Përdoruesi diskutim:Aurel Bitri
Kjo faqe këtu është vetëm për diskutim mbi përdoruesin Aurel Bitri. Wikipedia nxit diskutimin mes vullnetarëve të saj dhe nuk do të censurojë komente bazuar në pikëpamjet ideologjike ose politike. Wikipedia nuk do t’i ndryshojë komentet. Ato ose do të publikohen, ose do të fshihen nëse nuk u binden rregullave kryesore.
|
Të gjitha komentet u nënshtrohen këtyre rregullave:
|
Anëtarët e Wikipedia-s shqip të urojnë mirëseardhjen.
Aurel Bitri, kjo është faqja juaj personale (aktualisht gjendesh në faqen personale të diskutimeve). Mirë do të ishte që faqja personale të plotësohej me disa informacione për veten dhe për qëllimin tënd në Wikipedia-n shqip, nëse ke një të tillë. Kujdes! Faqet e përmendura më sipër nuk janë faqe për të vendosur tekst enciklopedik apo një mënyrë për të shkruar artikuj.
Mos harro që anëtarët e Wikipedia-s shqip janë punëtorë vullnetarë dhe ndihmojnë me gjithë dëshirë kështu që, mos ngurro të shtrosh pyetje.
Puna e mbarë!
If you don't understand Albanian, please ask for assistance here.
Falenderim
[Redakto nëpërmjet kodit]Ju faleminderit për kontributin në artikull Ari. për të mësuar se si formatohet teksti shiko këtu Ndihmë:Formatimi i tekstit.-- Euriditi 18 shkurt 2013 20:02 (CET)
Ari Mineral
[Redakto nëpërmjet kodit]Ari Au
• Struktura : paketim i ngjeshur KUBIK i Au :
– Qeliza elementare : kub faqecentruar
– Lidhje metalike
– Numri i atomeve ë qelizë elementare :
Au : (1/8 x 8) + (1/2 x 6) = 4
• Simetria e brendshme : Fm3m
• Singonia Kubike : Kristale oktaedrike
• Simetria e jashtme :
4/m`3 2/m
• Elementë izomorfë :
– Au : Ag (deri 50% elektrum), Cu, As, Se, …
• Veti Fizike :
– Ngjyra : verdhë ari, përmbajtja e Ag e zbardh, përmbajtja e Cu e skuq
– Ngjyra e vijës : verdhë (petëzohet lehtësisht)
– Shkëlqimi : metalik
– Rrallë kristale oktaedrikë ; përgjithësisht dendrite
– Shpetëzimi : dobët
– Fortësia : 2-2.5
– Densiteti : deri 18.3
• Gjeneza : hidrotermale, egzogjene, rrallë magmatike; grumbullohet në shkrifërime
• Bashkëshoqërohet : py, prro, cp, gal, sph, asp, bn, tn, Q, kalc …(në shkrif. : Q, zr, …)
• Të tjera : përcjellës shumë i mirë termik dhe elektrik, i përkulshëm, formon amalgamë me Hg
• Përdorimi : Mineral kryesor për nxjerrjen e Au
• Tjetërsimi : praktikisht i patjetërsueshëm në kushte atmosferike, tretet vetëm me ujë mbretëror
Ari eshte me shkëlqim, metalik,i lakueshëm dhe i bute. Ari është një element kimik me simbolin Au dhe numrin atomik 79. Au Simboli është nga latinishtja: AURUM, sipas disa burimeve do të thotë "agim i ndritshëm", nga Sabine ausum "agimi me ngjyra të ndezura"Ari" ermri I tij e ke prejardhjen nga gjermanishtja. Ari ka një ngjyrë të verdhë të ndritshme dhe konsiderohet tradicionalisht tërheqës ai është një prej pak elementeve kimike reaktive të ngurte sipas kushteve standarde.e gjejme dhe me shkriferime, në venat dhe në depozitimet aluviale. Ari u reziston sulmeve nga acidet individuale, por ajo mund të shpërbëhet me (nitro-klorhidrik acid ose uje mbreteror. Ari shkrin me merkurin duke formuar lidhjeve amalgamë. Ari eshte mjaft I vlefshmem dhe shumë i kërkuar pasi perdoret si metal i çmuar për bizhuteri, monedhë etj.Standardet e arit kanë qenë baza më e zakonshme për politikat monetare në të gjithë historinë njerëzore .Përveç funksioneve të tij të përhapura monetare dhe simbolike, ari ka përdorim shumë praktike në stomatologji, elektronikë, dhe fusha të tjera. Ka Petëzim të lartë,Eshte rezistent ndaj korrozionit dhe reaksioneve kimike .Percueshmeria e energjisë elektrike çoi në përdorimin e arit, duke përfshirë instalime elektrike.
