Indoktrinimi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Anëtarët e Rinisë së Hitlerit duke kryer përshëndetjen naziste në një tubim në Lustgarten në Berlin, 1933
Indoktrinimi në shkollë, përfshirja e përmbajtjes politike në materialin studimor ose mësuesit që abuzojnë me rolin e tyre për të indoktrinuar studentët shkojnë kundër objektivave të arsimit që kërkon lirinë e mendimit dhe të menduarit kritik.

Indoktrinimi është procesi i ngulitjes së një personi me ide, qëndrime, strategji njohëse ose metodologji profesionale (shih doktrina ). [1] Njerëzit janë një specie e kafshëve shoqërore e formuar në mënyrë të pashmangshme nga konteksti kulturor, dhe për këtë arsye një shkallë e indoktrinimit është e nënkuptuar në marrëdhënien prind-fëmijë dhe ka një funksion thelbësor në formimin e komuniteteve të qëndrueshme të vlerave të përbashkëta.

Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kufiri i saktë midis edukimit dhe indoktrinimit shpesh qëndron në syrin e shikuesit. Disa e dallojnë indoktrinimin nga edukimi mbi bazën se nga personi i indoktrinuar pritet që të mos e vërë në dyshim ose të shqyrtojë në mënyrë kritike doktrinën që ka mësuar. [2] Si i tillë, termi mund të përdoret në mënyrë poshtëruese ose si një fjalë e zhurmshme, shpesh në kontekstin e opinioneve politike, teologjisë, dogmave fetare ose bindjeve antifetare. Vetë fjala erdhi në formën e saj të parë në vitet 1620 si endoktrinate, që do të thotë të mësosh ose të arsimosh, dhe u modelua nga frëngjishtja ose latinishtja. [3] Fjala fitoi kuptimin e mbushjes me një ide ose opinion vetëm në vitet 1830.

Termi është i lidhur ngushtë me socializimin ; megjithatë, në diskursin e përbashkët, indoktrinimi shpesh shoqërohet me konotacione negative, ndërsa socializimi funksionon si një përshkrues i përgjithshëm që nuk përcjell asnjë vlerë apo konotacion specifik (disa zgjedhin ta dëgjojnë socializimin si një kontribut të qenësishëm pozitiv dhe të domosdoshëm për rendin shoqëror, të tjerë zgjedhin ta dëgjojnë socializimin si një instrument i shtypjes shoqërore). Çështjet e doktrinës (dhe indoktrinimit) kanë qenë të diskutueshme dhe përçarëse në shoqërinë njerëzore dhe si të tilla ato kanë një histori të gjatë që datojnë që nga lashtësia. Shprehja që i atribuohet Titus Lucretius Carus në shekullin e parë pes quod ali cibus est aliis fuat acre venenum (ajo që është ushqim për dikë, për të tjerët është helm i hidhur) mbetet një vërejtje me vend.

Konteksti politik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Të gjitha shtetet përfshihen në një formë indoktrinimi, për qëllime të ndryshme, në faza të ndryshme të jetës së një personi; për t'i përshtatur më mirë rolin e tyre në shoqëri. Indoktrinimi përdoret jo vetëm ndaj qytetarëve dhe subjekteve të një shteti, por edhe ndaj personave të huaj, si të burgosurit e luftës. Çështjet ligjore janë të shumta pasi ato lidhen me autoritetin e duhur ligjor për të kryer veprime të tilla, siç përcaktohet nga lloji i qeverisë dhe konteksti në të cilin mund të ndodhin çështje të tilla. Të gjithë fëmijët indoktrinohen në shkollat fillore [4] dhe mësojnë himnin e vendit të tyre dhe narrativën historike. Ushtarët i nënshtrohen një forme indoktrinimi gjatë stërvitjes bazë. Kjo lidhet me kohezivitetin e grupit dhe psikologjinë.

Konteksti fetar[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Indoktrinimi fetar, kuptimi origjinal i indoktrinimit, i referohet një procesi të dhënies së doktrinës në një mënyrë autoritative, si në katekizëm. Shumica e grupeve fetare midis feve të shpallura (abrahamike) i udhëzojnë anëtarët e rinj në parimet e fesë; mirëpo kjo tani zakonisht nuk përmendet si indoktrinim nga vetë fetë, pjesërisht për shkak të konotacioneve negative që ka marrë fjala. Fetë misterioze kërkojnë një periudhë indoktrinimi përpara se të lejojnë akses në njohuritë ezoterike. (krh. Siguria e informacionit )

Konteksti militarist[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përzgjedhja dhe sidomos pëgatitja fillestare psikologjike e ushtarëve gjatë stërvitjes profesionale quhet gjithashtu indoktrinim por me një kuptim jo pezhorativ. 

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Funk and Wagnalls: "To instruct in doctrines; esp., to teach partisan or sectarian dogmas"; I.A. Snook, ed. 1972. Concepts of Indoctrination (London: Routledge and Kegan Paul).
  2. ^ Wilson, J., 1964. "Education and indoctrination", in T.H.B. Hollins, ed. Aims in Education: the philosophic approach (Manchester University Press).
  3. ^ Douglas Harper, "indoctrinate (v.)," Online Etymology Dictionary, accessed April 20, 2019.
  4. ^ "Project Zero" (në anglisht). Harvard University.