Commando (film 1985)

Commando
Commando
Regjia nga	Mark L. Lester
Skenari nga	Steven E. de Souza
Historia nga	Joseph Loeb III; Matthew Weisman; Steven E. de Souza;
Prodhuesi	Joel Silver
Luajnë	Arnold Schwarzenegger; Rae Dawn Chong;
Kinematografia	Matthew F. Leonetti
Montazhi	Mark Goldblatt; Glenn Farr; John F. Link;
Muzika	James Horner
; Kompania prodhuese	Silver Pictures
Shpërndarë nga	20th Century Fox
Data e publikimit	4 tetor 1985
Kohëzgjatja	90 minuta
Shteti	Shtetet e Bashkuara
Gjuhët	Anglisht; Spanjisht
Buxheti	$10 million
Fitimi	$57.5 million

Commando është një film aksion amerikan i vitit 1985 me regji të Mark L. Lester dhe prodhuar nga Joel Silver. Në luan Arnold Schwarzenegger në rolin kryesor, së bashku me Rae Dawn Chong, Alyssa Milano, Vernon Wells, Bill Duke dhe Dan Hedaya. Partitura muzikore u kompozua nga James Horner.

Commando u lirua në Shtetet e Bashkuara më 4 tetor 1985, ku mori vlerësime për sekuencat e veprimit dhe humorin. Filmi u bë një sukses komercial në arkë dhe u nominua për një Saturn Award për Efektet më të Mira Speciale, por humbi tek Back to the Future.^[2]

Përmbajtja

Në upstate California, John Matrix, një ish-kolonel i Forcave Speciale të Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara, informohet nga ish-eprori i tij gjeneralmajor Franklin Kirby se mercenarë të panjohur kanë vrarë të gjithë anëtarët e tjerë të njësisë së tij të mëparshme. Vrasësit sulmojnë shtëpinë e izoluar malore të Matrix dhe rrëmbejnë vajzën e tij të vogël, Jenny. Ndërsa përpiqej t'i përgjonte ata, Matrix qetësohet dhe rrëmbehet nga mercenarët, të udhëhequr nga Bennett, një ish-anëtar i ekipit të Matrix i shkarkuar për dhunë të tepruar. Bennett kishte falsifikuar vdekjen e tij dhe tani po punon me mercenarët si hakmarrje kundër Matrix. Matrix çohet përpara komandantit të tyre, Arius, një ish-diktator i Amerikës së Jugut, të cilin Matrix e largoi nga pushteti. Arius shantazhon Matrix për të kryer një vrasje politike në vendin e tij të lindjes, Val Verde, ku ai dëshiron të udhëheqë një grusht shteti ushtarak.

Me jetën e Xheni në linjë, Matrix me sa duket pranon të përmbushë kërkesën. Pasi hipi në një fluturim për në Val Verde, Matrix vret rojen e tij, Henriques, dhe hidhet nga avioni pikërisht në momentin që po ngrihet. Duke e ditur se Arius do ta vrasë Jenny, pavarësisht nëse ai e bën apo jo punën, dhe afërsisht 11 orë përpara se aeroplani të planifikohet të ulet, Matrix niset pas ndihmësit të Arius, Sullit. Matrix kërkon ndihmën e një stjuardese jashtë detyrës të quajtur Cindy, të cilën ai e pa Sully duke ngacmuar, dhe e udhëzon atë të ndjekë Sully në një qendër tregtare. Cindy fillimisht supozon se Matrix është një i çmendur, por pasi e sheh Sully duke tërhequr një armë ndaj Matrix në përballjen që pasoi, ajo vendos ta ndihmojë atë në përpjekjen e tij. Pas një ndjekjeje të gjatë me makinë, Matrix kap Sully dhe e lëshon atë nga një shkëmb deri në vdekje. Pasi merr një çelës moteli nga xhaketa e Sullit, Matrix shkon në motelin ku po qëndron Cooke, një ish Beretë e Gjelbër në punëtorin e Arius. Pas një konfrontimi të dukshëm, Matrix vë në shtyllë Cooke-n në një këmbë tavoline. Më pas ai merr në pyetje Cooke për vendndodhjen e Xheni, por Cooke vdes para se të mund të përgjigjet.

