Fatmir Besimi
Fatmir Besimi Фатмир Бесими | |
---|---|
Ministër për integrime Evropiane | |
Në detyrë 18 shkurt 2013 – Në detyrë | |
Paraprirë nga | Teuta Arifi |
Ministër i Mbrojtjes i Maqedonisë | |
Në detyrë 28 korrik 2011 – 18 shkurt 2013 | |
Paraprirë nga | Zoran Konjanovski |
Pasuar nga | Talat Xhaferi |
Ministër i Ekonomisë | |
Në detyrë 28 korrik 2008 – 28 korrik 2011 | |
Paraprirë nga | Vera Rafajlovska |
Pasuar nga | Valon Saracini |
Të dhëna vetjake | |
U lind më | 18 nëntor 1975 Tetovë, Maqedoni |
Partia politike | BDI |
Fatmir Besimi (i lindur më 18 nëntor 1975) është një politikan dhe ekonomist maqedonas i përkatësisë etnike shqiptare. Ai shërbeu dy herë si ministër i ekonomisë së Maqedonisë (dhjetor 2004 - qershor 2006 dhe gusht 2008 - korrik 2011) dhe si ministër i Mbrojtjes (gusht 2011 - shkurt 2013). Ai tani është zëvendëskryeministër i Qeverisë së Republikes se Maqedonisë përgjegjës për çështjet evropiane. Në vitin 2010, ai u zgjodh si një nga ministrat më të lartë evropianë në grupin e Liderëve te rinj Global nga Forumi Ekonomik Botëror.
Edukimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Fatmir Besimi ka lindur në Tetovë, Republika Socialiste e Maqedonisë. Ai ndoqi shkollën në Tetovë dhe studioi Ekonominë në Universitetin Kirili dhe Metodi.Teza e tij e hulumtimit ishte në temën "Politika monetare dhe e kursit të këmbimit në Republikën e Maqedonisë gjatë procesit të anëtarësimit në Bashkimin Evropian". Gjatë studimeve ai ishte studiues i Fondit për studentë të talentuar të Ministrisë së Arsimit të Republikës së Maqedonisë Maqedoni, si dhe shfrytëzues i bursës së përbashkët të Universitetit Staffordshire, Institutit të Britanisë së Madhe dhe të Shoqërisë së Hapur, Hungari.
Pamja
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Fatmir Besimi, PhD beson në paqe dhe stabilitet si bazë për një zhvillim të qëndrueshëm. Globalizimi dhe integrimi janë një domosdoshmëri që çon në një cilësi më të mirë të jetës përmes rritjes së konkurrencës, transparencës dhe demokracisë funksionale. Në këtë drejtim, ai i konsideron integrimet euroatlantike si alternativa më e mirë për të ardhmen e Republikës së Maqedonisë dhe Ballkanit. Besimi beson se e ardhmja qëndron vetëm në duart tona, në gatishmërinë tonë për t'u përballur me sfidat dhe për të përdorur potencialin tonë të plotë në përmirësimin e standardit tonë të jetesës dhe cilësinë e jetës.[1]
Karriera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në vitin 2001 punoi në Drejtorinë e Kërkimit në Bankën Kombëtare të Republikës së Maqedonisë. Nga viti 2002 deri në 2003 ka qenë Drejtor i Ndërmarrjes Publike për Shërbime Aeroportuale, pas së cilës është zgjedhur Zëvendësguvernatori i Bankës Kombëtare të Republikës së Maqedonisë. Në dhjetor 2004 është emëruar Ministër i Ekonomisë në Qeverinë e Republikës së Maqedonisë. Pas përfundimit të mandatit të tij si Ministër i Ekonomisë ai ishte angazhuar si ekonomist në Zyrën e Bankës Botërore në Kosovë në vitin 2007. Në vitin 2008 ai mori një mandat të dytë si Ministër i Ekonomisë. Pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në vitin 2011 ai u bë ministër i Mbrojtjes në Qeverinë e Republikës së Maqedonisë (ministri i parë i komunitetit etnik shqiptar në këtë pozitë) dhe gjatë kësaj periudhe ai ishte anëtar i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Republikës së Maqedonisë Maqedoni. Që nga muaji shkurt 2013, Besimi u emërua zëvendëskryeministër i ngarkuar për çështjet evropiane në Qeverinë e Republikës së Maqedonisë.
