Predatorizmi (prerëmbimi)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Predatorizmi (prerëmbimi) është lloj i marëdhënieve biotike ku një predator ushqehet me prenë, (p.sh: ujku me delen; ujku-predatori, delja-gjahu).[1] Predatorët e vrasin prenë ose nuk e vrasin prenë e tyre megjithatë si prioritet kanë të ushqyerin me të, akti i predatorizmin shpesh rezulton në vrasjen e presë dhe absorbimin eventual të pjesëve të presë me digjestim. Predatorizmi mund të jetë edhe një ndjekje, përgjim, ose një sulm ndaj presë. Kështu predatorizmi është shpesh, por jo çdoherë, karnivor. Kategori të tjera të konsumimit janë herbivore (ngrënia e pjesëve të bimës), fungjërore (ngrënia e pjesëve të fungjeve), dhe derivore-këto lloje organizmash në literaturë hasen edhe si "zbërthyes" ose "konsument" (konsumimi i materialit të vdekur organik). Të gjitha këto janë sisteme me marrëdhënie konsumues-burim. Shpesh është e vështirë të ndash llojet e ndryshme të sjelljeve ushqyese. Për shembull, disa parazita lëshojnë vezë në organizmin që e kanë gjuajtur, që pastaj pasardhësit të ushqehen me organizmin i cili akoma jeton, ose me mbetjet e organizmit pasi ka vdekur. Karakteristika kryesore e predatorizmit është impakti direkt i predatorit mbi popullacionin e presë.

Presioni selektiv (koevulucioni) i imponuar nga njëri tjetri shpesh çon në një luftë evolucionare në mes presë dhe predatorit, gjë që rezulton në adaptime anti-predative. Mënyra për klasifikimin e predatorizmit përfshijnë grupime për nga niveli trofik, specializimi dhe nga interaksionet e predatorit me prenë.

Sipas funksionit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Interaksionet ekologjike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Biologjia" për vitet e para të gjimnazit, nga Svetllana Brashnarska