Shōnen
Manga shōnen (少年漫画?, lit. "komikë për djem", romanizuar edhe si shonen, shounen ose syônen) është një kategori editoriale e librave japonezë komikë që synon një demografi të djemve adoleshentë dhe burrave të rinj. Ajo është, bashkë me manga shōjo (që synon vajzat adoleshente dhe gratë e reja), seinen (për meshkuj të rritur), dhe josei (për femra të rritura), një nga kategoritë kyçe për manga, dhe rrjedhimisht për anime japoneze. Manga shōnen botohet sipas traditës në revistat përkatëse që synojnë ekskluzivisht këtë grup demografik.
Prej katër grupeve demografike të manga, shōnen është më i popullarizuari në tregun japonez. Ndërsa manga shōnen synon pikërisht një grup të djemve të rinj, lexueshmëria e saj në realitet shtrihet përgjatë të gjitha grupmoshave dhe gjinive. Kategoria rrjedh nga revistat japoneze për fëmijë në fillim të shekullit XX dhe gjeti famë të veçantë përgjatë viteve 1920. Fokusi editorial i manga shōnen është kryesisht në zhanret aksion, aventurë dhe luftimin e përbindëshave apo forcave të tjera të cilësuara si të liga. Edhe pse rrëfimet e aksionit përfshijnë shumicën e kategorisë, ka shumëllojshmëri të thellë të zhanreve dhe nënzhanreve brenda kësaj kategorie, sidomos në krahasim me kulturat e tjera të komikeve jashtë Japonisë, duke përfshirë komedinë, krimin, romancën, sportin, dhe ngjarjet e jetës së përditshme.
Terminologjia dhe etimologjia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Shōnen
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Fjala japoneze shōnen (少年?, /ɕoːnen/ përkth. fpf. "pak vite"), që nënkupton "djalosh",[1] i referohej historikisht të miturve në përgjithësi dhe përdorej nga industria botuese e Japonisë deri në fund të shekullit XIX për t'i cilësuar botimet e synuara drejt fëmijëve dhe të rinjve. Nga fillimi i shekullit XX, industria filloi të ndante revistat periodike (sidomos ato për manga) sipas moshës dhe gjinisë. Kjo praktikë mori gaz nga vitet 1960, me ç'rast ndryshoi përdorimi i fjalës deri në përdorimin e tij aktual, përkatësisht manga për djemtë e rinj. Ky sistem i zbërthimit përdoret tani haptazi nga botuesit e manga[2][3] dhe shtrihet deri në veprat e përshtatura nga manga, siç janë anime.[4]
Manga shōnen
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Manga shōnen përshkruan manga me synim kah djemtë adoleshentë, me një grupmoshat 10 deri 19 vjeç[5] dhe 12 deri 21 vjeç.[6] Ajo është kategoria më e popullarizuar e katër kategorive kyçe demografike të manga (shōnen, shōjo, seinen, dhe josei).[7][8]
Lexueshmëria e manga shōnen në realitet, siç është puna e të gjitha kategorive të mediumit,[8][9] shtrihet përgjatë të gjitha grupmoshave dhe gjinive përtej djemve të rinj.[10] Për shembull, një sondazh i lexuesve femra të manga në vitin 2006 gjeti që revista më e popullarizuar manga mes kësaj demografie ishte Weekly Shōnen Jump, përpara revistave që synonin femrat përkatësisht.[3] Orientimi ndaj grupit demografik për shōnen është evident në përmbajtjen jo-manga të revistave manga, që përfshin reklamat dhe artikuj të përkatur ndaj djemve të rinj, siç janë video lojërat. Përmbajtja jo-manga përputhet zakonisht me një seri të madhe manga në një revistë të caktuar, për shembull, reklamat për një adaptim në video lojë të një serisë apo artikujt rreth një adaptimi në film të animuar të një serie manga.[8][8]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "「少年(しょうねん)」の意味や使い方 わかりやすく解説 Weblio辞書" [Meaning and usage of "shōnen" - easy explanation - Weblio Dictionary]. www.weblio.jp (në japonisht). デジタル大辞泉. Marrë më 2023-11-14.
- ^ Johnson-Woods 2010, f. 8.
- ^ a b Theisen 2013.
- ^ Fujimoto 2013, f. 172.
- ^ McCarthy 2014, f. 26.
- ^ Brenner 2007, f. 31.
- ^ Ledoux & Ranney 1995, f. 212.
- ^ a b c d Thompson 2007, ff. 338–340.
- ^ Brunner 2010, f. 62.
