Halloween: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar]

[redaktim i pashqyrtuar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

Inline

Versioni i datës 31 tetor 2011 02:39

^{[nevojitet citimi]} Që 600 vjet p.e.s populli kelt mirëpriste në këtë mënyre muajt e errët të dimrit duke u ndarë në të njëjtën kohë nga periudha e lulëzuar e verës. Druidët (lloj besimi) ja përkushtonin këtë natë Zotit të tyre të vdekjes, Samhain. Gojëdhëna thotë se ai i mblodhi shpirtrat e të vdekurve të 12 muajve të vitit të shkuar, pasi ata i kishin larë mëkatet e tyre dhe i dërgoi në parajsën e keltëve.

Një kungull i ndriçuar nga brenda, simboli i *Halloween*-it

Njerëzit mblidheshin në kodrat mbi tokat e tyre dhe duke ndezur zjarre të mëdhenj, përzenin shpirtrat e këqinj të vitit që shkoi. Më pas, shuanin përkohësisht zjarrin në shtëpitë e tyre dhe pak më vonë e ndiznin përsëri.

Kështu emri Halloween i ka rrënjët në Evropë. Kisha ua mori Keltëve këtë zakon gjatë përhapjes së krishtërimit. Ishte At Gjergji i IV i cili n vitin 837 e ringjalli 1 Nëntorin duke e quajtur Dita e të gjithë Shpirtrave. ^{[nevojitet citimi]} Vetëm në shek. XIX Halloween arriti të kalojë Atlantikun për në Amerikën Veriore së bashku me pasardhësit e Keltëve, Irlandezët, të cilët shtegëtuan atje për shkak të kushteve të këqija për jetës. Atje, ky zakon u përhap shpejt në të gjithë vendin, por gjatë përhapjes pësoi edhe ndryshim të dukshëme. Kështu tashme Halloween më tepër përngjan me karnevalet së sa me zakonet e mëhershme.

Shenja dalluese e Halloween-ve është kungulli, e cila e ka prejardhjen në ShBA. Por ama arsyeja e përdorimit të kungullit me vrima me pamje të jashtme të frikshme dhe njëkohësisht të bukur rrjedh gjithashtu nga koha e Keltëve. Një zuzar me emrin Jack O'Lanten duhej të shkonte në ferr pas vdekjes së tij. Por Djalli e ktheu mbrapsht duke i dhëne një copë qymyri (thëngjill) që digjej që ta kishte gjatë gjithë rrugës. Jack-u e vendosi qymyrin në një rrepë të madhe dhe u nis drejt drejt një udhëtimi të pafundte me që nuk e lejuan të futej në asnjë mbretëri të vdekurish. Për njerëzit ishte më se e qartë që rrepa me qymyrin u shtinte tmerrin para së gjithash shpirtrave të këqinj. Meqenëse amerikanët përdoren kungullin në vend të rrepës, ai mbeti shenja dalluese e Halloween-ve.

