk Martigny
Monthey Raron Saint-Maurice Sierre Sion Visp

Bashkitë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Më poshtë janë paraqitur bashkitë e Kanton Wallis të ndarë sipas rretheve.

Bashkitë në Kanton Wallis
Rrethi Bashkitë
Brig Birgisch, Brig-Glis, Eggerberg, Mund, Naters, Ried-Brig, Simplon, Termen, Zwischbergen
Conthey Ardon, Chamoson, Conthey, Nendaz, Vétroz
Entremont Bagnes, Bourg-Saint-Pierre, Liddes, Orsières, Sembrancher, Vollèges
Goms Bellwald, Binn, Blitzingen, Ernen, Fiesch, Fieschertal, Grafschaft, Lax, Münster-Geschinen, Niederwald, Obergesteln, Oberwald, Reckingen-Gluringen, Ulrichen
Hérens Ayent, Evolène, Hérémence, Les Agettes, Mase, Nax, Saint-Martin, Vernamiège, Vex
Leuk Agarn, Albinen, Bratsch, Ergisch, Erschmatt, Gampel, Guttet-Feschel, Inden, Leuk, Leukerbad, Oberems, Salgesch, Turtmann, Unterems, Varen
Martigny Bovernier, Charrat, Fully, Isérables, Leytron, Martigny, Martigny-Combe, Riddes, Saillon, Saxon, Trient
Monthey Champéry, Collombey-Muraz, Monthey, Port-Valais, Saint-Gingolph, Troistorrents, Val D'Illiez, Vionnaz, Vouvry
Raron Ausserberg, Betten, Bister, Bitsch, Blatten, Bürchen, Eischoll, Ferden, Filet, Grengiols, Hohtenn, Kippel, Martisberg, Mörel, Niedergesteln, Raron, Riederalp, Steg, Unterbäch, Wiler
Saint-Maurice Collonges, Dorénaz, Evionnaz, Finhaut, Massongex, Mex, Salvan, Saint-Maurice, Vernayaz, Vérossaz
Sierre Ayer, Chalais, Chandolin, Chermignon, Chippis, Grimentz, Grône, Icogne, Lens, Miège, Mollens, Montana-Vermala, Randogne, Sierre, Saint-Jean, Saint-Léonard, Saint-Luc, Venthône, Veyras, Vissoie
Sion Arbaz, Grimisuat, Salins, Savièse, Sion, Veysonnaz
Visp Baltschieder, Eisten, Embd, Grächen, Lalden, Randa, Saas Almagell, Saas-Balen, Saas-Fee, Saas-Grund, Sankt-Niklaus, Stalden, Staldenried, Täsch, Törbel, Visp, Visperterminen, Zeneggen, Zermatt

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]