Bizhuteri
[Redakto nëpërmjet kodit]Për shkak të butësise qe ari ka (24k), perdoret me metale bazë për përdorim në bizhuteri, duke ndryshuar ngurtësinë e saj, butësine,dhe ngjyren. Lidhjeve me karat te ulët, zakonisht 22K, 18K, 14K ose 10k, përmban përqindje të larta të bakrit apo metale të tjera bazë apo argjendin, ose paladium në aliazh. Bakri është metali më i zakonshëm që përdoret bazë,I cili jep ngjyren e kuqerremte varret nga perqindja. Tetëmbëdhjetë-karat ari që përmbanë 25% baker Cu është gjetur në bizhuteri antike.Ari blu mund të bëhet duke u lidhur me hekur dhe ari ngjyrë vjollcë mund të bëhet duke u lidhur me alumin, edhe pse bëhet rrallë, përveç në bizhuteri te vecanta . Ari blu është më i brishtë dhe për këtë arsye më i vështirë për tu punuar me të per të bërë bizhuteri. Katërmbëdhjetë dhe tetëmbëdhjetë karat ari lidhet vetem me argjend duket i gjelbër-verdhë dhe njihet si ari gjelbër.Ari i bardhë mund të jetë bërë nga lidhjet me paladium ose nikel.Ari I Bardhë 18-karat përmbanë 17,3% nikel, zink 5.5% dhe 2.2% bakër është i argjendtë në dukje. Nikeli është toksike. Lidhjet me Palladium janë më të shtrenjta se ato me nikel.
Ngjyra
[Redakto nëpërmjet kodit]Permbajtja e argjendit Ag e zbardh ngjyren e Arit,permbajta e bakrit Cu e skuq pra permban ngjyre te kuqerremte.
Mjekesi
[Redakto nëpërmjet kodit]Ne mesjete, ari është parë shpesh si i dobishem për shëndetin, në besimin se diçka aq e rrallë dhe e bukur nuk mund të jetë çdo gjë. Disa kripëra ari ,janë përdorur si farmaceutike në trajtimin e artritit dhe kushte të tjera të ngjashme. Injeksionet e bazuara ne AR janë hulumtuar si një mjet për të ndihmuar për të reduktuar dhimbjen dhe ënjtjen e artritit reumatoid dhe tuberkulozit. Megjithatë, kripera dhe radioisotope te arit janë me vlerë farmakologjike, si thelbësor (metalike) ari është inerte për të gjitha kimikatet që has brenda trupit. Lidhjet e Arit janë përdorur në stomatologji , sidomos në regullimin e dhëmbeve, të tilla si kurora dhe ura të përhershme. Petëzim I 'lehtë I arit lehtëson krijimin e një sipërfaqe të reshkitshme te lartë te çiftëzimit dhëmballë me dhëmbët e tjera dhe prodhon rezultate që janë përgjithësisht më të kënaqshme se sa është favorizuar në disa kultura per dekurajuar të tjerët.
