Prefekturat e Japonisë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Prefekturë
都道府県
Todōfuken
Regions and Prefectures of Japan 2.svg
KategoriaNdarja administrative e nivelit të parë të një shteti unitar
VendiFlag of Japan.svg Japonia
Numri47 prefektura
Popullsia560,517 (Tottori) – 13,843,403 (Tokio)
Sipërfaqja1,861.7 km2 (718.8 sq mi) (Kagawa) – 83,453.6 km2 (32,221.6 sq mi) (Hokkaido)
QeveriaQeveria e prefekturës, qeveria qendrore
NënndarjetNënprefekturat

Japonia është e ndarë në 47 prefektura (Japonisht: 都道府県, todōfuken), duke formuar nivelin e parë të juridiksionit dhe ndarjes administrative të vendit. Ato përfshijnë 43 prefektura (県, ken, [keꜜɴ]) të duhura, dy prefektura urbane (府, fu; Osaka dhe Kyoto), një "qark" ose "territor" (道, ; Hokkaido) dhe një "metropol" (都, to; Tokio). Në vitin 1868, Funhanken sanchisei krijoi prefekturat e para (urbane-fu dhe rurale -ken) për të zëvendësuar administratorët urbanë dhe rural (bugyō, daikan, etj.) në pjesët e vendit të kontrolluara më parë direkt nga shogunati dhe disa territore të rebelëve/shogunatëve besnikë që nuk i ishin nënshtruar qeverisë së re si Aizu/Wakamatsu. Në vitin 1871, të gjitha tokat e mbetura feudale (han) u shndërruan gjithashtu në prefektura, kështu që prefekturat e ndanë tërë vendin. Në disa valë të konsolidimit të territorit, 47 prefekturat e sotme u formuan nga fundi i shekullit. Në shumë raste, këto janë në kundërshtim me provincat antike të ritsuryō të Japonisë.[1]

Shefi ekzekutiv i çdo prefekture është një guvernator i zgjedhur drejtpërdrejt (知事, chiji). Urdhërat dhe buxhetet miratohen nga një asamble njëdhomëshe (議会, gikai) anëtarët e së cilës zgjidhen për mandat katër vjeçare.

Sipas një sërë ligjesh të viteve 1888-1890 për qeverisjen vendore deri në vitet 1920, çdo prefekturë (atëherë vetëm 3-fu dhe 42 -ken; Hokkai-dō dhe Okinawa-ken ishin subjekt i ligjeve të ndryshme deri në shekullin e 20-të) u nda në qytete (市, shi) dhe rrethe (郡, gun) dhe çdo rreth në qytezë (町, chō/machi) dhe fshatra (村, son/mura). Hokkaido ka 14 nënprefektura që veprojnë si Zyra të Përgjithshme Nënprefektural (総合振興局, sōgō-shinkō-kyoku) dhe Zyrat Nënprefektural (振興 局, shinkō-kyoku) të prefekturës. Disa prefektura të tjera kanë edhe zyrat e degës që kryejnë funksione administrative prefekturale jashtë kryeqytetit. Tokio, kryeqyteti i Japonisë, është një prefekturë e bashkuar; një metropol, ai ka tipare të të dy qyteteve dhe prefekturave.

Llojet e prefekturave[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Historikisht, gjatë periudhës Edo, shogunati Tokugawa krijoi zona të rregulluara nga bugyō (奉行 支配) rreth nëntë qyteteve më të mëdha në Japoni, dhe 302 zona të qeverisura me qytete (郡 代 支配 地) gjetkë. Kur qeveria Meiji filloi të krijojë sistemin prefektural në vitin 1868, nëntë zonat e rregulluara nga bugyō u bënë fu (府), ndërsa zonat e qeverisura të qytezës dhe pjesa tjetër e zonave të qeverisura nga bugyō u bënë ken (県). Më vonë, më 1871, qeveria caktoi Tokio, Osaka dhe Kyoto si fu, dhe e vendosi fu tjetër në statusin e ken. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, më 1943, Tokio u bë to, një lloj i ri i pseudo-prefekturës.

