Kërceni tek përmbajtja

Pashtetësia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

ligj ndërkombëtar, një person i pashtet është dikush që "nuk konsiderohet si nënshtetas i ndonjë shteti nën ligjin e vet".[1] Disa njerëz të pashtet janë edhe refugjatë. Mirëpo, jo të gjithë refugjatët janë të pashtet, dhe shumë njerëz të pashtet nuk kanë shkelur përtej një kufiri ndërkombëtar.[2] Në fund të 2022-ës, Zyra e Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për Refugjatë (UNHCR) botoi një llogaritje të 4,4 milionë njerëzve anë e mbanë botës që janë pa shtet apo të nënshtetësisë së pacaktuar, 90,800 (+2%) më shumë sesa në fund të vitit paraprak. Mirëpo të dhënat nuk janë të plota meqë UNHCR nuk ka të dhëna prej shumë shteteve, duke përfshirë 22 shtete ku pashtetësia masive është problem.[3][4] Tek të dhënat mungojnë edhe njerëzit pa shtet de facto që nuk kanë dokumente për ta dëshmuar nënshtetësinë apo ekzistencën e tyre ligjërisht. Sipas Bankës Botërore, së paku 850 milionë njerëz i përputhen atij definimi.[5] Meqë koncepti ligjor i nënshtetësisë mbizotëron në praktikë, njerëzit e padokumentuar i përshtaten definimit të të qënit pa shtet de facto.

Statusi i një personi që mund të jetë i pa shtet varet përfundimisht prej pikëpamjes së shtetit kundrejt një individi apo një grupi të individëve. Në disa raste, shteti e bën pikëpamjen e vet të qartë; në raste tjera, pikëpamja e tij është më e paqartë. Në ato raste, mund të ketë nevojë për dëshmi prima facie të pikëpamjes së shtetit, që rrjedhimisht rezulton në një supozim të pashtetësisë.[6]

  1. ^ Refugees, United Nations High Commissioner for. "Refworld | The 1954 Convention relating to the Status of Stateless Persons: Implementation within the European Union Member States and Recommendations for Harmonisation". Refworld (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 12 gusht 2021. Marrë më 29 korrik 2021.
  2. ^ Hovy, Bela (2011). Bhabha, Jacqueline (red.). Human Rights and Citizenship: The Need for Better Data and What to Do about It (në anglisht). Cambridge, Massachusetts, United States: MIT Press. fq. 90. ISBN 9780262015271. Marrë më 11 gusht 2014. People who reside in their country of birth, have never crossed a border, but have never had their birth registered by the state—the effectively stateless, in Jacqueline Bhabha's terminology—also resemble refugees in their relative rightlessness. {{cite book}}: Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
  3. ^ "Counting the uncountable - World | ReliefWeb". reliefweb.int (në anglisht). 24 korrik 2015. Marrë më 31 janar 2025.
  4. ^ "Institute Statelessness and Inclusion". www.institutesi.org (në anglisht). Marrë më 31 janar 2025.
  5. ^ "Data | Identification for Development". id4d.worldbank.org (në anglisht). Marrë më 31 janar 2025.
  6. ^ "De Jure Statelessness in the Real World: Applying the Prato Summary Conclusions" (në anglisht). Open Society Foundations. Arkivuar nga origjinali më 10 mars 2012. Marrë më 18 nëntor 2011.