Jump to content

Skolastika

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Skolasticizmi)
Shkollat në shek. XIV
Shtatë artet e lira - Septem artes liberales (1180)

Skolastika (Skolasticizmi) është një metodë e filozofisë mesjetare, e cila mbizotëronte mësimdhënien e universiteteve mesjetare në Evropë në periudhën mes viteve 1100 - 1700, si dhe një program i zbatimit të kësaj metode në artikulimin dhe mbrojtjen e dogmës në një mënyrë gjithnjë e më pluraliste.[1]

Skolastika nuk është aq shumë një filozofi ose një teologji aq sa është një metodë e të mësuarit. Mendimi skolastik njihet gjithashtu për analizën rigoroze konceptuale dhe për tërheqjen e kujdesshme të dallimeve. Për shkak të theksit të saj në metodën rigoroze dialektike, skolastika u aplikua përfundimisht në shumë fusha të tjera të studimit.[2]

Disa nga figurat kryesore të skolastikës janë Anselmi i Kanterberit, Peter Abelard, Albertus Magnus, Duns Scotus, William Ockham, Bonaventura, Tomas Akuini, Aleksandri i Hales, etj.[3]

Ekuivalenti i skolasticizmit në botën islame është ilm-al-kalami apo shkenca e diskursit[4] e njohur ndryshe si "teologjia skolastike islamike".[5]

Skolasticizmi ka kaluar nëpër këto faza të zhvillimit të tij e që janë:

  1. Skolasticizmi i hershëm (800 - 1200)
  2. Skolasticizmi i mesëm (1200 - 1350)
  3. Skolasticizmi i vonshëm (1350 - 1500)
  4. Skolasticizmi reformator (shek. XVI - XVIII)
  5. Neoskolasticizmi - neotomizmi (shek. XIX)
  • Hyman, J.; Walsh, J. J., red. (1973). Philosophy in the Middle Ages (në anglisht). Indianapolis: Hackett Publishing. ISBN 978-0-915144-05-1.
  • Schoedinger, Andrew B., red. (1996). Readings in Medieval Philosophy (në anglisht). New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-509293-6.
  • Trueman, Carl R. and R. Scott Clark, jt. eds. (1999). Protestant Scholasticism: Essays in Reassessment. Carlisle, Eng.: Paternoster Press. ISBN 0-85364-853-0
  • The genius of the scholastics and the orbit of Aristotle, article by James Franklin on the influence of scholasticism on later thought
  • Medieval Philosophy, Universities and the Church by James Hannam
  • ALCUIN – Regensburger Infothek der Scholastik – Huge database with information on biography, text chronology, editions.
  1. ^ See Steven P. Marone, "Medieval philosophy in context" in A. S. McGrade, ed., The Cambridge Companion to Medieval Philosophy (Cambridge: Cambridge University Press, 2003). On the difference between scholastic and medieval monastic postures towards learning, see Jean Leclercq, The Love of Learning and the Desire for God (New York: Fordham University Press, 1970) esp. 89; 238ff.
  2. ^ Pasho Baku:Enciklopedia universale e ilustruar, Shtëpia Botuese Bacchus, Tiranë, 2011, fq. 847
  3. ^ Gilson, Etienne (1991). The Spirit of Medieval Philosophy (Gifford Lectures 1933–35) (në anglisht). Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press. fq. 490. ISBN 978-0-268-01740-8.
  4. ^ Winter, Tim J. "Introduction." Introduction. The Cambridge Companion to Classical Islamic Theology. Cambridge: Cambridge UP, 2008. 4-5. Print.
  5. ^ Mutahhari, Murtada; Qara'i, 'Ali Quli. "An Introduction to 'Ilm al-Kalam". muslimphilosophy (në anglisht). Marrë më 29 mars 2018.

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Një kategori në Wikimedia Commons përmban dokumente multimediale për Skolastika.