Megjithë ndryshimet në terminologji, ekziston pak dallim funksional midis katër llojeve të qeverive lokale. Qeveritë nën-kombe nganjëherë kolektivisht quhen todōfuken (都道府県) në japonisht, që është një ndërthurje e katër termave.

Lista e prefekturave[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Prefectura Kanji Kryeqyteti Kanji Rajoni Ishulli kryesor Popullsia¹ Sipërfaqja² Dendësia³ Distr. Komunat ISO Prefiksi
Flag of Aichi Prefecture.svg Aichi 愛知県 Nagoya 名古屋市 Chūbu Honshu 7,484,094 5,172.48 1,446.9 7 54 JP-23 052
Flag of Akita Prefecture.svg Akita 秋田県 Akita 秋田市 Tōhoku Honshū 1,022,839 11,637.54 87.9 6 25 JP-05 018
Flag of Aomori Prefecture.svg Aomori 青森県 Aomori 青森市 Tōhoku Honshū 1,308,649 9,645.59 135.7 8 40 JP-02 017
Flag of Chiba Prefecture.svg Chiba 千葉県 Chiba 千葉市 Kantō Honshū 6,224,027 5,157.65 1,206.8 6 54 JP-12 043
Flag of Ehime Prefecture.svg Ehime 愛媛県 Matsuyama 松山市 Shikoku Shikoku 1,385,840 5,676.11 244.2 7 20 JP-38 089
Flag of Fukui Prefecture.svg Fukui 福井県 Fukui 福井市 Chūbu Honshū 787,099 4,190.49 187.8 7 17 JP-18 077
Flag of Fukuoka Prefecture.svg Fukuoka 福岡県 Fukuoka 福岡市 Kyushu Kyūshū 5,102,871 4,986.40 1,023.4 12 60 JP-40 092
Flag of Fukushima Prefecture.svg Fukushima 福島県 Fukushima 福島市 Tōhoku Honshū 1,913,606 13,783.74 138.8 13 59 JP-07 024
Flag of Gifu Prefecture.svg Gifu 岐阜県 Gifu 岐阜市 Chūbu Honshū 2,032,533 10,621.29 191.4 9 42 JP-21 058
Flag of Gunma Prefecture.svg Gunma 群馬県 Maebashi 前橋市 Kantō Honshū 1,973,476 6,362.28 310.2 7 35 JP-10 027
Flag of Hiroshima, Hiroshima.svg Hiroshima 広島県 Hiroshima 広島市 Chūgoku Honshū 2,844,963 8,479.45 335.5 5 23 JP-34 082
Flag of Hokkaido Prefecture.svg Hokkaido 北海道 Sapporo 札幌市 Hokaido Hokaido 5,383,579 83,424.31 68.6 66 180 JP-01 011–016
Flag of Hyogo Prefecture.svg Hyōgo 兵庫県 Kobe 神戸市 Kansai Honshū 5,536,989 8,400.96 659.1 8 41 JP-28 073
Flag of Ibaraki Prefecture.svg Ibaraki 茨城県 Mito 水戸市 Kantō Honshū 2,917,857 6,097.06 478.6 7 44 JP-08 029
Flag of Ishikawa Prefecture.svg Ishikawa 石川県 Kanazawa 金沢市 Chūbu Honshū 1,154,343 4,186.09 275.8 5 19 JP-17 076
Flag of Iwate Prefecture.svg Iwate 岩手県 Morioka 盛岡市 Tōhoku Honshū 1,279,814 15,278.40 83.8 10 33 JP-03 019
Flag of Kagawa Prefecture.svg Kagawa 香川県 Takamatsu 高松市 Shikoku Shikoku 976,756 1,876.72 520.5 5 17 JP-37 087
Flag of Kagoshima Prefecture.svg Kagoshima 鹿児島県 Kagoshima 鹿児島市 Kyūshū Kyūshū 1,648,752 9,186.94 179.4 8 43 JP-46 099
Flag of Kanagawa Prefecture.svg Kanagawa 神奈川県 Yokohama 横浜市 Kantō Honshū 9,127,323 2,415.83 3,778.2 6 33 JP-14 045
Flag of Kochi Prefecture.svg Kōchi 高知県 Kōchi 高知市 Shikoku Shikoku 728,461 7,103.93 102.5 6 34 JP-39 088
Flag of Kumamoto Prefecture.svg Kumamoto 熊本県 Kumamoto 熊本市 Kyūshū Kyūshū 1,786,969 7,409.35 241.2 9 45 JP-43 096