Me provat e zbuluara në makinën e Cooke, Matrix dhe Cindy hyjnë në një magazinë aty pranë në pronësi të Arius që furnizon armë për ushtrinë e tij. Ata mësojnë se ku po mbahet Xheni pasi gjurmojnë bazën e ishullit të Arius në një hartë të rajonit bregdetar. Matrix hyn në një dyqan të tepërt për t'u pajisur me armatim ushtarak, por arrestohet nga policia. Cindy e ndihmon atë të arratiset dhe pasi komandon një hidroavion nga një marinë aty pranë e kontrolluar nga Arius, Matrix dhe Cindy ulin aeroplanin në brigjet e strehës së ishullit të Arius. Matrix udhëzon Cindy të kontaktojë gjeneralin Kirby dhe më pas vazhdon në vilën e Arius, duke vrarë të gjithë ushtrinë e Arius. Arius del dhe angazhon Matrix në një përleshje me armë derisa Matrix vret Arius. Xheni arratiset në bodrumin e vilës, por përfundimisht kapet sërish nga Bennett. Matrix i gjurmon ata dhe pas një përballjeje të gjatë, Matrix më në fund vret Bennett duke e vënë në shtyllë me një tub avulli. Kirby mbërrin me një detashment ushtarak dhe i kërkon Matrix të ribashkohet me njësinë, por Matrix nuk pranon dhe largohet nga ishulli në bordin e hidroavionit me Jenny dhe Cindy.

Luajnë

Arnold Schwarzenegger si Kolonel John Matrix
Rae Dawn Chong si Cindy
Alyssa Milano si Jenny Matrix
Dan Hedaya si Gjeneral Ernesto Arius
Vernon Wells si Kapiten Simon Bennett
James Olson si Gjeneralmajor Franklin Kirby
David Patrick Kelly si "Sully"
Bill Duke si Cooke
Drew Snyder si Lawson
Michael Delano si Forrestal
Charles Meshack si Henriques
Carlos Cervantes si Diaz
Chelsea Field si Brunette Stewardess
Bill Paxton si Intercept Officer
Ava Cadell si Girl in Bed at Motel
Branscombe Richmond si Vega

Prodhimi

Zhvillimi

Skenaristi Jeph Loeb tha se skenari i tij origjinal kishte të bënte me një ushtar izraelit që kishte hequr dorë nga dhuna. Roli kryesor u shkrua fillimisht për Gene Simmons, por Simmons e refuzoi atë.^[3]^[4] Steven E. de Souzaa e rishkruan skenarin, duke ia përshtatur Schwarzenegger.^[5]

Xhirimet

Fotografia kryesore filloi më 22 prill 1985 dhe u mbyll më 6 qershor 1985, pas 45 ditësh xhirime. Filmi është xhiruar në një vend në Kaliforni. Ishulli San Nicolas në brigjet e Santa Barbara, në të cilin Matrix fluturon për të shpëtuar vajzën e tij, u filmua në bregun e Paqësorit në San Simeon. Kazermat që “sulmohen” janë në fakt prona plazhi që i përkasin Hearst Castle Estate. Skenat e kabinës së trungut, ku Jenny është rrëmbyer, janë filmuar në Malin Baldy. Shtëpia që Matrix sulmon në kulmin e filmit ishte në fakt ish-rezidenca kryesore e Harold Lloyd Estate në distriktin Benedict Canyon të Beverly Hills. Skena e ndjekjes së makinave midis Sully dhe Matrix fillon në Ventura Blvd dhe lëviz në kodrat në Benedict Canyon. Sherman Oaks Galleria, në Sherman Oaks, Kaliforni, shërbeu si vendndodhja e qendrës tregtare të filmit dhe u përdor për gjashtë ditë pas orës 21:00, pasi dyqanet u mbyllën. Filmi fillimisht ishte caktuar të kushtonte 8 milionë dollarë, por ai shkoi mbi buxhet dhe kushtoi 10 milionë dollarë pasi përfunduan xhirimet.^[6]

Pritja

Box office

Commando ishte një sukses në arkë, duke fituar mbi 57.5 milionë dollarë kundrejt një buxheti prej 9 milionë dollarësh. Filmi debutoi në vendin e parë në fundjavën 4–6 tetor 1985 në Shtetet e Bashkuara dhe kaloi tre javë rresht në pozitën e parë.^[7]

