Tefik Basha

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Dr. Tefik Basha

Prof. Dr.Tefik Basha lindi më 10 nëntor të vitit 1947KoretinDardanës ( Kamenicë), është gjeograf-demograf, shqiptar.

Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tefik Basha lindi më 10 nëntor të vitit 1947KoretinDardanës (Kamenicë). Shkollën fillore e kreu në vendlindje ndërsa normalen në Gjilan më 1966. Studimet i mbaroi në fakultetin Filozofik - degën e gjeografisë më 1971 në Prishtinë. Studimet pasuniversitare dhe temën e magjistraturës nga fusha e demografise, i kreu në Fakultetin e shkencave Matematiko-Natyrore të Universiteti i Beogradit, në departamentin e Gjeografisë më 1974. Tezën e doktoraturës e mbrojti po në Beograd, në departamentin e Gjeografisë më 1983, nga lemia e demografise.

Fillimisht punoi si asistent e më vonë si bashkëpunëtor shkencor në degën e etnografisë në Institutin AlbanologjikPrishtinës. Për hulumtime dhe studime kohë pas kohe qëndroi në Paris, Moskë, Sofje, Tiranë etj. Më 1977 zgjidhet asistent në Fakultetin e Shkencave Matematike-Natyrore në seksionin e Gjeografisë. Më 1983 mori titullin e docentit, të profesorit inordinar më 1988 dhe të profesorit ordinar më 1994. Ligjëroi lëndët: Vendbanimet urbane dhe rurale dhe Planifikimin hapësinor. Me hapjen e studimeve posdiplomike, ligjëroi Gjeografinë e vendbanimeve dhe cikël ligjëratash nga Gjeografia shoqërore. Ne Universitetin publik ne Tetove ka ligjeruar lenden e demografise vite me redhe. Ne Fakultetin e Edkumit poshtu ka ligjeruar gjeografisne e popullsise etj. Ka mbajt ligjerata rasti ne Tirane e Sofje. Ne Tirane ne cilsine e kryetarit te Komisionit dhe antarit te komisionit ka marre pjese ne mprojtjen e temave te doktorateve.

Gjatë viteve 1987- 1993 ishte shef i Departamentit të Gjeografisë, kryetar i shoqatës së Gjeografëve të Kosovë 1994-2000 dhe kryeredaktor i revistës ’’Kërkime gjeografike’’, organ i Shoqatës së Gjeografëve, kryetar i Këshillit botues të revistës mujore ‘’’Bota shqiptare’’që botohej në Tiranë etj. Ka bashkëpunuar në disa projekte kërkimore shkencore, këshillime.Ka marre pjese ne shume simpoziume, konferenca, kongrese të karakterit kombëtar e nderkombtar.Antare i shume komisioneve profesionale shkecore e qeveritare sic eshhte ai per Demerkacion me Malin e Zi etj.

Ka botuar një numër të konsiderueshëm punimesh shkencore, profesionale, trajtesa dhe vështrime për çështje të ndryshme gjeopopullative dhe të vendbanimeve, vecmas nga fusha demografike per gjeohapësirën etnike shqiptare në Ballkan e me gjere.

Punime, artikuj shkencor dhe kritka e vështrime të përzgjedhura:[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

a) Botime të veçanta:

• Gjeografia e Kosovës për klasën e VIII, ETMM, Prishtinë, 1995 (në koatuorsi)

• Monografia Brezi i tretë i normalistëve të Gjilanit (1961-1966), Prishtinë, 1997, fq. 1-194 (në koautorsi).

• Monografi për komunën e Gjilanit (ne koatorsi)

b) Punime dhe artikuj të përzgjedhur:

• Kretanje broja i prostorna distribucija stanovnishtva opshtine Kosovske Kamenice, Buletin i Muzeut të Kosovës, nr. l0. Prishtinë, 1974, fq. 190-212.

• Posleratno kretanje stanovnishtva opshtine Kosovske Kamenice (punim magjistrature i mbrojtur në Beograd, 1974, fq. 294).

