Komuniteti LGBT

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Komuniteti LGBT[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Akronimi LGBT tregon per lesbiket, biseksualët, gejët dhe transgjinorët. Ky akronim perdoret prej viteve '90 dhe u kriijua sepse aktivistet besonin se termi 'komuniteti gej' nuk i prezantonte te gjithe pjesetaret ashtu sic duhej. LGBT nuk perdoret ekskluzivisht nga lesbiket, biseksualet, gejet dhe transgjinoret por per te gjithe ata qe nuk jane heteroseksual dhe cisgjinore. Termi me modern qe e perfshine te gjithe komunitetin eshte queer qe shpesh shihet ne fund te akronimit LGBT si LBGTQ (Q mund te nenkuptoje questioning apo ata qe jane duke dyshuar orientimin seksual apo gjinine e tyre)

Pergjate shekujve njerezit qe kane sfiduar normet shoqerore te seksualitetit dhe gjinise, jane denuar e persekutuar. Ne Amerike deri ne fundin e viteve te '60-ta, njerezit e ketij komuniteti jane perballur me diskriminime, arrestime e vrasje. Me kryengritjen Stonewall te vitit 1969, njerezit queer filluan te kene te drejta bazike njerezore. Nga 195 shtete te bote vetem 28 e lejojne martesen mes gjinise se njejte. I pari shtet qe krijoji barazi ne martese ishte Holanda ne vitin 2001.

Komuniteti LGBT cdo dite perballet me dhune e diskriminim ne cdo vend te botes. Sidomos njerezit transgjinore dhe ata qe nuk i perbahen normeve gjinore. Ne vitin 2018 vetem ne SHBA jane vrare brutalisht 26 njerez transgjinore, ku shumica ishin gra te zeza.

Lesbiket[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Jane gra qe jane te terhequra seksualisht nga grate e tjera. Shpesh per to perdoret edhe termi gra gej. Lesbiket nuk kane nevoje te kene pasur marredhenie seksuale me gra qe ta dijne qe terhiqen seksualisht nga grate.

Biseksualet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Njerezit biseksual terheqen seksualisht nga burrat dhe grate. Nga edhe vjen emri bi qe do te thote dy. Biseksualet nuk kane nevoje te kene patur marredhenie seksuale me burra ose gra per te ditur qe terhiqen nga keto dy gjini.

Gejët[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Termi gej perdoret per burra qe pelqejne burrat. Deri ne vitet e 50-ta fjala 'gej' (anglisht) kishte kuptimin e lumturise. Gejet nuk kane nevoje te kene patur marredhenie seksuale me burra per te ditur qe terhiqen nga ta.

Transgjinoret[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Eshte term i pergjithshem per te gjithe ata qe identiteti ose shprehja gjinore e tyre eshte ndryshe me ate qe i eshte dhene ne lindje. Shume njerez transgjinore vendosin te marrin hormone qe trupat e tyre te jene me ne rradhitje me ate qe ata e ndjejne. Disa prej tyre edhe marrin nderhyrje kirurgjikale. Jo te gjithe transgjinoret i marrin kteto hapa, disa nuk kane deshire e disa nuk kane mundesi, por identiteti gjinor nuk varet nga menyra se si duken fizikisht apo te procedurat mjekesore qe i kane ose nuk i kane marre.

Terme te tjera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pervec te katertave te permendura ka edhe terme te tjera si: panseksualiteti (njerezit qe nuk e bazojne gjinine e dikujt ne terheqjen seksuale per ta, eshte ndryshe nga biseksualiteti), aseksualiteti (njerezit qe nuk terhiqen seksualisht nga askush), demiseksualiteti (njerezit qe e bazojne terheqjen seksuale ne nje lidhje te forte emocionale), sapioseksualiteti (njerezit qe terhiqen seksualisht nga intelegjenca)

Ne Kosove[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ne kodin e ri penal qe ka hyre ne fuqi me 14 prill 2019, eshte perfshire per here te pare termi 'identitet gjinor'. Personat LGBTI (I per interseks) gezojne mbrojtje nga krimet e urrejtjes apo krimet e motivuara nga paragjykimi ndaj perkatesise se personit ne kete komunitet.

  • Neni 141 i Kodit Penal te Kosoves i mbrone personat LGBTI nga nxitja e percarjes dhe mos durimit.
  • Neni 173 i Kodit Penal te Kosoves denon ate qe kryen vepren vrasje te rende ndaj personave LGBTI.
  • Neni 184 i Kodit Penal te Kosoves denon sulmin ndaj personave LGBTI.
  • Neni 185 i Kodit Penal te Kosoves denon lendimin e lehte trupor ndaj personave LGBTI.
  • Neni 186 i Kodit Penal te Kosoves denon lendimin e rende trupor ndaj personave LGBTI.
  • Neni 190 i Kodit Penal te Kosoves ndalon shkeljen e statusit te barabarte te shtetasve dhe banoreve te RKS.
  • Neni 221 i Kodit Penal te Kosoves ndalon asgjesimin apo demtimin e pasurise ndaj personave LGBTI.



Burimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

[1] [2] [3] [4] [5] [6]

  1. ^ https://gaycenter.org/about/lgbtq/
  2. ^ https://en.wikipedia.org/wiki/LGBT
  3. ^ https://www.businessinsider.com/where-is-same-sex-marriage-legal-world-2017-11
  4. ^ https://www.hrc.org/resources/violence-against-the-transgender-community-in-2018
  5. ^ https://qz.com/1230638/omnisexual-gynosexual-demisexual-whats-behind-the-surge-in-sexual-identities/
  6. ^ https://md.rks-gov.net/desk/inc/media/6A2D4377-6AE1-4530-909F-3FB2680CD1EC.pdf