Përgjigje kritike

Faqja e grumbullimit të rishikimeve Rotten Tomatoes i jep filmit një vlerësim prej 68% bazuar në komentet nga 37 kritikë, me një vlerësim mesatar prej 5,80/10.^[8] Konsensusi kritik i faqes në internet thotë: "Filmi më i fundit i Schwarzenegger të viteve '80, i mbushur me një komplot të paqartë, aksion të jashtëzakonshëm dhe filma të pafund me një rresht".^[8] Në Metacritic, filmi ka një vlerësim prej 51 nga 100, duke treguar "vlerësime të përziera ose mesatare".^[9]

Trashëgimia

Commando frymëzoi shumë filma të tjerë aksion, duke përfshirë Strike Commando (1987), Commando Squad (1987), dhe When Eagles Strike (2003).^[10]

Lester tha gjithashtu: "Ka një libër të ri që doli për fëmijët luftëtarë afrikanë dhe se si ata marrin armët. Dhe aty ka një seksion se si u tregojnë fëmijëve fundin e komandos për t'i bërë ata entuziastë. Mendova "Uau - kjo është shqetësuese". Mendoj se nuk e kuptojmë efektin që filmat tanë kanë te njerëzit.”^[11]

Referime

^ Commando at the AFI Catalog of Feature Films
^ ^a ^b "Commando (1985)". Box Office Mojo (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2017-12-07. Marrë më 2012-10-11.
^ "Remembering Arnold Schwarzenegger's 'Commando,' the Most '80s Action Movie of the '80s" (në anglisht). 4 tetor 2020. Arkivuar nga origjinali më 18 gusht 2023. Marrë më 18 gusht 2023.
^ "Commando Facts You Never Knew" (në anglisht). 19 qershor 2018. Arkivuar nga origjinali më 18 gusht 2023. Marrë më 18 gusht 2023.
^ Semlyen, Nick de (24 mars 2016). "Commando: The Complete History". Empire (në anglishte amerikane). Arkivuar nga origjinali më 2 prill 2018. Marrë më 25 prill 2018.
^ "AFI Catalog". American Film Institute (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 3 maj 2021. Marrë më 10 mars 2020.
^ "Commando Summary" (në anglisht). Box Office Mojo. Arkivuar nga origjinali më 7 dhjetor 2017. Marrë më 14 gusht 2015.
^ ^a ^b "Commando (1985)". Rotten Tomatoes (në anglisht). Fandango Media. Arkivuar nga origjinali më 21 gusht 2019. Marrë më 11 korrik 2022.
^ Commando at Metacritic
^ "Operation Balikatan (2003) − Trivia − IMDb". Amazon (në anglisht). IMDb. Arkivuar nga origjinali më 17 mars 2020. Marrë më 15 janar 2021.
^ Cribbs, John (2011). "The Films of Mark L Lester". The Pink Smoke (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2024-06-01. Marrë më 2024-06-01.

Lidhje të jashtme

Commando në Internet Movie Database

[1] Commando at the AFI Catalog of Feature Films

[BOM-2] "Commando (1985)". Box Office Mojo (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2017-12-07. Marrë më 2012-10-11.

[3] "Remembering Arnold Schwarzenegger's 'Commando,' the Most '80s Action Movie of the '80s" (në anglisht). 4 tetor 2020. Arkivuar nga origjinali më 18 gusht 2023. Marrë më 18 gusht 2023.

[4] "Commando Facts You Never Knew" (në anglisht). 19 qershor 2018. Arkivuar nga origjinali më 18 gusht 2023. Marrë më 18 gusht 2023.

[empire=history-5] Semlyen, Nick de (24 mars 2016). "Commando: The Complete History". Empire (në anglishte amerikane). Arkivuar nga origjinali më 2 prill 2018. Marrë më 25 prill 2018.

[AFI-6] "AFI Catalog". American Film Institute (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 3 maj 2021. Marrë më 10 mars 2020.

[7] "Commando Summary" (në anglisht). Box Office Mojo. Arkivuar nga origjinali më 7 dhjetor 2017. Marrë më 14 gusht 2015.

[RT-8] "Commando (1985)". Rotten Tomatoes (në anglisht). Fandango Media. Arkivuar nga origjinali më 21 gusht 2019. Marrë më 11 korrik 2022.

[9] Commando at Metacritic

[10] "Operation Balikatan (2003) − Trivia − IMDb". Amazon (në anglisht). IMDb. Arkivuar nga origjinali më 17 mars 2020. Marrë më 15 janar 2021.

[pink-11] Cribbs, John (2011). "The Films of Mark L Lester". The Pink Smoke (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2024-06-01. Marrë më 2024-06-01.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]