Avni Rustemi: Dallime mes rishikimesh

	Avni Rustemi
Lindi me:	22 shtator 1895
Lindi në:	Libohovë,Gjirokastër Vilajeti i Janinës Perandoria Osmane
Vdiq me:	22 prill 1924
Vdiq në:	Gjirokastër
Kombësia:	Shqiptar
Profesioni:	Mësues, deputet

Browse history interactively

[Redaktim i kontrolluar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

PamorTekst wiki

Inline

Versioni i datës 27 janar 2012 18:02

Jeta

Avni Rustemi (22 shtator 1895, Libohovë, Gjirokastër - 22 prill 1924) - pedagog^[1], mësues^[2], aktivist^[3], deputet^[4], atentator^[5], shqiptar.

Arsimimi

Mësimet fillore i mori në vendlindje, vazhdoi në normalen e Elbasanit dhe më vonë në Shën Mitër Korone (Itali), kurse studimet e larta për pedagogji i filloi në Universitetin e Romës.

Aktiviteti patriotik

Atdhetar e demokrat revolucionar i shquar, udhëheqës i shoqërisë demokratike "Bashkimi", pjesëtar i opozitës demokratike në Asamblenë Kombëtare në prag të Revolucionit të Qershorit 1924. Hero i Popullit. Lindi në Libohovë, Gjirokastër në një familje atdhetare. Ndërkohë Avni Rustemi punoi si mësues në Libohovë (1910), në Tragjas të Vlorës (1913), në Tepelenë (1916-1917) e në Vlorë (1917-1918). I rritur dhe i edukuar në një mjedis atdhetarësh, Avni Rustemi u shqua si veprimtar me armë në dorë për lirinë, pavarësinë e tërësinë territoriale të Shqipërisë. Më 1908 braktisi bankat e shkollës për t'u bashkuar me çetën e Çerçiz Topullit , më 1910 bëri një përpjekje për të vrarë në Shkodër komandantin e ekspeditës ushtarake osmane gjeneral Shefqet Turgut pashën. Më 1914 u radhit në forcat shqiptare për çlirimin e Shqipërisë së Jugut nga pushtimi i forcave greke. Më 1918 , me nismën e tij u formua në Vlorë shoqëria atdhetare e rinisë vlonjate me emrin "Djalëria e Vlorës". Në krye të saj organizoi demonstratën anti-imperialiste të 28 Nëntorit 1918 kundër pushtuesve italianë. Në pranverë të vitit 1919 në Shën Mitër krijoi "Lidhjen e Rinisë Shqiptare" për mbrojtjen e të drejtave kombëtare.

Atentati ndaj Esad Pashës

Më 13 qershor 1920 vrau me atentat në Paris Esat Pashë Toptanin, politikan me botëkuptime feudale. Anatole de Monzie, avokati i Avniut. E cilsoi aktin si "krim pasional me nxitje të një populli të tërë". Libohoviti u lirua pas gjashtë muajsh.^[6] Akti i Avni Rustemit në Paris, nuk ishte një atentat i thjeshtë. Plumbat e Avni Rustemit që shtrinë përdhe Pashën e Toptanit ishin sinjali, kushtrimi i Revolucionit Demokratiko-Borgjez, i një revolucioni të ri i popullit shqiptarë që po ngrihej kundër feudalizmit.

