Robotika
Robotika është një degë e inxhinierisë dhe shkencës që përfshin inxhinierinë mekanike, inxhinierinë elektronike, inxhinierinë e informacionit, shkencat kompjuterike etj. Robotika merret me projektimin, ndërtimin, funksionimin dhe përdorimin e robotëve, si dhe sistemet kompjuterike për kontrollin e tyre, reagimet shqisore dhe përpunimin e informacionit
Këto teknologji përdoren për të zhvilluar makina që mund të zëvendësojnë njerëzit dhe të kopjojnë veprimet njerëzore. Robotët mund të përdoren në shumë situata dhe për shumë qëllime, por sot shumë prej tyre përdoren në mjedise të rrezikshme (përfshirë zbulimin dhe çaktivizimin e bombave ), proçeset e prodhimit, ose aty ku njerëzit nuk mund të mbijetojnë (p.sh. në hapësirë, nën ujë, në nxehtësi të larta, dhe pastrimin dhe përmbajtjen e materialeve të rrezikshme dhe rrezatimeve).
Robotët mund të marrin çdo formë, por një pjesë janë krijuar që të kenë pamje njerëzore. Kjo thuhet se ndihmon në pranimin e një roboti për sjellje të caktuara që zakonisht kryhen nga njerëzit. Robotë të tillë përpiqen të kopjojnë ecjen, ngritjen e objekteve, fjalimet, njohjen ose çdo aktivitet tjetër njerëzor. Shumë nga robotët e sotëm janë frymëzuar nga natyra, duke kontribuar në fushën e bio-inspired robotics.
Koncepti i krijimit të makinave që mund të funksionojnë në mënyrë autonome daton që nga kohët klasike, por hulumtimi për funksionalitetin dhe përdorimet e mundshme të robotëve nuk u rrit ndjeshëm deri në shekullin e 20-të. Gjatë historisë, shpesh është supozuar nga studiues, shpikës, inxhinierë dhe teknikë të ndryshëm që robotët një ditë do të jenë në gjendje të imitojnë sjelljen njerëzore dhe të kryejnë detyra në mënyrë të ngjashme me njerëzit. Sot, robotika është një fushë që po rritet me shpejtësi, teksa përparimet teknologjike vazhdojnë; hulumtimet, hartimi dhe ndërtimi i robotëve të rinj shërbejnë për qëllime të ndryshme praktike, qoftë për përdorim shtëpiak, komercial apo ushtarak.
Shumë robotë janë ndërtuar për të bërë punë që janë të rrezikshme për njerëzit, të tilla si shpërthimi i bombave, gjetja e të mbijetuarve në gërmadha të paqëndrueshme dhe eksplorimi i minierave dhe anijeve të mbytura. Robotika përdoret gjithashtu në STEM (shkencë, teknologji, inxhinieri dhe matematikë) si një ndihmesë në mësimdhënie. [1] Ardhja e nanorobotëve, robotëve mikroskopikë që mund të injektohen në trupin e njeriut, mund të revolucionarizojë mjekësinë dhe shëndetin e njeriut. [2]
Disa robotë kërkojnë hyrjen e përdoruesit për të funksionuar ndërsa robotë të tjerë funksionojnë në mënyrë autonome. Koncepti i krijimit të robotëve që mund të funksionojnë në mënyrë autonome daton që në kohët klasike, por kërkimi mbi funksionalitetin dhe përdorimet e mundshme të robotëve nuk u rrit ndjeshëm deri në shekullin e 20-të.
Gjatë historisë, është supozuar shpesh nga studiues, shpikës, inxhinierë dhe teknikë të ndryshëm se robotët një ditë do të jenë në gjendje të imitojnë sjelljen njerëzore dhe të menaxhojnë detyrat në një mënyrë të ngjashme me njeriun. Sot, robotika është një fushë me rritje të shpejtë, ndërsa përparimet teknologjike vazhdojnë; kërkimi, projektimi dhe ndërtimi i robotëve të rinj u shërbejnë qëllimeve të ndryshme praktike, qoftë brenda vendit, komerciale apo ushtarake.
Robotika është një degë e inxhinierisë që përfshin konceptimin, dizenjimin, prodhimin dhe funksionimin e robotëve. Kjo fushë është e mbivendosur me elektronikën, shkencat kompjuterike, inteligjencën artificiale, mekatronikën, nanoteknologjinë dhe bioinxhinierinë . [3]
Etimologjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Fjala robotikë është marr nga fjala robot, e cila u fut për publikun nga shkrimtari çek Karel Capek në veprën e tij R.U.R. (Robotët Universal të Rossum), i cili u botua në vitin 1920. [4] Fjala robot vjen nga fjala sllave robota, që do të thotë skllav / shërbëtor. Shfaqja fillon në një fabrikë që prodhon njerëz artificial të quajtur robotë, krijesa që mund të ngatërrohen si njerëz - shumë të ngjashme me idetë moderne të android-ve . Vetë Karel Čapek nuk e shpiku fjalën. Ai shkroi një letër të shkurtër duke iu referuar një etimologjie në Fjalorin Anglez të Oksfordit, ku caktoj vëllain e tij Josef Čapek si krijuesi aktual
- ^ Nocks, Lisa (2007). The robot : the life story of a technology. Westport, CT: Greenwood Publishing Group.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Carne, Nick (8 mars 2019). "Researchers make a million tiny robots". Cosmos Magazine. Arkivuar nga origjinali më 8 mars 2019. Marrë më 8 mars 2019.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Arreguin, Juan (2008). Automation and Robotics. Vienna, Austria: I-Tech and Publishing.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Zunt, Dominik. "Who did actually invent the word "robot" and what does it mean?". The Karel Čapek website. Arkivuar nga origjinali më 2013-01-23. Marrë më 2017-02-05.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)