• Neke savremene tendecije demografskog kretanja stanovnishtva Kameniçke opshtine, Buletin i FSHMN-së, nr. 5, Prishtinë, 1975. fq. 2ol-209.

• Mbi disa elemente dhe karakteristika të natalitetit në Kosovë, ”Kërkime gjeografike, nr . 2. SH.GJ.K .Prishtinë, 198o, fq. 2o-27.

• Detereminante prirodnog kretanja stanovnishtva Kosova (tezë doktorature e mbrojtur në Beograd, 1983, fq. 297).

• Neke regionalne karakteristike nataliteta stanovnishtva, Kosova, Statisticar, br. 9, SDS. Beograd, 1980, 33-37.

• Fertilitet zhenskog stanovnishtva u nedovoljno razvijenim podruçjima sa osvrtom na Kosovo, Buletin i punimeve të simpoziumit jugosllav ”Geografski aspekti prirodni i ljudski resursa Jugoslavije”, Prishtinë, 1984, fq. 135-144.

• Demografske karakteristike mortaliteta odojçadi SAP Kosova, ”Kërkime gjeografike”, nr. 6. SHGJK, Prishtinë, 1985, fq. 93-100.

• Tendecije umrle odojčadi prema polu, bračnosti i nekim drugim uzrocima smrti, na Kosovo, ”Kërkime gjeografike”, nr. 6. SHGJK, Prishtinë 1984, fq. 111-120.

• Moska--aspekte karakteristike urbane-demografike, ”Kërkime gjeografike” SHGJK, Prishtinë, 1987, fq. 75-82.

• Veçoritë e riprodhimit dhe aspekti i planifikimit të familjes në Kosovë, ”Kërkime gjeografike, SHGJK, Prishtinë, 1987, fq. 75-82.

• Osobenosti u reprodukciji stanovniwtva Kosova, Socijalna politika -Porodica i drushtvena kriza, Beograd, 1987, fq. 189-197.

• Demografske karakteristike mortaliteta odojçadi na Kosovu, Zbornik radova, Prishtinë, 1987, fq. 76 (rezime).

• Ndryshimet karakteristike në nivelin e urbanizimit në Kosovë në periudhën e pasluftës, ”Njoftime gjeografike”, nr. 1. Prishtinë, 1988. fq. 19-23.

• Socijalni medicinski spektri populacione politike na Kosovu, Socialni medicinski aspekt populacione politike u Srbiji, Beograd, 1988. 51-60 (Përmbledhje punimesh nga simpoziumi më të njëjtin emër.)

• Neke osnovne e drushtveno-ekonomske karakteristike stanovnishtva Kosova, Marksistiçka misao, Beograd, fq. 153-162.

• Demografski procesi i pojave na Kosovo, Përmbledhje punimesh të Kongresit të XIII të gjeografëve të RSFJ-së, Prishtinë, 199l, fq. 65-72 (në bashkautorësi më dr. D. Breznikun).

• Martesat dhe shkurorëzimet në Kosovë-Aspekte etno-demografike, Studimi etnografik i ndryshimeve bashkëkohore në kulturën popullore shqiptare (përmbledhje punimesh nga Sesioni shkencor mbajtur më 7 dhe 8 dhjetor 1989), Instituti Albanologjik, Prishtinë, 1990, fq. 473-488.

• Veçoritë e riprodhimit të popullsisë së Kosovës, Familja dhe kriza shoqërore, Beograd, 199l, fq. 80-87.

• Promene obrazovnog sastva stanovnishtva Kosova, Statistiçki registri, Prishtinë, 1988, fq. 19-23.

• Osnovna obelezhja fertilnosti stanovnishtva Kosova, Stanovnishtvo, 3-4/1-2 Beograd, 1991, fq. 89-98.

• Aspekte demografike të eksodit shqiptar, Bota shqiptare, Tiranë, 1992, fq. 8-9.

• Manipulimet me numrin e shqiptarëve në Maqedoni, Bota shqiptare, Tiranë, 1992. fq. 10.