Flag of Kyoto Prefecture.svg Kyoto 京都府 Kyoto 京都市 Kansai Honshū 2,610,140 4,612.19 565.9 6 26 JP-26 074
Flag of Mie Prefecture.svg Mie 三重県 Tsu 津市 Kansai Honshū 1,815,827 5,774.40 314.5 7 29 JP-24 059
Flag of Miyagi Prefecture.svg Miyagi 宮城県 Sendai 仙台市 Tōhoku Honshū 2,334,215 7,282.22 320.5 10 35 JP-04 022
Flag of Miyazaki Prefecture.svg Miyazaki 宮崎県 Miyazaki 宮崎市 Kyūshū Kyūshū 1,104,377 7,735.31 142.8 6 26 JP-45 098
Flag of Nagano Prefecture.svg Nagano 長野県 Nagano 長野市 Chūbu Honshū 2,099,759 13,104.29 154.8 14 77 JP-20 026
Flag of Nagasaki Prefecture.svg Nagasaki 長崎県 Nagasaki 長崎市 Kyūshū Kyūshū 1,377,780 4,132.09 333.4 4 21 JP-42 095
Flag of Nara Prefecture.svg Nara 奈良県 Nara 奈良市 Kansai Honshū 1,365,008 3,691.09 369.8 7 39 JP-29 074
Flag of Niigata Prefecture.svg Niigata 新潟県 Niigata 新潟市 Chūbu Honshū 2,305,098 12,584.10 183.2 9 30 JP-15 025
Flag of Oita Prefecture.svg Ōita 大分県 Ōita 大分市 Kyūshū Kyūshū 1,166,729 6,340.71 184 3 18 JP-44 097
Flag of Okayama Prefecture.svg Okayama 岡山県 Okayama 岡山市 Chūgoku Honshū 1,922,181 7,114.50 270.2 10 27 JP-33 086
Flag of Okinawa Prefecture.svg Okinawa 沖縄県 Naha 那覇市 Kyushu Ishujt Ryukyu 1,434,138 2,281.12 628.7 5 41 JP-47 098
Flag of Osaka Prefecture.svg Osaka 大阪府 Osaka 大阪市 Kansai Honshū 8,838,908 1,905.14 4,639.9 5 43 JP-27 06x
Flag of Saga Prefecture.svg Saga 佐賀県 Saga 佐賀市 Kyūshū Kyūshū 833,245 2,440.68 341.4 6 20 JP-41 095
Flag of Saitama Prefecture.svg Saitama 埼玉県 Saitama さいたま市 Kantō Honshū 7,261,271 3,797.75 1,912 8 63 JP-11 048
Flag of Shiga Prefecture.svg Shiga 滋賀県 Ōtsu 大津市 Kansai Honshū 1,413,184 4,017.38 351.8 3 19 JP-25 077
Flag of Shimane Prefecture.svg Shimane 島根県 Matsue 松江市 Chūgoku Honshū 694,188 6,708.24 103.5 5 19 JP-32 085
Flag of Shizuoka Prefecture.svg Shizuoka 静岡県 Shizuoka 静岡市 Chūbu Honshū 3,701,181 7,777.42 475.8 5 35 JP-22 054
Flag of Tochigi Prefecture.svg Tochigi 栃木県 Utsunomiya 宇都宮市 Kantō Honshū 1,974,671 6,408.09 308.2 5 26 JP-09 028
Flag of Tokushima Prefecture.svg Tokushima 徳島県 Tokushima 徳島市 Shikoku Shikoku 756,063 4,146.65 182.3 8 24 JP-36 088
Flag of Tokyo Metropolis.svg Tokio 東京都 Shinjuku 新宿区 Kantō Honshū 13,513,734 2,190.93 6,168.1 1 39 JP-13 03x
042
Flag of Tottori Prefecture.svg Tottori 鳥取県 Tottori 鳥取市 Chūgoku Honshū 573,648 3,507.05 163.6 5 19 JP-31 085
Flag of Toyama Prefecture.svg Toyama 富山県 Toyama 富山市 Chūbu Honshū 1,066,883 4,247.61 251.2 2 15 JP-16 076
Flag of Wakayama Prefecture.svg Wakayama 和歌山県 Wakayama 和歌山市 Kansai Honshū 963,850 4,724.69 204 6 30 JP-30 075
Flag of Yamagata Prefecture.svg Yamagata 山形県 Yamagata 山形市 Tōhoku Honshū 1,122,957 9,323.15 120.4 8 35 JP-06 023
Flag of Yamaguchi Prefecture.svg Yamaguchi 山口県 Yamaguchi 山口市 Chūgoku Honshū 1,405,007 6,112.30 229.9 4 19 JP-35 083
Flag of Yamanashi Prefecture.svg Yamanashi 山梨県 Kōfu 甲府市 Chūbu Honshū 835,165 4,465.27 187 5 27 JP-19 055

