Rrymat oqeanike

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ndihmoni që kjo pjesë dhe pjesa Rrymat detare të bashkohen në një artikull të vetëm. {{{2}}}


Rrymat oqeanike janë rryma të cilat formohen nga erërat oqeanike dhe qe ndihmojnë në përhapjen e ngrohtësisë në planetin tonë dhe kanë ndikim të madh në klimë. Rrymimi konvencional në oqeane qarkullon sasitë madhe të ujit të ngrohtë dhe të ftohtë. Uji i ngrohtë shkon nga viset tropike në gjerësitë e mëdha gjeografike, ndërsa ujërat e ftohta per tek viset tropike. Faktorët që ndikojnë në qarkullimin e rrymave oqeanike jane: erërat e qarkullimit të përgjithshëm dhe dendësia e ujërave. Shpesh rrymat shmangen nga drejtimi i tyre fillestar.Një rrymë oqeanike është një lëvizje sezonale e drejtpërdrejtë e ujërave të detit të krijuara nga forcat që veprojnë mbi këtë rrjedhë mesatare, të tilla si valët e thyerjes, era, efekti Coriolis, cabbeling, ndryshimet e temperaturës dhe kripësisë, ndërkohë që valët shkaktohen nga tërheqja gravitacionale e Diellit dhe Hënës . Konturet e thellësisë, konfigurimet bregdetare dhe ndërveprimet me rrymat e tjera ndikojnë në drejtimin dhe fuqinë e një rrymë. Prandaj, rrymat e oqeanit janë kryesisht lëvizjet horizontale të ujit.Rrymat e oqeanit rrjedhin për distanca të mëdha, dhe së bashku, krijojnë rripin global të transportuesit që luan një rol dominues në përcaktimin e klimës së shumë prej rajoneve të Tokës. Më konkretisht, rrymat e oqeanit ndikojnë në temperaturën e rajoneve nëpër të cilat ata udhëtojnë. Për shembull, rrymat e ngrohta që udhëtojnë përgjatë brigjeve më të buta rritin temperaturën e zonës duke ngrohur breezët e detit që fryjnë mbi to. Ndoshta shembulli më i mrekullueshëm është rryma e Gjirit, që e bën Evropën veriperëndimore shumë më të butë se çdo rajon tjetër në të njëjtën gjerësi. Një shembull tjetër është Lima, Peru ku klima është më e freskët (nëntropikale) sesa latitudat tropikale në të cilat ndodhet zona, për shkak të efektit të Humboldt Current.