Pirja pasive e duhanit
Pirja pasive e duhanit është thithja e tymit të duhanit, e quajtur tymosje pasive, tym dytësor ose tymi mjedisor i duhanit, nga individë të ndryshëm nga duhanpirësi aktiv. Ndodh kur tymi i duhanit shpërndahet në atmosferën përreth si një ndotës aerosol, gjë që çon në thithjen e tij nga kalimtarët e afërt brenda të njëjtit mjedis. Ekspozimi ndaj tymit të duhanit të dorës së dytë shkakton shumë nga të njëjtat efekte shëndetësore të shkaktuara nga pirja aktive e duhanit,[1][2] megjithëse në një prevalencë më të ulët për shkak të përqendrimit të reduktuar të tymit që hyn në rrugët e frymëmarrjes.
Sipas një raporti të OBSH-së të publikuar në vitin 2023, më shumë se 1.3 milionë vdekje i atribuohen pirjes pasive të duhanit në mbarë botën çdo vit.[3] Rreziqet shëndetësore të duhanit të dorës së dytë janë një çështje e konsensusit shkencor[4][5] dhe kanë qenë një motivim kryesor për ndalimin e pirjes së duhanit në vendet e punës dhe ambientet e brendshme, duke përfshirë restorantet, baret dhe klubet e natës, si dhe disa hapësira të hapura publike.
Shqetësimet rreth tymit të dorës së dytë kanë luajtur një rol qendror në debatin mbi dëmet dhe rregullimin e produkteve të duhanit. Që nga fillimi i viteve 1970, industria e duhanit e ka parë shqetësimin e publikut për tymin e dorës së dytë si një kërcënim serioz për interesat e saj të biznesit. Pavarësisht ndërgjegjësimit të industrisë për dëmet e tymit të dorës së dytë qysh në vitet 1980, industria e duhanit koordinoi një polemikë shkencore me qëllim të ndalimit të rregullimit të produkteve të tyre.[5]
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ (PDF) https://web.archive.org/web/20190226003026/https://www.surgeongeneral.gov/library/reports/secondhandsmoke/fullreport.pdf. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 26 shkurt 2019. Marrë më 19 janar 2025.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh|title=(Ndihmë!) - ^ IARC. Tobacco Smoke and Involuntary Smoking (në anglisht). ISBN 978-92-832-1283-6.
- ^ "Tobacco". www.who.int (në anglisht). Marrë më 2025-01-19.
- ^ Samet, Jonathan M. (2008-10). "Secondhand smoke: facts and lies". Salud Pública de México (në anglisht). 50: 428–434. ISSN 0036-3634.
{{cite journal}}: Shiko vlerat e datave në:|date=(Ndihmë!) - ^ a b Tong, Elisa K.; Glantz, Stanton A. (2007-10-16). "Tobacco Industry Efforts Undermining Evidence Linking Secondhand Smoke With Cardiovascular Disease". Circulation. 116 (16): 1845–1854. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.107.715888.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)