Shënime: ¹ sipas vitit 2015; ² km²; ³ per km²

Prefekturat e mëparshme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vitet 1800[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Prefektura Japonisht Viti i heqjes Fati
Kanazawa 金沢県 1869 U riemërua si Ishikawa
Sendai 仙台県 1871 U riemërua si Miyagi
Morioka 盛岡県 1872 U riemërua si Iwate
Nagoya 名古屋県 1872 U riemërua si Aichi
Nukata 額田県 1872 U bashkua në Aichi
Nanao 七尾県 1872 U bashkua në Ishikawa dhe Shinkawa
Iruma 入間県 1873 U bashkua në Kumagaya dhe Kanagawa
Inba 印旛県 1873 U bashkua në Chiba
Kisarazu 木更津県 1873 U bashkua në Chiba
Utsunomiya 宇都宮県 1873 U bashkua në Tochigi
Asuwa 足羽県 1873 U bashkua në Tsuruga
Kashiwazaki 柏崎県 1873 U bashkua në Niigata
Ichinoseki→Mizusawa→Iwai 一関県→水沢県→磐井県 1875 U bashkua në Iwate dhe Miyagi
Okitama 置賜県 1875 U bashkua në Yamagata
Niihari 新治県 1875 Merged into Ibaraki and Chiba
Sakata→Tsuruoka 酒田県→鶴岡県 1876 U bashkua në Yamagata
Taira→Iwasaki 平県→磐前県 1876 U bashkua në Fukushima dhe Miyagi
Wakamatsu 若松県 1876 U bashkua në Fukushima
Chikuma 筑摩県 1876 U bashkua në Nagano dhe Gifu
Tsuruga 敦賀県 1876 U bashkua në Ishikawa dhe Shiga
Niikawa 新川県 1876 U bashkua në Ishikawa
Sakai 堺県 1881 U bashkua në Osaka
Ashigara 足柄県 1876 U bashkua në Kanagawa dhe Shizuoka
Kumagaya 熊谷県 1876 U bashkua në Gunma dhe Saitama
Aikawa 相川県 1876 U bashkua në Niigata
Hamamatsu 浜松県 1876 U bashkua në Shizuoka
Hakodate 函館県 1886 U bashkua në Hokkaido
Sapporo 札幌県 1886 U bashkua në Hokkaido
Nemuro 根室県 1886 U bashkua në Hokkaido
Tokyo 東京府 1943 U riorganizua si Metropoli Tokio (東京都)

Të humbura pas Luftës së Dytë Botërore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Këtu janë disa territore që u humbën pas Luftës së Dytë Botërore. Kjo nuk përfshin të gjitha territoret e Perandorisë së Japonisë siç është Manchukuo.