Fatmir Besimi ka një angazhim aktiv në universitet përmes leksioneve në fushën e ekonomisë dhe zhvillimit global në studimet pasuniversitare në Universitetin e Evropës Juglindore në Tetovë nga viti 2008, ku më parë ka mbajtur leksione në Universitetin Riinvest në Prishtinë në vitin 2007 . Besimi është autor i dy librave në gjuhën angleze dhe disa artikuj profesionalë dhe akademikë në fushën e ekonomisë dhe politikës botuar në gjuhën angleze, shqipe dhe maqedonase në revista në Republikën e Maqedonisë dhe jashtë saj.
Në kuadër të funksioneve të tij publike dhe shtetërore, Besimi ka udhëhequr disa projekte dhe aktivitete qeveritare, si: Reforma e Mjedisit të Biznesit dhe Forcimi Institucional, projekti nga Banka Botërore (2005-2010); Anëtarësia e Republikës së Maqedonisë në CEFTA (2006); Reformat në sektorin e energjisë, ristrukturimi i kompanisë elektrike dhe privatizimi i kompanisë për shpërndarjen e energjisë elektrike (2004-2006); Themelimi i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë së Rinovueshme (2009); Kryesimi i Bashkësisë Energjetike të Evropës Juglindore (2010) dhe strategjitë, projektet dhe aktivitetet e tjera, si dhe nënshkrimi i dhjetë marrëveshjeve dhe protokolleve ndërkombëtare. Si Ministër i Mbrojtjes po merr pjesë në miratimin e formacionit të ri të Armatës së Republikës së Maqedonisë në përputhje me standardet e NATO-s, në promovimin e Konceptit të Mbrojtjes së Zgjuar në bashkëpunimin rajonal si dhe miratimin e Strategjisë së Diplomacisë së Mbrojtjes, Strategjia, Programi i ARM-së për Përfaqësimin e Barabartë (promovimi i përfaqësimit të barabartë të komuniteteve etnike si proces inkluziv duke promovuar diversitetin si përparësi), Komiteti për Barazi Gjinore, transformimi i Muzeut Ushtarak në Muzeun për Paqe, Mbrojtje dhe Siguri, Fituesit e Çmimeve të Paqes dhe ARM për Paqen "dhe iniciativa të tjera.
Aktiviteti politik
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Anëtar i Komitetit Ekzekutiv të BDI-së, (2009-).
- Shefi i Sekretariatit të BDI-së ekonomike, partia politike e shqiptarëve në RM, (2009-)
- Udhëheqës i ekipit për përgatitjen e Programit të Partisë së BDI-së në zgjedhjet parlamentare të vitit 2011 në Republikën e Maqedonisë
- Udhëheqësi i Ekipit për Programin Ekonomik të BDI-së, (2004-2006)
- Udhëheqësi i Këshillit Ekonomik të BDI-së, (2002-2006)
Aktiviteti Ndërkombëtar
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Nënshkruan dhjetëra marrëveshje dhe protokolle ndërkombëtare si Ministër i Ekonomisë dhe Ministër i Mbrojtjes në emër të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë.
- Organizimi dhe pjesëmarrja aktive në qindra aktivitete dhe iniciativa ndërkombëtare, konferenca, seminare dhe punëtori mbi debatet e politikave për çështjet ekonomike në të fundit që nga vitet 1990.
