Kërceni tek përmbajtja

Adolf Anderssen

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Adolf Anderssen
Emri i plotëKarl Ernst Adolf Anderssen
ShtetiPrusia
Lindi më6 korrik 1818
Breslau, Mbretëria e Prusisë, Konfederata Gjermane
Vdiq më13 mars 1878 (60 vjet)
Breslau, Mbretëria e Prusisë, Perandoria Gjermane

Karl Ernst Adolf Anderssen (6 korrik 1818 – 13 mars 1879) ishte një shahist gjerman. Ai fitoi turnetë e mëdha ndërkombëtare të 1851 dhe 1862, por humbi ndeshjet me Paul Morphy në 1858 dhe me Wilhelm Steinitz në 1866. Ai konsiderohet përgjithësisht si lojtari kryesor i shahut në botë nga viti 1851 deri më 1858, dhe lojtari kryesor aktiv nga viti 1862 deri më 1866, megjithëse titulli i Kampionit Botëror të Shahut nuk ekzistonte ende.

Anderssen u bë lojtari më i suksesshëm i turneut në Evropë, duke fituar më shumë se gjysmën e ngjarjeve në të cilat hyri, duke përfshirë turneun shumë të fortë të shahut të vitit 1870 në Baden-Baden. Shumicën e këtyre sukseseve i arriti kur ishte mbi 50 vjeç.

Anderssen është i famshëm sot për lojën e tij të shkëlqyer sulmuese sakrifikuese, veçanërisht në "Loja e pavdekshme" (1851) dhe "Loja me Gjelbërim të Përjetshëm" (1852). Ai ishte një figurë e rëndësishme në zhvillimin e problemeve të shahut, duke çuar përpara kalimin nga "Shkolla e Vjetër" e kompozimit të problemeve në elegancën dhe kompleksitetin e kompozimeve moderne. Ai ishte gjithashtu një nga mjeshtrit më të pëlqyeshëm të shahut dhe u bë një "burrë shteti i vjetër" i lojës, të cilit të tjerët i drejtoheshin për këshilla ose arbitrazh.

Jeta e hershme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Anderssen lindi në Breslau (tani i quajtur Wrocław, Poloni), në Provincën e Silesisë prusiane, në vitin 1818. Ai jetoi atje pjesën më të madhe të jetës së tij, duke ndarë një shtëpi dhe duke mbështetur nënën e tij të ve dhe motrën e tij të pamartuar. Anderssen nuk u martua kurrë. Ai u diplomua në gjimnazin publik (shkollën e mesme) në Breslau dhe më pas ndoqi universitetin, ku studioi matematikë dhe filozofi. Pas diplomimit në vitin 1847 në moshën 29-vjeçare, ai mori një pozicion në Gjimnazin Friedrichs si instruktor dhe më vonë si profesor i matematikës. Anderssen jetoi një jetë të qetë, të qëndrueshme, të përgjegjshme dhe të respektuar të klasës së mesme. Karriera e tij ishte mësimdhënia e matematikës, ndërsa hobi dhe pasioni i tij ishte të luante shah.[1]

Kur Anderssen ishte nëntë vjeç, babai i tij e mësoi se si të luante shah.[2] Anderssen tha se si djalë, ai mësoi strategjinë e lojës nga një kopje e librit të William Lewis Pesëdhjetë Lojëra mes Labourdonnais dhe McDonnell (1835).[3]

Karriera e shahut

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Anderssen erdhi për herë të parë në vëmendjen e botës së shahut kur botoi Aufgabe für Schachspieler ("Detyra për lojtarët e shahut"), një koleksion prej 60 problemesh shahu, në vitin 1842.[1][2] Ai vazhdoi të botojë probleme për shumë vite, si në revista ashtu edhe si koleksion i dytë në vitin 1852.[4][5] Këto e sollën në vëmendjen e grupit "Berlin Pleiades", ku bënin pjesë disa nga lojtarët më të fortë të kohës dhe ai luajti ndeshje kundër disa prej tyre.[6] Zhvillimi i Anderssen si lojtar ishte relativisht i ngadaltë, kryesisht sepse ai nuk mund të kursente as kohën dhe as paratë për të luajtur shumë ndeshje kundër lojtarëve të fortë. Megjithatë, deri në vitin 1846 ai ishte në gjendje të bënte një luftë të mirë kundër një tjetër anëtari të Pleiades, Tassilo von Heydebrand und der Lasa, i cili mund të ketë qenë lojtari më i fortë në botë në atë kohë.[7] Në vitin 1846, ai u bë redaktor i revistës Schachzeitung der Berliner Schachgesellschaft (më vonë e quajtur Deutsche Schachzeitung) kur themeluesi i saj Ludwig Bledow, një nga "Pleiadat e Berlinit", vdiq. Anderssen e mbajti këtë post deri në vitin 1865.[8]

Vdekja

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Anderssen vdiq më 13 mars 1879, në qytetin e tij të lindjes. Shkaku i vdekjes së tij ishte një sulm në zemër.[1] Sulmet me bombardime gjatë Luftës së Dytë Botërore dëmtuan varrin e tij në Breslau. Pas luftës, qyteti u bë pjesë e Polonisë dhe tani njihet me emrin polak Wrocław. Në vitin 1957, Federata Polake e Shahut vendosi të rivarroste Anderssen në një varr të ri në Varrezat Osobowice.[9]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ a b c "Adolf Anderssen (1818–1879)" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 26 tetor 2009. Marrë më 17 qershor 2008.
  2. ^ a b Fine, R. (1976). The World's Great Chess Games (në anglisht). Dover. fq. 14–17.
  3. ^ "Morphy's opponents: Adolf Anderssen" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 11 maj 2008. Marrë më 17 qershor 2008.
  4. ^ Weenink, H.G.M. (1926). Hume, G.; White, A.C. (red.). The Chess Problem (në anglisht).
  5. ^ Howard, K.S. (1970). Classic Chess Problems by Pioneer Composers (në anglisht). Courier Dover. ISBN 0-486-22522-4. Marrë më 17 qershor 2008.
  6. ^ Spinrad, J.P. "Ludwig Erdmann Bledow" (PDF) (në anglisht). chesscafe.com. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 25 qershor 2008. Marrë më 17 qershor 2008.
  7. ^ Diggle,G.H. "The Baron" (PDF) (në anglisht). chesscafe.com. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 26 qershor 2008. Marrë më 17 qershor 2008.
  8. ^ "Chess Periodicals" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 26 shtator 2007. Marrë më 17 qershor 2008.
  9. ^ For a picture of his grave, see "At the grave of Adolf Anderssen" (në anglisht). Ken Whyld Association. Arkivuar nga origjinali më 15 shkurt 2012. Marrë më 19 nëntor 2008. The source for the date of the reburying is SchachReport, no. 9/1995, p.74

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Adolf_Anderssen&oldid=2771157"