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
-'''Halloween''' (hellëuin) e ka prejardhjen në kremtimin e ndërrimit të viteve të kalendarit të Kelteve, natën midis [[31 tetor]]it dhe [[1 nëntor]]it. Qe para 600 viteve p.e.s populli kelt mirëpriste në këtë mënyre muajt e errët të dimrit duke u ndare në të njëjtën kohë nga periudha e lulëzuar e verës. Druidet (lloj besimi) ia përkushtonin këtë natë Zotit të tyre të vdekjes Samhain. Gojedhana thotë se ai i ka mbledhur shpirtrat e të vdekurve të 12 muajve që kanë shkuar pasi që i kanë lare mëkatet e tyre, dhe i ka dërguar në parajsën Kelte.
+{{Cn|'''''Halloween''''' (hellëuin) e ka prejardhjen në kremtimin e ndërrimit të viteve të kalendarit të [[Keltët|Keltëve]], natën midis [[31 tetor]]it dhe [[1 nëntor]]it.}} Që 600 vjet p.e.s populli kelt mirëpriste në këtë mënyre muajt e errët të dimrit duke u ndarë në të njëjtën kohë nga periudha e lulëzuar e verës. [[Druidët]] (lloj besimi) ja përkushtonin këtë natë Zotit të tyre të vdekjes, [[Samhai]]n. Gojëdhëna thotë se ai i mblodhi shpirtrat e të vdekurve të 12 muajve  të vitit të shkuar, pasi ata i kishin larë mëkatet e tyre dhe i dërgoi në parajsën e keltëve.
+[[File:Halloween.JPG|thumbnail|235px| Një [[kungulli|kungull]] i ndriçuar nga brenda,  simboli i ''[[Halloween]]''-it]]
-Njerëzit mbledhshin në kodrat mbi tokat e tyre dhe duke ndezur zjarre të mëdhenj perzenin shpirtrat e keqinj të viti që shkoi. Më pas shuanin përkohësisht zjarrin në shtëpitë e tyre dhe pak më vonë e ndiznin përsëri.
+Njerëzit mblidheshin në kodrat mbi tokat e tyre dhe duke ndezur zjarre të mëdhenj, përzenin shpirtrat e këqinj të vitit që shkoi. Më pas, shuanin përkohësisht zjarrin në shtëpitë e tyre dhe pak më vonë e ndiznin përsëri.
-Kështu emri Halloween i ka rrënjët në Evrope. Kisha ua mori Kelteve këtë zakon gjate rrejdhes se kristianizmit. Ishte At Gjergji i IV i cili ne vitin [[837]] e ringjalli [[1 nëntor|1 Nëntorin]] duke e quajtur Dita e të gjithë Shpirtrave. Për të mos shtrembëruar shkakun të Samhain-it kjo ditë është menduar të jetë edhe dita e të vdekurve.
+Kështu emri ''Halloween'' i ka rrënjët në [[Evropa|Evropë]]. Kisha ua mori Keltëve këtë zakon gjatë përhapjes së [[krishtërimi]]t. Ishte At Gjergji i IV i cili n vitin [[837]] e ringjalli [[1 nëntor|1 Nëntorin]] duke e quajtur Dita e të gjithë Shpirtrave. {{Cn|Për të mos shtrembëruar beimin tek [[Samhai]], kjo ditë është menduar të jetë edhe dita e të vdekurve.}}
+Vetëm në  [[shekulli XIX|shek. XIX]]  ''Halloween'' arriti të kalojë [[Atlantiku]]n për në [[Amerika e Veriut|Amerikën Veriore]] së bashku me pasardhësit e Keltëve, [[Irlandezët]], të cilët shtegëtuan atje për shkak të kushteve të këqija për jetës. Atje, ky zakon u përhap shpejt në të gjithë vendin, por gjatë përhapjes pësoi edhe ndryshim të dukshëme. Kështu tashme ''Halloween'' më tepër përngjan me karnevalet së sa me zakonet e mëhershme.
+Shenja dalluese e ''Halloween''-ve është [[kungulli]], e cila e ka prejardhjen në [[ShBA]]. Por ama arsyeja e përdorimit të kungullit me vrima me pamje të jashtme të frikshme dhe njëkohësisht të bukur rrjedh gjithashtu nga koha e Keltëve. Një zuzar me emrin ''Jack O'Lanten'' duhej të shkonte në [[Ferri|ferr]] pas vdekjes së tij. Por [[Djalli]] e ktheu mbrapsht duke i dhëne një copë [[qymyri]] (thëngjill) që digjej që ta kishte gjatë gjithë rrugës. ''Jack''-u e vendosi qymyrin në një [[Rrepa|rrepë]] të madhe dhe u nis drejt drejt një udhëtimi të pafundte me që nuk e lejuan të futej në asnjë mbretëri të vdekurish. Për njerëzit ishte më se e qartë që rrepa me qymyrin u shtinte tmerrin para së gjithash shpirtrave të këqinj. Meqenëse amerikanët përdoren kungullin në vend të rrepës, ai mbeti shenja dalluese e ''Halloween''-ve.
-Vetëm në qindvjeçarin e 19 arriti Halloween të kaloj Atlantikun për në Amerikën Veriore së bashku me pasardhësit e Kelteve, Irlandezet të cilët shtegtuan atje për shkak të kushteve të këqija për jetës. Atje ky zakon u përhap shpejt në të gjithë vekendin, por gjatë përhapjes pësoi edhe ndryshim të dukshëm. Kështu tashme Halloween më tepër përngjan me karnevalet së sa me zakonet e mëhershme.
-Shenja dalluese e Hallowwen-ve është kungulli, e cila e ka prejardhjen në [[ShBA]]. Por ama arsyeja e përdorimit të kungullit me vrima me pamje të jashtme të frikshme dhe njëkohësisht të bukur rrjedh gjithashtu nga koha e Kelteve. Një zuzar me emrin Jack O'Lanten duhej të shkonte në ferr pas vdekjes së tij. Por Djalli e ktheu mbrapsht duke i dhëne një copë qymyri (thëngjill) që digjej ta kishte gjatë gjithë rrugës. Jacku e vendosi qymyrin në një Rrepe të madhe dhe u nis drejt drejt një udhëtimi të pafundte me që nuk e lejuan të futej në asnjë mbretëri të vdekurish. Për njerëzit ishte më se e qartë që rrepa me qymyrin u shtinte tmerrin para së gjithash shpirtrave të keqinj. Meqenëse amerikanet përdoren kungullin në vend të rrepës, ai mbeti shenja dalluese e Halloween-ve.
 [[Kategoria:Festë]]