Enver Pasha

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ismail Enveri
ENPER PASHA WARMINISTER.jpg
Enver Pasha si Ministër i Mbrojtjes
Ministër i Luftës
Në detyrë
4 janar 1914 – 13 tetpr 1918
KryeministriSait Halim Pasha
Paraprirë ngaAhmet Izet Pasha
Pasuar ngaAhmet Izet Pasha
Të dhëna vetjake
U lind më
Ismail Enver

22 nëntor 1881
Kostandinopojë, Perandoria Osmane (tani Stamboll, Turqi)
Vdiq më4 gusht 1922 (40 vjet)
Republika Sovjetike Popullore Buharan, (tani Taxhikistan)
NënshtetësiaOsman
Partia politikeKomiteti "Bashkim e përparim"
Bashkëshortja/etNaciye Sultan
FëmijëtMahpeyker Hanımsultan
Türkan Hanımsultan
Sultanzade Ali Bey
ShkollimiKolegji Ushtarak Osman (1903)[1]
Nënshkrimi
Shërbimi ushtarak
Dega/shërbimiUshtria Osmane
Vite shërbimi1903–1918
GradaMirliva dhe de facto komandant i përgjithshëm

Ismail Enver Pasha (osmanishtja: اسماعیل انور پاشا‎; Turqisht: İsmail Enver Paşa, 22 nëntor 1881 - 4 gusht 1922) ishte një oficer ushtarak osman dhe një udhëheqës i Revolucionit të Turqve të Rinj më 1908. Ai u bë udhëheqësi kryesor i Perandorisë Osmane si në Luftërat Ballkanike (1912–13) ashtu edhe në Luftën e Parë Botërore (1914–18). Gjatë karrierës së tij ai u njoh me tituj gjithnjë e më të ngritur ndërsa u ngrit nëpër gradat ushtarake, duke përfshirë Enver Efendiu (انور افندي), Enver Beu (انور بك) dhe më në fund Enver Pasha, "pasha" duke qenë titulli i nderit osman oficerët ushtarakë të fituar me gradën Mirliva (gjeneralmajor).

Jeta[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

U lind në Stamboll më 22 nëntor 1881. I ati i tij, Ahmeti (c. 1860–1947), ose ka qenë një mostar (mirëmbajtës ure) turk gagauz ose nëpunës shqiptar, ndërsa e ëma Ajshe Dilara ishte shqiptare. Familja e tij ishin nga nga Manastir dhe Qyprilliu (Toskëria). Nëna e tij xhaxhai i tij ishte Halil Pasha (më vonë Kut). Enveri kishte dy vëllezër më të vegjël, Nuri dhe Mehmed Kamil, dhe dy motra më të vogla, Hasene dhe Mediha. Ai ishte kunati i Nënkolonelit Omer Nazım. U shkollua në kolegjin e ushtrisë osmaneStamboll. Ai studioi për shkallë të ndryshme në shkollat ushtarake në perandori dhe përfundimisht u diplomua në Harp Akademisi me dallim në vitin 1903.[2]

Pas grushtit të shtetit osman të janarit 1913, Enver Pasha u bë (4 janar 1914) Ministri i Luftës i Perandorisë Osmane, duke formuar një të tretën e triumvitit të njohur si "Tre Pashallarët" (së bashku me Talat Pasha dhe Xhemal Pasha) i cili mbajti sundimin de facto mbi Perandorinë nga viti 1913 deri në fund të Luftës së Parë Botërore më 1918.

Enveri u largua nga Perandoria Osmane së bashku me Mehmet Talat dhe Xhemal Pasha. Enveri vdiq në një pritë nga armenëtTaxhikistan ndërsa po përpiqej të ngrinte një kryengritje myslymane anti-ruse. Enveri akuzoi vrasësit armenët, gjë që rezultoi në vdekjen e tij.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Komutanlığı, Harp Akademileri (1968), Harp Akademilerinin 120 Yılı (në turqisht), İstanbul, fq. 46
  2. ^ Mazower, Mark (2004), Salonica, City of Ghosts: Christians, Muslims and Jews 1430–1950 (në anglisht), HarperCollins, fq. 255.