Rikthimi në Atdhe

Me t'u kthyer në Shqipëri, në dhjetor 1920 ai filloi punën për bashkimin e shoqërive demokratike ekzistuese në një organizatë të vetme. Kongresi i mbajtur më 25 prill 1921 në Vlorë krijoi një shoqëri që mori emrin federata "Atdheu". Kryetar nderi i saj u zgjodh Avni Rustemi. Me nismën e tij u krijuan dhe organizata profesionale të mësuesve. Pas mbylljes së federatës "Atdheu", në gusht 1922 përsëri me nismën e Avni Rustemit më 13 tetor 1922 u krijua në Tiranë shoqëria demokratike "Bashkimi". Avni Rustemi nuk qe vetëm organizatori kryesor i shoqërive demokratike, por edhe një ndër ideologët më të shquar demokratë. Idetë e tij, të formuluara në një sërë fjalimesh e artikujsh publicistikë u bënë armë e fuqishme në duart e rinisë demokratike e të masave të shtypura punonjëse. "Kur qeveria, nuk plotëson nevojat më me rëndësi që ka kombi,- thoshte ai, atëherë kjo nevojë duhet të realizohet me interesimin e pjesës së organizuar të popullit e ta bëjmë ne qeverinë që ta ndjejë këtë nevojë". Daljen e vendit nga prapambetja Avni Rustemi e shikonte në zhvillimin e ekonomisë së pavarur kombëtare. "Pa pavarësi ekonomike, - shkruan ai, - nuk mund të ketë pavarësi politike". Idetë e tij demokratike e revolucionare ai i shprehu edhe në Asamblenë Kushtetuese të vitit 1924, ku u zgjodh deputet nga populli i ish-prefekturës së Kosovës. Ai kritikoi me guxim shpërdorimet e aparatit burokratik të kohës, fodullëkun e injorancën e klasave sunduese reaksionare dhe mbrojti me zjarr traditat e popullit tonë dhe të drejtat e shqiptarëve që jetonin në trojet e veta në Jugosllavi. Në kushtet e ashpërsimit të kontradiktave klasore e politike të vendit, reaksioni çifligar me Ahmet Zogun në krye organizoi vrasjen e Avni Rustemit më 22 prill 1924. Me këtë akt reaksioni synonte të godiste lëvizjen demokratike-borgjeze në ngritje. Vrasja e udhëheqësit të shquar të Lëvizjes demokratike shërbeu si shkëndijë e revolucionit që triumfoi më 10 qershor 1924.

Aktivitete

Anëtarë dhe ideologë në:
- Çeta e Çerçiz Topullit
- Shoqata "Djalëria e Vlorës"
- Trupit organizatorë të demonstratës anti-imperialiste të 28 Nëntorit 1918
- Trupit krijues të organizatës "Lidhja e Rinisë Shqiptare"
- Trupit organizues dhe ekzekutues atentati mbi Esat Pashë Toptanin
- Trupit formues të federatës "Shoqëria Atdheu"
- Trupit formues të shoqërisë "Shoqëria Bashkimi"

Shih edhe

Busti i Avni Rustemit në Tiranë

Burimi i të dhënave

^ Studimet për pedagogë në Universitetin e Romës
^ Avni Rustemi punoi si mësues në Libohovë (1910), në Tragjas të Vlorës (1913), në Tepelenë (1916-1917) e në Vlorë (1917-1918)
^ shih #Aktivitete
^ Deputet i Prefektrës së Kosovës
^ [[Atentati mbi Esat Pashë Toptanin]]
^ "Destins hors série" av. Anatole de Monzie

[1] Studimet për pedagogë në Universitetin e Romës

[2] Avni Rustemi punoi si mësues në Libohovë (1910), në Tragjas të Vlorës (1913), në Tepelenë (1916-1917) e në Vlorë (1917-1918)

[3] shih #Aktivitete

[4] Deputet i Prefektrës së Kosovës

[5] [[Atentati mbi Esat Pashë Toptanin]]

