Shteti mafioz
Në politikë, një shtet mafioz ose pakanat[1] është një sistem shtetëror ku qeveria është e lidhur me krimin e organizuar deri në atë shkallë kur zyrtarët qeveritarë, policia dhe/ose ushtria u bënë pjesë e sipërmarrjes kriminale.[2][3] Sipas diplomatëve amerikanë, shprehja "shtet mafioz" u krijua nga Aleksander Litvinenko.[4]
Zbatime të veçanta të konceptit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Mafia në Itali dhe Jakuza në Japoni
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në një përmbledhje kritike të esesë së Moisés Naím në Punët e Jashtme, Peter Andreas vuri në dukje ekzistencën e gjatë të mafies italiane dhe Jakuzës japoneze, duke shkruar se kishte marrëdhënie të ngushta midis atyre organizatave të paligjshme dhe qeverive përkatëse.[3] Sipas Andreas, këta shembuj flasin kundër rasteve të shteteve mafioze si një kërcënim historikisht i ri.[3]
Në Itali, tre organizata kryesore mafioze lindën në shekullin e 19-të: Cosa Nostra me origjinë nga rajoni i Sicilisë, Camorra me origjinë nga rajoni i Kampanias dhe 'Ndrangheta me origjinë nga rajoni i Kalabrisë.[5]
Ish-kryeministri i Italisë, Xhulio Andreoti, pati një proces gjyqësor kundër tij, me një gjyq për shoqatë mafioze më 27 mars 1993 në qytetin e Palermos.[6][7] Prokuroria akuzoi ish-kryeministrin se "[u vu] në dispozicion të shoqatës mafioze të quajtur Cosa Nostra për mbrojtjen e interesave të saj dhe arritjen e qëllimeve të saj kriminale, ndikimin dhe fuqinë që vjen nga pozicioni i tij si lider i një fraksioni politik".[7] Prokurorët thanë se në këmbim të mbështetjes elektorale të Salvo Limas dhe vrasjes së armiqve të Andreotit, ai kishte rënë dakord të mbronte mafian, e cila kishte pritur që ai të rregullonte Gjyqin Maxi. Mbrojtja e Andreotit u bazua në sulme me karakter kundër dëshmitarëve kryesorë të prokurorisë, të cilët ishin vetë të përfshirë me mafian.[7] Andreoti u shpall i pafajshëm më 23 tetor 1999.[6] Megjithatë, së bashku me serinë më të madhe të rasteve të korrupsionit të Mani pulite, gjyqet e Andreotit shënuan spastrimin dhe rinovimin e sistemit politik të Italisë.[6]
Vendet e përshkruara si shtete mafioze
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Republikat, turmat dhe territoret e ish-Jugosllavisë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kosova, një shtet i pavarur, dikur pjesë e Serbisë, u quajt "shtet mafioz" nga eurodeputeti italian Pino Arlaki në 2011,[9] dhe gjithashtu nga Moisés Naím në esenë e tij të vitit 2012 "Shtetet mafioze" në Punët e Jashtme. Naím ka theksuar se kryeministri i Kosovës Hashim Thaçi dyshohet se është i lidhur me tregtinë e heroinës. Shumë akuza të tjera për krime janë ngritur dhe hetuar nga disa shtete ndaj Thaçit.
Naím gjithashtu e etiketoi Malin e Zi si një "shtet mafioz" në të njëjtën ese,[10] duke e përshkruar atë si një qendër për kontrabandën e cigareve.[3]
- ^ Young, Cathy (16 korrik 2014). "Putin's New Old Russia".
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Mafia States: Organized Crime Takes Office by Moisés Naím, Foreign Affairs.
- ^ a b c d Andreas, Peter (2012-07-01). "Measuring the Mafia-State Menace: Are Government-Backed Gangs a Grave New Threat?". Foreign Affairs. 91 (July/August 2012). Marrë më 2013-05-25.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name "peter-andreas" defined multiple times with different content - ^ Luhn, Alec; Harding, Luke (5 nëntor 2015). "Spain issues arrest warrants for Russian officials close to Putin". The Guardian. London. Marrë më 27 prill 2016.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Letizia, Paoli (maj 2016). Oxford Handbook of Italian Politics. Oxford University Press. fq. 670–671. ISBN 9780199669745.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b c Briquet, Jean-Louis (1999). "The Faltering Transition". Italian Politics. 15: 123–138. JSTOR 43486480.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b c Allum, Percy (1997). "Statesman or Godfather? The Andreotti Trials". Italian Politics. 12: 219–232. JSTOR 43039678.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "OCCRP announces 2015 Organized Crime and Corruption ‘Person of the Year’ Award". Organized Crime and Corruption Reporting Project.
- ^ "Kosovo is "mafia state", says Italian MEP". B92.net. Arkivuar nga origjinali më 2014-11-29. Marrë më 2013-05-25.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Andreas, Peter (2012-07-01). "Measuring the Mafia-State Menace". Foreign Affairs. Foreignaffairs.com. 91 (July/August 2012). Marrë më 2013-05-25.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)