Amesha Spenta

Në zoroastrianizëm, Amesha Spenta-t (fjalë për fjalë "Të pavdekshëm (që janë) të shenjtë/bujarë/përparues") janë një klasë e shtatë qenieve hyjnore që burojnë nga Ahura Mazda, hyjnia më e lartë e fesë. Variacionet e mëvonshme të termit në persishten e mesme përfshijnë tkurrjen 'Ameshaspand' si dhe termat specifikisht zoroastrianë 'Mahraspand' dhe 'Amahraspand'.

Si qenie hyjnore

Shumë më i zakonshëm se kuptimi jospecifik i Amesha Spenta është një përdorim kufizues i termit për t'iu referuar shtatë qenieve të mëdha hyjnore që burojnë nga Ahura Mazda. Në traditën zoroastriane, këto janë shtatë manifestimet e para të krijuesit të pakrijuar, nëpërmjet të cilit u realizua i gjithë krijimi i mëvonshëm. Kjo doktrinë themelore aludohet vetëm në Avesta, por përshkruhet sistematikisht në tekstet e mëvonshme të gjuhës persiane të mesme, veçanërisht në Bundahishn, një vepër e shekullit të 11-të ose të 12-të që rrëfen kozmologjinë zoroastriane.

Shprehja Amesha Spenta nuk gjendet te Gatha-t, por "me siguri është shpikur nga vetë Zoroasteri. Spenta është një fjalë karakteristike e zbulesës së tij, që do të thotë përparues, fuqizues, bujar, i shenjtë." Përdorimi më i vjetër i dëshmuar i termit është në një pjesë të Jasna Haptanghaiti dhe në të cilin dy elementët e emrit ndodhin në rend të kundërt, domethënë si Spenta Amesha. Ashtu si të gjitha vargjet e tjera të Jasna Haptanghaiti-t, Jasna 39.3 është gjithashtu në avestanishten gatike dhe është afërsisht aq i vjetër sa himnet që i atribuohen vetë Zoroasterit.

Amesha Spenta-t te Gatha-t

Emri gatik	Kuptimi i përafërt
Spəṇta Mainyu	Shpirti/Mentaliteti i Shenjtë/Krijues
[Vohu] Manah	Qëllimi [i mirë]
Aṣ̌a [Vahišta]	E vërteta [më e mirë]/ Drejtësia
<i id="mwYA">Xšaθra</i> [<i id="mwYQ">Vairya</i>]	Sundimi [i dëshirueshëm]
[<i id="mwZg">Spəṇta</i>] <i id="mwZw">Ārmaiti</i>	Devotshmëria [e shenjtë]
<i id="mwbA">Haurvatāt</i>	Tërësia
<i id="mwcQ">Amərətāt</i>	Pavdekësia