Jump to content

Malonshiqët

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Malonshiqët (në format më të vjetra: Malončići dhe Malonjšiki, cirilik: Малоншићи) ishte një fis historik (pleme) dhe zonë në rajonin Brda të Malit të Zi. Malonšići ndodheshin midis Danilovgradit modern dhe Podgoricës. Nga fundi i shekullit të 15-të ata u sllavizuan dhe më vonë u asimiluan në Bjelopavliqi.

Malonshiqët ishin me origjinë shqiptare. Emri i tyre lidhet me fjalën shqipe mal (mal), toponim dhe antroponim i cili është shumë i shpeshtë në komunitetet shqiptare në Malin e Zi modern. [1] Lokaliteti Malenza në territorin e tyre të origjinës është lidhur nga P. Shobajiq me emrin e tyre dhe është interpretuar si një kompleks malor dhe zi (i zi). [2]

Fisi përfshinte pjesë të asaj që më vonë ishte Zagaraç, Komani dhe Bjelopavliqi.[2] Zona e Malonshiqit ndodhet në komunën jugore të Danilovgradit dhe komunën veriore të Podgoricës. Fisi jetonte në pellgun e lumenjve Zeta, Sushicë dhe Marezë.

Referenca e parë për Malonshiqët vjen nga një letër e lëshuar nga Kancelaria Serbe në Dubrovnik në vitin 1411. Dokumenti, një ankesë nga raguzanët drejtuar Jelena Balshiqit, ka të bëjë me plaçkitjen e kryer nga Malonshiqët, së bashku me Bjelopavliqët, Ozriniqët dhe Maznicët, mbi tregtarët raguzanë në rrugën e tyre përmes Zetës, ndërsa ata po ktheheshin nga Serbia.[3]

Në vitin 1452 ata ishin një nga fiset që mbështetën Stefan Crnojeviqin kundër Gjuragj Brankoviqit dhe në 1455 së bashku me Crnojeviqin u betuan për besnikëri ndaj Venedikut në Manastirin e Vranjinës. [4] Disa prej tyre pas pushtimit të rajonit nga Perandoria Osmane u larguan nga vendlindja e tyre dhe u vendosën në territoret venedikase, veçanërisht në Kotorr. Fisi shfaqet si pjesë e komuniteteve që i paguanin taksa Đurađ Crnojević -it, i cili ishte një vasal osman. Në defterët e sanxhakut të Malit të Zi nga viti 1521 deri në vitin 1582/3 nën Skender Bej Crnojeviq, ata renditen si një nahia e veçantë. [4]defterin e vitit 1521, vendbanimet e tyre ishin Vranići, Kosići, Bjeloçani, Spuž, Bogišići, Radonjići, Grlov Kuk, Pavlovići, Vladovići, Lješevići, Jednoši, Luznica Zur, Zagreda, me një totali prej 150 familjesh. [5] Në vitin 1523 defter Malonshiqi ishte një nga shtatë nahijet e sanxhakut të Malit të Zi. [4] Në defterin e vitit 1570 të Vilajetit të Malit të Zi ata ishin ende një komunitet i veçantë si nahije dhe kishin gjithsej 175 familje dhe 12 bashtina të cilat paguanin 5610 akçe taksa. [4] Me kalimin e kohës ata u sllavizuan. [6] Pas 1582-83 ata nuk ishin më një komunitet i veçantë dhe u bënë pjesë e Bjelopavliqëve . [6]

  • Babić, Vladimir; Čubrilović, Vaso; Đurđev, Branislav; Filipović, Nedim; Gestrin, Ferdo; Grafenauer, Bogo; Klaić, Nada; Lape, Ljuben; Lebl, Arpad; Mitrović, Mitra; Moačanin, Fedor; Tadić, Jorjo; Zwitter, Fran (1959). Historija naroda Jugoslavije (në serbo-kroatisht). Vëll. 2. Zagreb: Izdavačko poduzeće „Školska knjiga”.
  • Đurđev, Branislav (1953). Turska vlast u Crnoj Gori u XVI i XVII veku: prilog jednom nerešenom pitanju iz naše istorije (në serbisht). Svjetlost.
  • Đurđev, Branislav; Hadžiosmanović, Lamija (1973). Dva deftera Crne Gore iz vremena Skender-bega Crnojevića (PDF) (në serbo-kroatisht). Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine.
  • Eichler, Ernst; Hilty, Gerold, red. (2008). Namenforschung / Name Studies / Les noms propres. 1. Halbband. De Gruyter. ISBN 978-3-11-020342-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • Radusinović, Pavle S. (1985). Naselja stare Crne Gore: poslednji dio (në serbisht). Srpska akademija nauka i umetnosti. {{cite book}}: Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
  • Stojanović, Ljubomir, red. (1929). Stare srpske povelje i pisma [Old Serbian charters and letters] (në serbisht). Vëll. I/1. Belgrade: Srpska Kraljevska Akademija.