- ^ Drummond-Mathews 2010, ff. 62–64.
Bibliografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Berndt, Jaqueline; Kümmerling-Meibauer, Bettina, red. (2013). Manga's Cultural Crossroads (në anglisht). Routledge. ISBN 978-0-415-50450-8.
- Fujimoto, Yukari (2013). "Women in Naruto, Women Reading Naruto'". përmbledhur nga Berndt, Jaqueline; Kümmerling-Meibauer, Bettina (red.). Manga's Cultural Crossroads (në anglisht).
- Hui, Gan Sheuo (2013). "Auteur and Anime as Seen in the Naruto TV Series". përmbledhur nga Berndt, Jaqueline; Kümmerling-Meibauer, Bettina (red.). Manga's Cultural Crossroads (në anglisht).
- Brenner, Robin E. (2007). Understanding Manga and Anime (në anglisht). Libraries Unlimited. ISBN 978-1591583325.
- Brunner, Miriam (2010). Manga (në gjermanisht). Wilhelm Fink. doi:10.36198/9783838533308. ISBN 9783825233303.
- Gravett, Paul (2006). Manga: Sixty Years of Japanese Comics (në anglisht). Egmont Manga & Anime. ISBN 3-7704-6549-0.
- Johnson-Woods, Toni, red. (2010). Manga – An Anthology of Global and Cultural Perspectives (në anglisht). Continuum Publishing. ISBN 978-0-8264-2938-4.
- Cohn, Neil (2010). "Japanese Visual Language". përmbledhur nga Johnson-Woods, Toni (red.). Manga – An Anthology of Global and Cultural Perspectives (në anglisht).
- Drummond-Mathews, Angela (2010). "What Boys Will Be: A Study of Shonen Manga". përmbledhur nga Johnson-Woods, Toni (red.). Manga – An Anthology of Global and Cultural Perspectives (në anglisht).
- Johnson-Woods, Toni (2010). "Introduction". përmbledhur nga Johnson-Woods, Toni (red.). Manga – An Anthology of Global and Cultural Perspectives (në anglisht).
- Prough, Jennifer (2010). "Shōjo Manga in Japan and Abroad". përmbledhur nga Johnson-Woods, Toni (red.). Manga – An Anthology of Global and Cultural Perspectives (në anglisht).
- Knigge, Andreas C. (1996). Comics: Vom Massenblatt ins multimediale Abenteuer (në gjermanisht). Rowohlt. ISBN 3-499-16519-8.
- Lamarre, Thomas (2009). The Anime Machine: A Media Theory of Animation (në anglisht). University of Minnesota Press. ISBN 978-0-8166-5154-2.
- Ledoux, Trish; Ranney, Doug (1995). The Complete Anime Guide: Japanese Animation Film Directory & Resource Guide (në anglisht). Tiger Mountain Press. ISBN 0-9649542-3-0.
- Levi, Antonia (1996). Samurai from Outer Space: Understanding Japanese Animation (në anglisht). Carus Publishing. ISBN 0-8126-9332-9.
- McCarthy, Helen (2014). A Brief History of Manga (në anglisht). Ilex Gift. ISBN 978-1781570982.
- Perper, Timothy; Cornog, Martha (2007). "The education of desire: Futari etchi and the globalization of sexual tolerance". Mechademia (në anglisht). 2: 201–214. doi:10.1353/mec.0.0006. S2CID 123182749.
- Schodt, Frederik L. (1983). Manga! Manga! The World of Japanese Comics (në anglisht). Kodansha America. ISBN 0-87011-752-1.
- Schodt, Frederik L. (1996). Dreamland Japan: Writings on Modern Manga (në anglisht). Stone Bridge Press. ISBN 0-7567-5168-3.
- Schodt, Frederik L. (2007). The Astro Boy Essays: Osamu Tezuka, Mighty Atom, and the Manga/Anime Revolution (në anglisht). Stone Bridge Press. ISBN 978-1933330549.
- Shamoon, Deborah (2012). Passionate Friendship: The Aesthetics of Girl's Culture in Japan (në anglisht). University of Hawaii Press. doi:10.21313/hawaii/9780824835422.001.0001. ISBN 978-0-82483-542-2.
- Theisen, Nicholas A. (2013). "The Problematic Gendering of Shonen Manga". International Comic Arts Forum (në anglisht).
- Thompson, Jason (2007). Manga. The Complete Guide (në anglisht). Del Rey Books. ISBN 978-0-345-48590-8.
- Thorn, Rachel (1996). "A History of Manga". Animerica (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 10 janar 2006.