- Si Ministër i Ekonomisë, anëtar i delegacionit të vendit të lartë, i kryesuar nga Kryeministri i RM dhe Presidenti i RM-së, duke marrë pjesë në takimet bilaterale zyrtare me Kryetarët e Shteteve (Shtetet e Bashkuara, Turqinë, Shqipërinë, Kosovën, Slloveninë, Kroacinë, Malin e Zi, (Banka Botërore, Fondi Monetar Ndërkombëtar, Organizatat Botërore të Tregtisë, Forumi Ekonomik Botëror, OKB, UNDP, UNCTAD, etj.) Dhe Institucionet Ndërkombëtare (Banka Botërore,
- Shefi i Delegacionit si Ministër i Ekonomisë në takimet bilaterale zyrtare me Ministrat e Ekonomisë, Energjetikës, Industrisë dhe Tregtisë të vendeve në vijim: Shqipëria, Austria, Bullgaria, Kroacia, Republika Çeke, Franca, Gjermania, Greqia, Kosova, Libia, Katari, Serbia dhe Mali i Zi, Sllovenia dhe Turqia.
- Delegacioni drejtues si Ministër i Mbrojtjes në takimet zyrtare me ministrat e Mbrojtjes, Paqes dhe Sigurisë në shumë vende si Shqipëria, Austria, Bullgaria, Bosnja dhe Hercegovina, Kroacia, Republika Çeke, Danimarka, Franca, Gjermania, Greqia, Britania e Madhe, Italia , Kosova, Libia, Mali i Zi, Norvegjia, Republika Popullore e Kinës, Serbia, Sllovenia, Zvicra, Turqia dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Përkatësitë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Siç u tha në raportin e Forumit Ekonomik Botëror, në bazë të arritjeve profesionale, aftësive të jashtëzakonshme të lidershipit dhe përkushtimit ndaj shoqërisë deri më tani, më 12 mars 2010, Fatmir Besimi u zgjodh si anëtar i kompanisë elite të 197 më të mirëve "të rinjve globalë udhëheqës "nga 72 vende, nga një total prej 5.000 kandidatësh, së pari nga Republika e Maqedonisë dhe një nga tre Ministrat Evropianë për vitin 2010.
Publikime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Libra
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Besimi, Fatmir 'Politika monetare dhe e kursit të këmbimit në Maqedoni: Aderimi në Bashkimin Evropian', LAP Lambert Akademik Botime, ISBN 978-3-8383-1614-7 (2009)
- 'Barrierat për Tregti, Rritje, Investime dhe Konkurrencë, Associates Chesapeak', (bashkëautor), Washington DC, (shtator 2001)
Artikuj akademik
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Marrëveshja e Ohrit dhe sfidat e integrimit në Bashkimin Evropian: Ekonomia konkurruese dhe e integruar me shanse të barabarta, Konferenca Ndërkombëtare, Marrëveshja Kornizë e Ohrit: Drejt anëtarësimit të Maqedonisë në Bashkimin Evropian dhe NATO, Shkup (21 qershor 2011)
- "Krizat ekonomike globale dhe sfidat me të cilat ballafaqohet Republika e Maqedonisë, udhëkryqi: Gazeta e politikës së jashtme maqedonase, Vol.2, Nr.1, Shkup, RM, (Qershor-Tetor 2009)
- 'Mekanizmi i Transmetimit Monetar në Maqedoni: Implikimet për Politikat Monetare', Besimi F., Pugh G. dhe N. Adnett, Dokumenti i Punës 02-2006, Qendra për Hulumtime mbi Ekonomitë në Zhvillim, IESR, Staffordshire University, UK, (Jan 2006 )
- 'Roli i stabilitetit të kursit të këmbimit në një ekonomi të vogël dhe të hapur: Rasti i Republikës së Maqedonisë', Konferencë mbi sfidat ekonomike dhe perspektivat për Maqedoninë e Maqedonisë, Akademia e Shkencave dhe Arteve të Maqedonisë, Shkup, )