Ushqim dhe pije
[Redakto nëpërmjet kodit]Nje trend I koheve te fundit, Fletët e arit përdoren shpeshhere për të dekoruar ushqime apo pije, në mënyrë tipike për të promovuar një perceptim të luksit te nje vlerë të lartë, edhe pse ajo është e pa shije. Ari mund të përdoret dhe në ushqime dhe ka numrin E 175. Fletë ari ose pluhur është përdorur dhe në disa ushqime te shijshme, sidomos ne ëmbëlsirat dhe pijet si përbërës dekorative. Ari është përdorur nga fisnikëria në mesjete ne vende te ndryshme te europes si perberes dekorativ në ushqim dhe pije, në formën e fletëve, thek ose pluhur, per të treguar pasurinë e ushtrisë apo në besimin se diçka aq vlefshme dhe e rralle duhet të jetë e dobishme për shëndetin e njeriut.
Industri
[Redakto nëpërmjet kodit]Ari është një reflektor i mirë i rrezatimit elektromagnetik të tilla si dritë infra të kuqe dhe të dukshme, si dhe valëve të radios, është përdorur shume për veshje mbrojtëse për satelitë artificiale, në kostume të mbrojtjes termike dhe helmeta astronautësh gjithashtu në aeroplanët luftë elektronike si EA-6B vagabond. Automobila mund të përdorin ar për tu mbrojtur ndaj nxehjes ne sistem. McLaren përdor petë ari në pjesën e motorit të modelit të saj F1. Ari mund të prodhohet aq i hollë saqe të jetë transparent. është përdorur në dritaret e kabinës se avionve për de-krem ose krem anti-elektrike. duke kaluar nëpërmjet saj Nxehtesia e prodhuar nga rezistenca e arit është e mjaftueshme për të penguar formimin e akullit.
Elektrike
[Redakto nëpërmjet kodit]Përqendrimi i elektroneve të lira në metal ari është 5,90 × 1022 cm-3. Ari është shumë përcjelles I mire i energjisë elektrike, dhe ka qenë përdorur për instalime elektrike në disa aplikacione të larta të energjisë (vetëm argjendi dhe bakri janë më të përçueshëm në vëllim, por ari ka avantazhin e rezistencës ndaj korrozionit). Për shembull, tela ari elektrike janë përdorur gjatë disa prej eksperimenteve atomike ne Projektin Manhattan, Për shembull, ari është përdorur në lidhësit e kabllove elektronikë më të shtrenjta, të tilla si audio, video dhe kabllot USB. Përveç kontakteve elektrike rrëshqitje, ari perdoret edhe në kontaktet elektrike për shkak të rezistencës së saj ndaj korrozionit, përçueshmërise dhe mungesa e toksicitetit.
Kulture histori
[Redakto nëpërmjet kodit]Hieroglifet e gjetura ne Egjiptin e lashte me shkrime te arta.Kodiket e Beratit jane te perbera me fije Ari,kodiket janë dorëshkrimet më të vjetra që janë ruajtur në hapësirën shqiptare.Jane shkrime ungjillore dhe biblike. janë pjesë e historisë botërore të shkrimit; pjesë e historisë së zhvillimit progresiv të mendimit dhe të kulturës njerëzore.
Perdorimi
[Redakto nëpërmjet kodit]Konsumi i arit të prodhuar në botë është rreth 50% në bizhuteri, 40% në investime, dhe 10% në industri. India është konsumatori më i madh në botë i arit, indianët blejne rreth 25% të arit në botë, blerje rreth 800 ton prej ari çdo vit, kryesisht për bizhuteri. India është edhe importuesi më i madh i arit, në vitin 2008, India importon rreth 400 ton ar. Familjet indiane marrin 18.000 ton ari i cili përfaqëson 11% të stokut global dhe me vlerë më shumë se $ 950.000.000.000.