Territori Prefektura Okupimi aleat Statusi i tanishëm[2]
Emri Japonisht Kryeqyteti Shteti Emri Kryqyteti
Mainland Okinawa 沖縄県 Naha Flag of the United States.svg SHBA[3] Japonia Japonia Flag of Okinawa Prefecture.svg Okinawa Naha
Karafuto 樺太庁 Toyohara Flag of the Soviet Union.svg Bashkimi Sovjetik Flag of Russia.svg Rusia pjesë e Flag of Sakhalin Oblast.svg Provinca Sakhalin Yuzhno-Sakhalinsk
Korea Heian-hoku 平安北道 Shingishū Flag of North Korea.svg Koreja e Veriut Pyongan i Veriut Sinuiju
Heian-nan 平安南道 Heijō Pyongan i Jugut Pyongyang
Kankyō-hoku 咸鏡北道 Seishin Hamgyong i Veriut Ranam
Kankyō-nan 咸鏡南道 Kankō Hamgyong i Jugut Hamhung
Kōkai 黃海道 Kaishū Hwanghae Haeju
Kōgen[4] 江原道 Shunsen Kangwon Chuncheon[5]
Flag of the United States.svg SHBA Flag of South Korea.svg Korea e Jugut Gangwon
Chūsei-hoku 忠清北道 Seishū Chungcheong i Veriut Cheongju
Chūsei-nan 忠清南道 Taiden Chungcheong i Jugut Daejeon
Keiki 京畿道 Keijō Gyeonggi Seuli
Keishō-hoku 慶尚北道 Taikyū Gyeongsang i Veriut Daegu
Keishō-nan 慶尚南道 Fuzan Gyeongsang i Jugut Busan
Zenra-hoku 全羅北道 Zenshū Gyeongsang i Veriut Jeonju
Zenra-nan 全羅南道 Kōshū Jeolla i Jugut Gwangju
Tajvani Hōko 澎湖庁 Makō Flag of the Republic of China.svg Republika e Kinës Flag of the Republic of China.svg Tajvani Penghu Magong
Karenkō 花蓮港庁 Karenkō Hualien Hualien
Shinchiku 新竹州 Shinchiku Hsinchu Hsinchu
Taichū 台中州 Taichū Taichung Taichung
Taihoku 台北州 Taihoku Taipei Taipei
Tainan 台南州 Tainan Tainan Tainan
Taitō 台東庁 Taitō Taitung Taitung
Takao 高雄州 Takao Kaohsiung Kaohsiung
Kantō[6] 関東州 Dairen Flag of the Soviet Union.svg Bashkimi Sovjetik[7] Kina Kina pjesë e Dalian, Liaoning
Nan'yō 南洋庁 Korōru Flag of the United States.svg SHBA Palau Palau Ngerulmud
Flamuri i Ishujve Marshall Ishujt Marshall Majuro
flamuri Federata Mikroneziane Palikir
Flag of the United States.svg SHBA Flag of the Northern Mariana Islands.svg Northern Mariana Islands Saipan


Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Nussbaum, Louis-Frédéric, 2002: "Provinces and prefectures" in Japan encyclopedia, p. 780.
  2. ^ Ndryshimet e ndarjes administrative të pas luftës nuk pasqyrohen në këtë tabelë. Kryeqyteti i ish administratës japoneze nuk është domosdoshmërisht kryeqyteti i ekuivalentit të sotëm.
  3. ^ Administruar nga qeveria ushtarake e Shteteve të Bashkuara të Ishujve Ryukyu. U kthye në Japoni në vitin 1972
  4. ^ Për shkak të ndarjes së Koresë, Kōgen (Kangwon / Gangwon), Keiki (Gyeonggi) dhe Kōkai (Hwanghae) ndahen midis Koresë së Veriut dhe Koresë së Jugut. Ndërsa secila Kore ka provincën e vet Kangwon / Gangwon, pjesa e Koresë së Veriut të Gyeonggi dhe pjesa e Koresë së Jugut të Hwanghae janë zhytur në provincat e tjera.
  5. ^ Shunsen (Chuncheon) është në Korenë e Jugut të sotshme.
  6. ^ Dhënë me qira nga dinastia Qing, më pas Republika e Kinës dhe Manchukuo.
  7. ^ Pas Luftës së Dytë Botërore, Bashkimi Sovjetik pushtoi territorin. Bashkimi Sovjetik ia ktheu Republikës Popullore të Kinës në vitin 1955.