[6] "Destins hors série" av. Anatole de Monzie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Rreshti 11: / Rreshti 11: @@
 | Profesioni          = Mësues, deputet
 }}
+== Jeta ==
 '''Avni Rustemi''' '''([[22 shtator]] [[1895]], [[Libohovë]], [[Gjirokastër]] - [[22 prill]] [[1924]])''' - [[Pedagogjia|pedagog]]<ref>Studimet për pedagogë në Universitetin e Romës</ref>, [[Mësuesia|mësues]]<ref>Avni Rustemi punoi si mësues në Libohovë ([[1910]]), në [[Tragjas]] të [[Vlorë]]s ([[1913]]), në [[Tepelenë]] ([[1916]]-[[1917]]) e në Vlorë ([[1917]]-[[1918]])</ref>, [[aktivist]]<ref>shih [[#Aktivitete]]</ref>, [[Deputet|deputet]]<ref>Deputet i [[Prefektura e Kosovës|Prefektrës së Kosovës]]</ref>, [[atentator]]<ref>[[Atentati mbi [[Esat Pashë Toptani]]n]]</ref>, [[shqiptar]].
+== Arsimimi ==
-Atdhetar e demokrat revolucionar i shquar, udhëheqës i shoqërisë demokratike "Bashkimi", pjesëtar i opozitës demokratike në Asamblenë Kombëtare në prag të Revolucionit të Qershorit 1924. Hero i Popullit. Lindi në [[Libohovë]], [[Gjirokastër]] në një familje atdhetare. Mësimet fillore i mori në vendlindje, vazhdoi në normalen e [[Elbasan|Elbasanit]] dhe më vonë në Shën Mitër Korone ([[Itali]]), kurse studimet e larta për pedagogji i filloi në Universitetin e Romës. Ndërkohë Avni Rustemi punoi si mësues në Libohovë ([[1910]]), në [[Tragjas]] të [[Vlorë]]s ([[1913]]), në [[Tepelenë]] ([[1916]]-[[1917]]) e në Vlorë ([[1917]]-[[1918]]).
+Mësimet fillore i mori në vendlindje, vazhdoi në normalen e [[Elbasan|Elbasanit]] dhe më vonë në Shën Mitër Korone ([[Itali]]), kurse studimet e larta për pedagogji i filloi në Universitetin e Romës.
-I rritur dhe i edukuar në një mjedis atdhetarësh, Avni Rustemi u shqua si veprimtar me armë në dorë për lirinë, pavarësinë e tërësinë territoriale të [[Shqipëri]]së. Më [[1908]] braktisi bankat e shkollës për t'u bashkuar me çetën e [[Çerçiz Topulli]]t , më [[1910]] bëri një përpjekje për të vrarë në Shkodër komandantin e ekspeditës ushtarake osmane gjeneral Shefqet Turgut pashën. Më [[1914]] u radhit në forcat shqiptare për çlirimin e Shqipërisë së Jugut nga pushtimi i forcave greke. Më [[1918]] , me nismën e tij u formua në Vlorë shoqëria atdhetare e rinisë vlonjate me emrin "[[Djalëria e Vlorës]]". Në krye të saj organizoi demonstratën anti-imperialiste të [[28 Nëntori]]t [[1918]] kundër pushtuesve italianë. Në pranverë të vitit [[1919]] në Shën Mitër krijoi "Lidhjen e Rinisë Shqiptare" për mbrojtjen e të drejtave kombëtare, kurse më [[13 qershor]] [[1920]] vrau me atentat në [[Paris]] [[Esat Pashë Toptani]]n, politikan me botëkuptime feudale. Anatole de Monzie, avokati i Avniut. E cilsoi aktin si "''krim pasional me nxitje të një populli të tërë''". Libohoviti u lirua pas gjashtë muajsh.<ref>"Destins hors série" av. Anatole de Monzie</ref>