• Tendencat e politikes antihumane të ish- Federatës jugosllave ndaj shtimit natyror të popullatës shqiptare, Bota shqiptare, dhjetor, 1992

• Kontinuiteti kompaktësisë etno-kulturore i Shqiptarëve në Kosovë, (nga antika e deri më sot), Feja, kultura dhe tradita islame nder shqiptaret(përmbledhje punimesh të simpoziumit ndërkombëtar), Prishtinë, 1995, fq. 281-289.

• Disa karakteristika demografike të Shqiptarëve të Maqedonisë, Shkup, 1994, fq. 591-599.

• Veçori të rrjedhave demografike të Llapit, Trashëgimia etno-kulturore dhe historike e Llapit, Prishtinë, 1995, fq. 281-289..

• Vështrim mbi popullsinë e Anamoravës me rrethinë, Takimet e Dom Mikel Tarabullusit II (1993-1994), Prishtinë, 1995, fq. 79-88.

• Statistika e përhapjes së popullsisë dhe vendbanimeve në Republikën e Shqipërisë, ”Planeti kaltër”, Prishtinë, l/1996, fq. 19-19.

• Emërtimet në shërbim të serbizimit të Prishtinës, ”Planeti i kaltër”, Prishtinë, 2/1996, fq. 14-18.

• Vendbanimet e vogla rurale në Kosovë, Planeti kaltër, Prishtinë, nr. 6/1997, fq. 6-7.

• Vendbanimet e mëdha rurale në Kosovë, Planeti i kaltër, Prishtinë, 3/1996, fq. 26-28.

• Karakteristikat demografike të lëvizjes natyrore (riprodhimit biologjik) të popullsisë në gjeohapsirën etnike shqiptare në Ballkan Gjeografia dhe ekonomia) Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Tiranë 1996, fq. 90-93.

• Eksodi bashkëkohorë demografik shqiptar, shkaqet dhe pasojat, Shqiptaret në rrjedhat ballkanike, Instituti Albanologjik, Prishtinë, 1996, 301-3o8.

• Popullsia e botës në prag të shekullit XXI, ”Planeti i kaltër”, SHGJK, Prishtinë, 4/1996, fq. 12-14.

• Qyteti dhe vlerat urbane në funksion të turizmit, Akademia e shkencave të Shqipërisë, Qendra e studimeve gjeografike, gjeomorfologjia e aplikuar, mjedisi dhe turizmi, Tiranë, 1998, fq. ll7-12l.

• Tirana-vështrim urbano-demografik, Planeti i kaltër, nr. 5. SHGJK, Prishtinë, 1997, fq. 18-19.

• Natyral chenges in the population in the republic of Kosova, Albenien asosciation of emographers Scenntific cnference for demographic problems (population, Employment, Migration), Tiranë 1999, fq. 37-43.

.Gjilani, qendër komunale e Anamoraves, në botim (Planeti i kaltër, 2006)

• Komuna e Gjilanit, në botim, FESH, Tiranë, 2006

• Dardana-ish Kamenica, në botim FESH, Tiranë, 2006

• Komuna e Dardanës, në botim, FESH, Tiranë, 2006

• Vitia, në botim, FESH. Tiranë, 2006

• Komuna e Vitisë, FESH, Tiranë, 2006

• Artana (Novo-Bërda, FESH, Tiranë, 2006

• Komuna e Artanës, në botim, FESH, Tiranë, 2006

• Disperzioni hapësinor dhe demografik i vendbanimeve rurale në Kosovë, 146-155, 40 Vjetori i Departamentit të gjeografisë, Prishtinë, 2004, fq145-6-155.

• Eksodi rural në Kosovë, para dhe gjatë tranzicionit-shkaet dhe pasojat, Simpoziumi i SHGJK.”Kontributi i gjeografisë në zhvillimin e vendit, Prishtinë, 2007, (në botim.)

• Gjilani qendër e Anamoraves në botim “Planeti i kaltër”, 2007.