Principata e Temnikovit
Principata e Temnikovit ose Principata e Tumenit i njohur edhe si Principata Bekhanide e Tümenit e njohur edhe si Principata Bekanide e Tumenit, ishte një principatë e përbërë nga Misharët dhe Mokshat [1] në rajonin lindor të Mishar Yurt (rrethet Temnikovsky dhe Kadomsky). [2] Ky shtet kishte një aleancë të ngushtë me Dukatin e Madh të Moskës.
Etimologjia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Tatarisht: Төмән ханлыгы, e romanizuar: Tömän xanlığı dhe në sllavishten kishtare: темник do të thotë komandant i një tümeni (njësi ushtarake prej 10,000 vetësh) dhe i referohet themeluesit të qytetit, princit Tenish Kugushev ose paraardhësve të tij të afërt.[3] Studiues të tjerë si M. Safargaliev dhe P. Chermensky e konsiderojnë Temnikovin si qendrën e dytë më të rëndësishme të një ulusi pas Mukhshës, pasi vetë etimologjia e emrit të vendit tregon për selinë e komandantit të një tumeni të Hordhisë së Artë.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Principata u themelua nga Princi Bekhan në vitin 1388. [4] [5] Më vonë, ajo u zgjerua dhe përfshiu territoret midis lumenjve Oka, Tsena dhe Sura në Mokshalandin Verior, Perëndimor dhe Lindor. Temnikovi, Kadomi, Sacony dhe vendbanimi Andreev u shkatërruan gjatë sulmeve të Principatave të Moskës dhe Riazanit në dekadat e para të shekullit XV, por më pas u rindërtuan në qytete të reja. Kjo është konfirmuar nga gjetje arkeologjike të viteve 1960. [6]
Gjenetika
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Anëtarët në Family TreeDNA që gjurmojnë prejardhjen mbretërore deri te Princi Bekhan i Principatës së Temnikovit janë të grupuar si (07 Princat Tatarë – Bekanidët) në projektin gjenetik të fisnikërisë ruse (Russian Nobility DNA Project). Të gjithë anëtarët i përkasin Y-haplogrupit J2b-L283 > Y12000. [7]
Princat e Tumenit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Kugushevët – Dinastia Mishar [8]
- Rastët – Dinastia Moksha (nganjëherë gabimisht e referuar si "Siberiane" meqenëse Tümen dhe Tyumen ishin të përziera [9] Djagfar Tarikhy i përmend Rastët si Princat Seber, që do të thotë "me prejardhje Moksha ose Hungareze "
Të përmendur në burimet ruse si Princat Mordvin. [10] [11]
Administrata
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Principata ishte e ndarë në beljakë.
Popullsia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Toka ishte e banuar kryesisht nga Mokshat, Misharët dhe Erzia. Disa Burtasë u vendosën në Mokshalandinin Verior dhe në dokumentet e mëvonshme ruse përmenden si tatarët posop, pasi shërbenin si furnizues me bukë për ushtrinë e princit dhe paguanin taksën e bukës. [12]
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Filjushkin 2008 p.94
- ^ Belyakov & Yengalycheva 2014
- ^ Akchurin & Isheev 2017
- ^ Bikkinin
- ^ Pervushkin Shishlov
- ^ Fedorov-Davydov & Tsirkin 1966 pp. 235–249
- ^ "Russian Nobility DNA Project". Familytreedna.com.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Akchurin & Isheev 2017
- ^ Belyakov 2013
- ^ Akchurin & Isheev 2017
- ^ Belyakov 2013
- ^ Akchurin 2012 pp. 43–48.