-Akti i Avni Rustemit në Paris, nuk ishte një atentat i thjeshtë. Plumbat e Avni Rustemit që shtrinë përdhe Pashën e Toptanit ishin sinjali, kushtrimi i Revolucionit Demokratiko-Borgjez, i një revolucioni të ri i popullit shqiptarë që po ngrihej kundër feudalizmit. Me t'u kthyer në Shqipëri, në dhjetor [[1920]] ai filloi punën për bashkimin e shoqërive demokratike ekzistuese në një organizatë të vetme. Kongresi i mbajtur më [[25 prill]] [[1921]] në Vlorë krijoi një shoqëri që mori emrin federata "[[Shoqëria Atdheu|Atdheu]]". Kryetar nderi i saj u zgjodh Avni Rustemi. Me nismën e tij u krijuan dhe organizata profesionale të mësuesve. Pas mbylljes së federatës "Atdheu", në gusht [[1922]] përsëri me nismën e Avni Rustemit më [[13 tetor]] [[1922]] u krijua në [[Tiranë]] shoqëria demokratike "[[Shoqëria Bashkimi|Bashkimi]]".
-Avni Rustemi nuk qe vetëm organizatori kryesor i shoqërive demokratike, por edhe një ndër [[Ideologji|ideologë]]t më të shquar demokratë. Idetë e tij, të formuluara në një sërë fjalimesh e artikujsh publicistikë u bënë armë e fuqishme në duart e rinisë demokratike e të masave të shtypura punonjëse. "''Kur qeveria, nuk plotëson nevojat më me rëndësi që ka kombi'',- thoshte ai, ''atëherë kjo nevojë duhet të realizohet me interesimin e pjesës së organizuar të popullit e ta bëjmë ne qeverinë që ta ndjejë këtë nevojë''". Daljen e vendit nga prapambetja Avni Rustemi e shikonte në zhvillimin e ekonomisë së pavarur kombëtare. "''Pa pavarësi ekonomike'', - shkruan ai, - ''nuk mund të ketë pavarësi politike''". Idetë e tij demokratike e revolucionare ai i shprehu edhe në [[Asamblenë Kushtetuese]] të vitit [[1924]], ku u zgjodh deputet nga populli i [[Prefektura e Kosovës|ish-prefekturës së Kosovës]]. Ai kritikoi me guxim shpërdorimet e aparatit burokratik të kohës, [[fodullëku]]n e injorancën e klasave sunduese reaksionare dhe mbrojti me zjarr traditat e popullit tonë dhe të drejtat e shqiptarëve që jetonin në trojet e veta në Jugosllavi.
+== Aktiviteti patriotik ==
+Atdhetar e demokrat revolucionar i shquar, udhëheqës i shoqërisë demokratike "Bashkimi", pjesëtar i opozitës demokratike në Asamblenë Kombëtare në prag të Revolucionit të Qershorit 1924. Hero i Popullit. Lindi në [[Libohovë]], [[Gjirokastër]] në një familje atdhetare.  Ndërkohë Avni Rustemi punoi si mësues në Libohovë ([[1910]]), në [[Tragjas]] të [[Vlorë]]s ([[1913]]), në [[Tepelenë]] ([[1916]]-[[1917]]) e në Vlorë ([[1917]]-[[1918]]).
+I rritur dhe i edukuar në një mjedis atdhetarësh, Avni Rustemi u shqua si veprimtar me armë në dorë për lirinë, pavarësinë e tërësinë territoriale të [[Shqipëri]]së. Më [[1908]] braktisi bankat e shkollës për t'u bashkuar me çetën e [[Çerçiz Topulli]]t , më [[1910]] bëri një përpjekje për të vrarë në Shkodër komandantin e ekspeditës ushtarake osmane gjeneral Shefqet Turgut pashën. Më [[1914]] u radhit në forcat shqiptare për çlirimin e Shqipërisë së Jugut nga pushtimi i forcave greke. Më [[1918]] , me nismën e tij u formua në Vlorë shoqëria atdhetare e rinisë vlonjate me emrin "[[Djalëria e Vlorës]]". Në krye të saj organizoi demonstratën anti-imperialiste të [[28 Nëntori]]t [[1918]] kundër pushtuesve italianë. Në pranverë të vitit [[1919]] në Shën Mitër krijoi "Lidhjen e Rinisë Shqiptare" për mbrojtjen e të drejtave kombëtare.
