Daimyō

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Daimyō (Japonisht: 大名) ishin feudalë më të fuqishëm japonezë,[1] deri në rënien e tyre në periudhën Meiji. Fjala dai do të thotë e madhe, ndërsa myō rrjedh nga fjala myōden që do të thotë vend privat.[2]

Ata janë të nënshtruar vetëm shogunëve, daimyō ishin feudalët më të fuqishëm duke udhëhequr nga shekulli i 10-të deri në shekullin e 19-të në Japoni. Disa klane të daimyō, sidomos Mōri, Shimazu dhe Hosokawa, ishin degë të kadetëve të familjes perandorake ose që zbrisnin nga kuge, daimyō tjerë u promovuan nga radhët e samurajve, sidomos gjatë periudhës Edo.

Daimyō shpesh punësuan samurai për të ruajtur vendin e tyre dhe ata paguan samurai në tokë ose ushqim si relativisht pak mund të përballojë për të paguar samurai në të holla. Epoka e daimyō përfundoi shpejt pas restaurimit Meiji me miratimin e sistemit të prefekturës më 1871.

Shugo-daimyō[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shugo daimyō (守護 大名) ishin grupi i parë i meshkujve që mbanin titullin daimyō. Ata u ngritën nga mesi i shugos gjatë periudhës Muromachi. Shugo-daimyō mbante jo vetëm fuqitë ushtarake dhe policore, por edhe fuqinë ekonomike brenda një province. Ata grumbulluan këto kompetenca gjatë gjithë dekadave të para të periudhës Muromachi.

Shumica e shugo-daimyō ishin nga klanët Shiba, Hatakeyama, dhe Hosokawa, poashtu klanët tozama prej Yamana, Ōuchi, dhe Akamatsu.

Ashikaga shogunate urdhëruan që shugo-daimyō të jetonin në Kyoto, kështu ata caktuan të afërm ose mbajtës, të quajtur shugodai, për t'i përfaqësuar ata në provincat e tyre. Përfundimisht, disa nga këta erdhën për të banuar në Kyoto, duke emëruar deputetë në krahinat.

Sengoku-daimyō[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Harta e Japonisë rreth vitit 1570 (Genki)

Shumica nga sengoku-daimyō ishin shugo-daimyō, si Satake, Imagawa, Takeda, Toki, Rokkaku, Ōuchi, dhe Shimazu.

Klanët Asakura, Amago, Nagao, Miyoshi, Chōsokabe, Jimbō, Hatano, Oda u ngritën nga shugodai dhe zëvendësit e tyre në gradën daimyō. Sengoku-daimyo të tjera të tilla si Mōri, Tamura, dhe Ryūzōji u ngritën nga ji-samurai. Zyrtarët më të ulët të shogunatit dhe rōnin (klanët e mëvonshëm Hōjō, Saitō), zyrtarët provincialë (Kitabatake) dhe kuge (Tosa Ichijō) gjithashtu krijuan sengoku-daimyō.

Restaurimi Meiji[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1869, viti pas restaurimit të Meijit, daimyō, bashkë me kuge, formuan një aristokraci të re, kazoku. Në vitin 1871 han u shfuqizua dhe u vendosën prefekturat, duke i dhënë kështu fund epokës së daimyō në Japoni.[3] Në prag të këtij ndryshimi, shumë daimyō mbetën në kontroll të tokave të tyre, duke u emëruar si guvernatorë prefekture; megjithatë ata u çliruan shumë shpejt nga kjo detyrë dhe u thirrën masivisht në Tokjo, duke prerë kështu çdo bazë të pavarur të pushtetit nga e cila mund të rebeloheshin. Përkundër kësaj, anëtarët e familjeve të ish-daimyō mbetën të shquar në qeveri dhe në shoqëri, dhe në disa raste vazhdojnë të mbesin të shquar edhe sot. Për shembull, Morihiro Hosokawa, ish-kryeministër, është pasardhës i daimyōKumamoto, por këto raste janë shumë pak tani.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Katsuro, Hara (2009). An Introduction to the History of Japan. BiblioBazaar, LLC. fq. 291. ISBN 1-110-78785-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Kodansha Encyclopedia of Japan, entry for "daimyō"
  3. ^ Frédéric, Louis; Roth, Käthe (2002), Japan Encyclopedia, Harvard University Press Reference Library, Belknap, fq. 141–142, ISBN 9780674017535 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)