Simbolizimi
[Redakto nëpërmjet kodit]Ari ka qenë i vlerësuar shumë në shoqëritë e të gjithë kohrave. Në përputhje me këtë ai shpesh ka patur një kuptim të fuqishëm pozitiv simbolik te lidhur ngushtë me vlerat e mbajtura në nderim të lartë në shoqërinë në fjalë.Ari mund të simbolizoje forcë, pushtet, pasuri, lumturi, dashuri, shpresë, optimizëm, bilanc, perfeksionin dhe diellin. Arritjet e mëdha të njeriut janë të shpërblehet shpesh me ar, në formën e medaljeve te arit, trofe I artë dhe dekorime të tjera. Fituesit e ngjarjeve sportive dhe konkurse të tjera të vlerësohen me medalje të arta (p.sh., Lojrat Olimpike). Shumë çmime si Çmimi Nobel janë bërë nga ari si. Statujat e tjera dhe çmimie shpërblime janë përshkruar në ari ose janë ar i praruar (të tilla si Akademia Awards, çmime Golden Globe, çmimet Emmy, Palmën e Artë. Simboli I marteses qe eshte unaza gjate gjith rruges se saj ne kohe tradicionalisht ka qene prej ari. Historia e saj është e gjatë dhe e qëndrueshme e paprekur me kalimin e kohës dhe mund të ndihmojë në simbolikën e saj si lidhje e perjetshme. Në Krishtërimin Orthodhoks, çifti i martuar është e stolisur me një kurorë të artë gjatë ceremonisë, një shkrirje e riteve simbolike. Ari ne kulturen popullore mban ngjyresa të shumta, por në përgjithësi është më e lidhur me terma të tilla si e mirë apo e madhe, si në frazat: "ka një zemër të artë", "kjo është e artë",
Ari ne art gold leafing in art fleta e arit ne art
[Redakto nëpërmjet kodit]Fleta e arit kane qenë tradicionalisht më e popullarizuar dhe më e zakonshme në përdorimin e saj si material prarim për dekorimin e artit (përfshirë statujat dhe ikonat Lindore krishtere) ose korniza që janë përdorur shpesh për të mbajtur foto, , objekte të vogla (duke përfshirë bizhuteri) afreske te ndryshme te ardhura nga periudha ,regjime dhe kultura te ndryshme ,perdorimi I fletve te arit ka shkuar madje deri ne dekorimin dhe zbukurimin e shume ndertesave te artit ,kultures historis apo duke u pare nga nje mardhenie funksionale qe kjo ndertese ka .Duke perfshire Kisha,tempuj,kupola te xhamive te sekteve te ndryshme myslymane,pallate mbreterore.Dekor me flete ari te mobiljeve (furnitures) arreduse.Gjithashtu gold thread ose perdorimi fije te arit ne qendisje zakonisht ka nje perdorim te madh per veshjet kishtare.
Perdorimi I Arit ne Kozmetike
[Redakto nëpërmjet kodit]Ari dhe bukuria janë fjalët që punojnë mirë së bashku. Gjatë gjithë historisë, ari ka qenë i njohur për vetitë e tij luksoze dhe per zbukurime dekorative. Historianët kanë zbuluar se Kleopatra kur flinte mbante një maskë të artë çdo natë për të rritur bukurinë e saj magjepsëse. Në perandorine e lashtë kineze perdorimi I arit ne mjekësi ishte një çelës për të rinjtë, si Mbretëresha e dinastisë Ch'inget përdorte një rul masazh ari në fytyrën e saj të përditshme. Në Romën e lashtë, therime ari janë përdorur për një shumëllojshmëri të problemeve të lëkurës. Për shekuj me radhë, ari i pastër është përdorur nga të pasur dhe te privilegjuar si sekret per tu rinur,dhe per te patur lëkurë të bukur. Sekreti prapa Kozmetikës OROGOLD është ari i pastër. Ne kozmetiken OROGOLD Ari qe perdoret është ari Colloidal, i njohur edhe si "nano-ari". Grimcat jashtëzakonisht të vogla prej ari zhyten lehtë në trup nëpërmjet poreve te lëkurës .Shfaqja e linjave të bukura dhe zvogelimi I rrudhave sekreti eshte aplikimi I arit.. Përkëdhel veten duke patur nje lëkurë që shkëlqen dhe rrezatuese.
