Shko te përmbajtja

Ngritja

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Një Airbus A321 i Iberias duke u ngjitur nga Aeroporti Heathrow i Londrës.

aviacion, një ngritje ose ngjitje është operacioni i rritjes së lartësisë së një avioni. Është gjithashtu faza logjike e një fluturimi tipik (faza e ngjitjes ose ngjitja) pas ngritjes dhe paraprirjes së fluturimit. Gjatë fazës së ngjitjes ka një rritje të lartësisë në një nivel të paracaktuar.[1] E kundërta e një ngjitjeje është një zbritje.

Operacioni i ngjitjes

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Një ngjitje e qëndrueshme kryhet duke përdorur shtytje të tepërt, sasinë me të cilën shtytja nga termocentrali tejkalon rezistencën në avion. Avioni do të ngjitet vazhdimisht derisa shtytja e tepërt të bjerë në zero. Shtytja e tepërt mund të bjerë në zero si rezultat i veprimit të qëllimshëm të pilotit në kontrollin e prodhimit të motorëve, ose si reagim i motorëve ndaj uljes së dendësisë së ajrit.

Faza e ngjitjes, e njohur edhe si ngjitje ose ngjitje fillestare, është periudha gjatë së cilës avioni ngjitet në një lartësi të paracaktuar lundrimi pas ngritjes. Faza e ngjitjes vjen menjëherë pas ngritjes dhe i paraprin fazës së lundrimit të fluturimit. Megjithëse një fazë e vetme ngjitjeje është tipike, fazat e shumëfishta të ngjitjes mund të alternohen me fazat e lundrimit, veçanërisht për fluturime shumë të gjata në të cilat lartësia rritet ndërsa pesha e karburantit në bord zvogëlohet.

Ndërsa ngjitja përparon, shkalla e ngjitjes zvogëlohet ndërsa shtytja zvogëlohet për shkak të uljes së dendësisë së ajrit. Një ngjitje graduale përmirëson dukshmërinë përpara mbi hundën e avionit.

Avionët gjithashtu ngjiten kur fluturojnë në një zonë me ajër në ngritje, por meqenëse zona të tilla janë të paparashikueshme dhe të vendosura në mënyrë të papërshtatshme, dhe meqenëse shumica janë të përshtatura dobët për ngjitje pasive të këtij lloji, vetëm avionët pa motorë përpiqen të bëjnë ngjitje të tilla rregullisht.

Në disa juridiksione dhe në disa kushte, ngjitjet normale përcaktohen nga rregullore ose procedura dhe përdoren për të zhvilluar sisteme të rrugëve ajrore, hapësira ajrore dhe procedura instrumentale. Ngjitjet normale janë thjesht shkallë ngjitjeje standarde të arritshme nga shumica e avionëve në shumicën e kushteve që përdoren si udhëzime konservative kur zhvillohen procedura ose struktura që janë pjesërisht një funksion i shkallëve të tilla. Për shembull, një ngjitje normale prej 20 metrash për km mund të supozohet gjatë zhvillimit të një procedure navigimi ose gjatë përcaktimit të kufijve të hapësirës ajrore në zonat e terminalit të aeroportit.

  1. "Federal Aviation Administration", Wikipedia (në anglisht), 2025-07-27, marrë më 2025-09-18