Pitaku i Mytilenës

Pitaku
Bust of Pittacus, Roman copy of a Greek original of the Late Classical period, Louvre
Lindur më	rr. 640 BC Mytilene
Vdekur më	568 BC (aged rr. 72)

Pitaku (rr. 640 – 568 pes) ishte një gjeneral i lashtë ushtarak mitileas dhe një nga shtatë të urtët e Greqisë .

Biografia

Pitaku ishte një vendas nga Mytilene dhe i biri i Hyrradiut. Ai u bë një gjeneral mitilenas, i cili me ushtrinë e tij doli fitimtar në betejën kundër athinasit dhe komandantit të tyre Phrynon . Si pasojë e kësaj fitoreje, mitileasit e mbajtën Pittacus-in në nderin më të madh dhe i dhanë pushtetin suprem në duart e tij. Pas dhjetë vjetësh mbretërimi, ai dha dorëheqjen nga posti i tij dhe qyteti dhe kushtetuta u vendosën në rregull.

Kur athinasit ishin gati të sulmonin Sigeionin, Pittacus e sfidoi gjeneralin e tyre në një betejë të vetme, me kuptimin se rezultati do të vendoste luftën dhe në këtë mënyrë do të shmangej shumë gjakderdhje. Sfida u pranua dhe ai vrau armikun e tij me një shpatë të gjerë. Më pas ai u zgjodh sundimtar i qytetit të tij dhe qeverisi për dhjetë vjet, kohë gjatë së cilës ai bëri ligje në poezi, një prej të cilave ishte për këtë qëllim: "Një krim i kryer nga një person i dehur duhet të marrë dyfishin e dënimit që do të meritonte nëse shkelësi ishte i matur”. Motoja e tij e madhe ishte kjo: "Çfarëdo që të bësh, bëje mirë".

Polyaeni në Stratagems e tij shkroi se Pittacus kishte fshehur fshehurazi një rrjetë nën mburojën e tij. Ai e kapi Phrynonin me rrjetë, e tërhoqi zvarrë dhe e vrau. Sipas Polyaenus, kjo mashtrim i Pittacus shkaktoi përdorimin e rrjetave në duelet midis gladiatorëve .

Disa autorë përmendin se ai kishte një djalë të quajtur Tyrreus. Legjenda thotë se djali i tij u vra dhe kur vrasësi u soll para Pittacus, ai e shkarkoi burrin dhe tha: "Më mirë është falja se pendimi". Për këtë çështje, Herakliti thotë se ai e kishte në pushtet vrasësin dhe më pas e liroi duke thënë: “Më mirë është falja se dënimi”.

Pittacus tha se "[Është] një gjë e vështirë të jesh njeri i mirë." Në veprën me titull "Protagora" të Platonit, Sokrati e diskuton këtë thënie gjerësisht me Protagoran dhe Prodicus of Ceos e quan " barbar " dialektin eolik që foli Pittacus: "Ai nuk dinte t'i dallonte saktë fjalët, duke qenë nga Lesbos dhe duke qenë i rritur. me një dialekt barbar”.

Ai lulëzoi rreth Olimpiadës dyzet e dytë. Pasi jetoi për më shumë se shtatëdhjetë vjet, ai vdiq në vitin e tretë të Olimpiadës pesëdhjetë e dytë (568 para Krishtit).

Shkrimet

Suda pretendon se Pittacus shkroi një vepër prozë për ligjet dhe gjithashtu një poemë elegjiake prej 600 rreshtash. Nga këto vepra nuk ka mbetur asnjë gjurmë.

Reforma ligjore

Pittacus vendosi një ligj që thoshte se krimet e kryera në gjendje të dehur duhet të dënohen dyfish; që drejtohej kryesisht kundër aristokratëve, të cilët ishin më shpesh fajtorë për sjellje të dehur dhe të dhunshme. Si i tillë, ai u vlerësua shumë nga njerëzit e thjeshtë.

Thënie të tjera

• “Falja është më e mirë se hakmarrja”.
• "Çfarëdo që të bëni, bëjeni mirë."
• "Edhe perënditë nuk mund të luftojnë kundër domosdoshmërisë."
• “Fuqia e tregon njeriun”.
• "Mos thuaj paraprakisht atë që do të bësh, sepse nëse dështon, do të tallen."
• "Mos e qortoni një njeri me fatkeqësitë e tij, nga frika se mos ju kap Nemesis".
• "Ndaloni të flisni keq jo vetëm për miqtë tuaj, por edhe për armiqtë tuaj."
• "Kultivoni të vërtetën, besimin e mirë, përvojën, zgjuarsinë, shoqërueshmërinë dhe industrinë."
• "Njihni mundësinë tuaj."

Literatura

•  Laërtius, Diogenes (1925). "The Seven Sages: Pittacus" . Lives of the Eminent Philosophers. Vol. 1:1. Translated by Hicks, Robert Drew (Two volume ed.). Loeb Classical Library.
• Burton, H. W. (1877). The History of Norfolk, Virginia. Norfolk, VA: Norfolk Virginian Job Print. fq. 244. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Given, Charles Stewart (1905). A Fleece of Gold: Five Lessons from the Fable of Jason and the Golden Fleece. Cincinnati, OH: Jennings & Graham. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)