Në Shqipëri mund të ketë një vendburim ari.!!??! Në vendin tonë funksionojnë sot 730 leje minerare shfrytëzimi, të cilat vit pas viti po rritin volumin e prodhimit minerar në vend.Ndërkaq, janë rreth 120 leje të tjera kërkim-zbulimi. Shpërndarja e tyre është në të gjithë Shqipërinë, kryesisht zona tradicionale janë në pjesën e masivit Bulqizë-Batër dhe masivin e Kalimashit ose Kukës-Tropojë minierat e Pogradecit, Katjelit. zonën juglindore të Shqipërisë, pjesa e Korçës, e Pogradecit e Përrenjasit, Struma, Surroi. zona e Mirditë-Pukës. Miniera e Munellës dhe Lavroshit, pothuajse në zonën e minierave të vjetra, të cilat kanë pasur dhe më përpara vlerësime gjeologjike të aktivitetit minerar.Lidhur me historinë për pasuri të mëdha ari në vend, Shqipëria nuk shquhet për ndonjë pasuri të madhe , aq më tepër për vendburime të shumta. I vetmi vendburim që mund të shfrytëzohet për këtë është ai i Gjazujt ne Rubik, por edhe ky,mbetet një tezë e paprovuar sepse asnjëherë nuk janë bërë shpime perfekte sipas parametrave të përcaktuar. Sigurisht, ar dhe argjend ka si bashkëshoqërues të metaleve të tjera, por interesi për t’i nxjerrë varet nga fakti se sa ekonomike e shohin kompanite këtë gje. “Akoma nga të dhënat gjeologjike që kemi ne sot, vendburim të mirëfilltë për arin në Shqipëri nuk ka, dhe i vetmi që diskutohet për vlerat, të cilat edhe këto janë të diskutueshme, pasi nuk janë të vërtetuara (pra realisht me shpime perfekte deri në 40 metra, që është rrjeti minimal), është Gjazuj. Gjazuj ka qenë në nivelin 2-4 gramë për ton. Të gjitha vendburimet e tjera janë burime bakri i shoqëruar me ar. Kompanitë që kanë të drejtë shfrytëzimi të një zone minerare për një metal të caktuar, nëse bashkë me të gjejnë metale shtesë, janë të detyruara të deklarojnë. Në momentin që kjo kompani gjen sasi të tjera, i lind e drejta që brenda afatit të kërkim-zbulimit dhe 60 ditë para përfundimit të këtij afati, pjesë të zonës së lejuar minerare të mund t’i shndërrojë në leje minerare shfrytëzimi. Në të kundërt, shteti i shpall ato zona konkurruese.Nje kompani kanadeze ka nisur kërkimet, madje edhe prodhimin e arit në këtë rajon. Kompania kanadeze “Golden Touch Resources “ka njoftuar për gjetjen e burimeve mëdha të arit, në thellësi të vogla në këtë zonë, madje që arrijnë deri në shtatë metra, Shpimet kanë filluar që në vitin 2008, ndërkohë që së fundmi kompania ka dalë me njoftimin përfundimin me sukses të kërkimit në këtë zonë. Të dhënat e publikuara nga kompania raportojnë për një sasi ari në katër gramë për ton në një thellësi prej shtatë metrash, apo shtatë gram për ton për një thellësi deri në gjashtë metra. Kjo është një thellësi e vogël duke mundësuar kështu nxjerrjen e arit me kosto të ulët për kompaninë që do ta marrë përsipër zhfrytezimin e zones. Kërkimet zhvillohen në një hapësirë prej 20 kilometrash katror. Madje, kompania ka publikuar një mori fotosh nga zona ku janë duke u bërë kërkimet me diçiturën: Pamje nga shkëmbinjtë në zonën e Gjazuj-it, ku rezervat e arit duken në sipërfaqe.Ky është koncesioni i dytë që zbulohet po në të njëjtën zonë ku kërkohet ar. Pak muaj më parë,pas një tjetër kompani kanadeze “Tirex Resources LTD”
External links
[Redakto nëpërmjet kodit]
The dictionary definition of aurel bitri at Wiktionary
- Today's Gold Trading Price Yahoo! Finance
- Getting Gold 1898 book, www.lateralscience.co.uk
- Technical Document on Extraction and Mining of Gold, www.epa.gov
- Picture in the Element collection from Heinrich Pniok, www.pniok.de
- Chemistry in its element podcast (MP3) from the Royal Society of Chemistry's Chemistry World: Gold www.rsc.org