Pabarazia ekonomike

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Një shtëpi e pasur në Holmby Hills, Los Anxhelos, afërsisht 19km nga qendra e qytetit (sipër).

Ekzistojnë varietete të gjera të pabarazisë ekonomike, veçanërisht pabarazia në të ardhura e matur duke përdorur shpërndarjen e të ardhurave (sasia e parave që paguhen njerëzit) dhe pabarazia e pasurisë e matur duke përdorur shpërndarjen e pasurisë (sasia e pasurisë që njerëzit zotërojnë). Përveç pabarazisë ekonomike midis vendeve ose shteteve, ekzistojnë lloje të rëndësishme të pabarazisë ekonomike midis grupeve të ndryshme të njerëzve.

Llojet e rëndësishme të matjeve ekonomike fokusohen në pasurinë, të ardhurat dhe konsumin. Ka shumë metoda për matjen e pabarazisë ekonomike, koeficienti Gini është një i përdorur gjerësisht. Një lloj tjetër matjeje është Indeksi i Zhvillimit Njerëzor i rregulluar nga pabarazia, i cili është një indeks i përbërë statistikor që merr parasysh pabarazinë. Konceptet e rëndësishme të barazisë përfshijnë barazinë, barazinë e rezultatit dhe barazinë e mundësive.

Ndërsa globalizimi ka reduktuar pabarazinë globale (midis kombeve), ai ka rritur pabarazinë brenda kombeve. Pabarazia e të ardhurave midis kombeve arriti kulmin në vitet 1970, kur të ardhurat botërore u shpërndanë në mënyrë bimodale në vendet "të pasura" dhe "të varfra". Që atëherë, nivelet e të ardhurave në të gjithë vendet kanë ardhur duke u konverguar, me shumicën e njerëzve që tani jetojnë në vende me të ardhura mesatare. Megjithatë, pabarazia brenda shumicës së kombeve është rritur ndjeshëm në 30 vitet e fundit, veçanërisht midis vendeve të përparuara. Në këtë periudhë, afër 90 për qind e ekonomive të përparuara kanë parë një rritje të pabarazisë së të ardhurave, ku mbi 70 për qind kanë shënuar një rritje të koeficientëve Gini të tyre duke kaluar dy pikë.

Hulumtimet përgjithësisht kanë lidhur pabarazinë ekonomike me paqëndrueshmërinë politike dhe sociale, duke përfshirë revolucionin, prishjen demokratike dhe konfliktin civil. Hulumtimet sugjerojnë se pabarazia më e madhe pengon rritjen ekonomike dhe stabilitetin makroekonomik, dhe se pabarazia e tokës dhe e kapitalit njerëzor redukton rritjen më shumë sesa pabarazinë e të ardhurave. Pabarazia është në qendër të debatit të politikave ekonomike në të gjithë globin, pasi politikat e taksave dhe shpenzimeve të qeverisë kanë efekte të rëndësishme në shpërndarjen e të ardhurave. Në ekonomitë e përparuara, taksat dhe transfertat ulin pabarazinë e të ardhurave me një të tretën, ku shumica e kësaj arrihet nëpërmjet shpenzimeve publike sociale (si pensionet dhe përfitimet familjare).

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]