+=== Atentati ndaj Esad Pashës===
+Më [[13 qershor]] [[1920]] vrau me atentat në [[Paris]] [[Esat Pashë Toptani]]n, politikan me botëkuptime feudale. Anatole de Monzie, avokati i Avniut. E cilsoi aktin si "''krim pasional me nxitje të një populli të tërë''". Libohoviti u lirua pas gjashtë muajsh.<ref>"Destins hors série" av. Anatole de Monzie</ref> Akti i Avni Rustemit në Paris, nuk ishte një atentat i thjeshtë. Plumbat e Avni Rustemit që shtrinë përdhe Pashën e Toptanit ishin sinjali, kushtrimi i Revolucionit Demokratiko-Borgjez, i një revolucioni të ri i popullit shqiptarë që po ngrihej kundër feudalizmit.
+=== Rikthimi në Atdhe ===
+Me t'u kthyer në Shqipëri, në dhjetor [[1920]] ai filloi punën për bashkimin e shoqërive demokratike ekzistuese në një organizatë të vetme. Kongresi i mbajtur më [[25 prill]] [[1921]] në Vlorë krijoi një shoqëri që mori emrin federata "[[Shoqëria Atdheu|Atdheu]]". Kryetar nderi i saj u zgjodh Avni Rustemi. Me nismën e tij u krijuan dhe organizata profesionale të mësuesve. Pas mbylljes së federatës "Atdheu", në gusht [[1922]] përsëri me nismën e Avni Rustemit më [[13 tetor]] [[1922]] u krijua në [[Tiranë]] shoqëria demokratike "[[Shoqëria Bashkimi|Bashkimi]]". Avni Rustemi nuk qe vetëm organizatori kryesor i shoqërive demokratike, por edhe një ndër [[Ideologji|ideologë]]t më të shquar demokratë. Idetë e tij, të formuluara në një sërë fjalimesh e artikujsh publicistikë u bënë armë e fuqishme në duart e rinisë demokratike e të masave të shtypura punonjëse. "''Kur qeveria, nuk plotëson nevojat më me rëndësi që ka kombi'',- thoshte ai, ''atëherë kjo nevojë duhet të realizohet me interesimin e pjesës së organizuar të popullit e ta bëjmë ne qeverinë që ta ndjejë këtë nevojë''". Daljen e vendit nga prapambetja Avni Rustemi e shikonte në zhvillimin e ekonomisë së pavarur kombëtare. "''Pa pavarësi ekonomike'', - shkruan ai, - ''nuk mund të ketë pavarësi politike''". Idetë e tij demokratike e revolucionare ai i shprehu edhe në [[Asamblenë Kushtetuese]] të vitit [[1924]], ku u zgjodh deputet nga populli i [[Prefektura e Kosovës|ish-prefekturës së Kosovës]]. Ai kritikoi me guxim shpërdorimet e aparatit burokratik të kohës, [[fodullëku]]n e injorancën e klasave sunduese reaksionare dhe mbrojti me zjarr traditat e popullit tonë dhe të drejtat e shqiptarëve që jetonin në trojet e veta në Jugosllavi.
 Në kushtet e ashpërsimit të kontradiktave klasore e politike të vendit, reaksioni [[çifligar]] me Ahmet Zogun në krye organizoi vrasjen e Avni Rustemit më [[22 prill]] [[1924]]. Me këtë akt reaksioni synonte të godiste lëvizjen demokratike-borgjeze në ngritje. Vrasja e udhëheqësit të shquar të Lëvizjes demokratike shërbeu si shkëndijë e revolucionit që triumfoi më [[10 qershor]] [[1924]].
@@ Rreshti 32: / Rreshti 35: @@
 ** Trupit formues të federatës "[[Shoqëria Atdheu]]"
 ** Trupit formues të shoqërisë "[[Shoqëria Bashkimi]]"
+== Shih edhe ==
+* [[Busti i Avni Rustemit në Tiranë]]
 == Burimi i të dhënave ==