- "Konsolidimi makroekonomik i Maqedonisë pas Marrëveshjes Kornizë të Ohrit: Kontributi për Integrimin Europian të suksesshëm", Konferenca për Post-Ohrin, Maqedonia e para-Evropës, organizuar nga Qendra e Studimeve të Evropës Juglindore dhe Shkolla për Studime Sllave dhe Juglindore në Kolegjin Universitar në Londër, (27 shkurt 2004)
- 'Ngjashmëria e normave të inflacionit si kriter i Mastrihtit krahasuar me nivelet e ndryshme të rritjes së produktivitetit në vendet pritëse', Buletini 11-12 / 2003, Ministria e Financave e Republikës së Maqedonisë, (Dhjetor 2003)
- 'Ndryshueshmëria e këmbimit valutor dhe tregtia ndërkombëtare: përvoja e Republikës së Maqedonisë', hulumtimet ekonomike IV / 2003, Banka Kombëtare e Republikës së Maqedonisë, (dhjetor 2003)
- "Efekti Transmetues i Shkëmbimit të Huaj në Strategjinë Monetare të Bankës Kombëtare të Republikës së Maqedonisë", (bashkëautor), Hulumtimet Ekonomike II / 2003, Banka Kombëtare e Republikës së Maqedonisë, (qershor 2003)
- Investimet e huaja të drejtpërdrejta në Republikën e Maqedonisë, Investimet e Huaja Direkte në Kosovë, Raporti i Hulumtimit RIINVEST, Prishtinë, (shtator 2002)
- Ndërmarrësia në Qarkun e Tetovës', Instituti i Kërkimeve Ekonomike RIINVEST, Prishtinë, Punëtori mbi Ndërmarrësinë dhe Planifikimin e Biznesit, Ohër, RM, (qershor 1999)
Gazetat, Revistat, Gazetat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- "Komuniteti i Energjisë - një model për integrimin në BE", Observer i BE,[2] (7 Jan 2011)
- '7 I për zhvillimin e Maqedonisë', KAPITAL - Gazeta ditore për ekonomi dhe politikë, RM, (31 Dhjetor 2011)
- 'Ballkani Perëndimor në BE: Të jesh apo jo?', Observer i BE-së,[3] (9 dhjetor 2010)
- 'Politikat, masat dhe aktivitetet për rritjen e konkurrueshmërisë', KAPITAL - revistë për ekonomi dhe politikë, RM, (prill 2009)
- "Përshtatshmëria ekonomike e Maqedonisë për t'u bashkuar me BE-në", VALUTA - revistë për ekonomi, RM (Nr.7, shtator 2007)
- 'Euro Hyrje në Respektimin e Teorisë për Zonat optimale të monedhës', VALUTA - revistë për ekonomi, RM (Nr.6, shtator 2007)
- 'Hapat e përziera', DNEVNIK - gazeta ditore, RM, (28 prill 2007)
- 'Numrat flasin ndryshe', FAKTI - gazeta ditore, RM, (28 prill 2007)
- 'Çmimi Nobel për Tregëtimin Ndërgjenerator', KAPITAL - revistë për ekonomi dhe politikë, RM, (9 nëntor 2006)
- 'Hapat e gabuar: Edhe programet më të mira ekonomike ose modelet përcaktohen nëse nuk bazohen në supozime të gabuara', KAPITAL - revistë për ekonomi dhe politikë, RM, (5 tetor 2006)
- "Aspektet ekonomike të krizës në Maqedoni", LOBI - gazeta javore, RM, (30 korrik 2001)
- 'Maqedonia - një peng i Mesjetës' Paragjykimet Ballkanike ', KOHA DITORE - gazeta ditore, Kosovë, (3 prill 2001)
- 'Kriza ndëretnike në Maqedoni: faktori ndërkombëtar si faktor relevant', FAKTI - gazeta ditore, RM, (3 prill 2001)
- 'Rindërtimi i Kosovës pas luftës: Ballkani duhet të lirohet nga Sindroma e Partialitetit', FAKTI - gazeta ditore, RM, (25 mars 2000)
- 'Transformimi i Telekomunikacionit', Ekonomia dhe Biznesi - revista mujore profesionale, RM, (Mar 1999)