Deti i Vdekur: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v r2.7.1) (roboti shtoj: fo:Deyðahav
v r2.7.1) (roboti shtoj: ia:Mar Morte
Rreshti 53: Rreshti 53:
[[hu:Holt-tenger]]
[[hu:Holt-tenger]]
[[hy:Մեռյալ ծով]]
[[hy:Մեռյալ ծով]]
[[ia:Mar Morte]]
[[id:Laut Mati]]
[[id:Laut Mati]]
[[is:Dauðahaf]]
[[is:Dauðahaf]]

Versioni i datës 7 shkurt 2012 03:08

Skeda:Israel-i-map.gif
Shtrirja gjeografike e Detit të Vdekur
Pamje nga Deti i Vdekur

Deti i Vdekur, (në gjuhën hebre : ים המלח‎) ; ( arabe : البحر الميت‎), është liqen në Lindjen e Afërme por shpesherë e quajmë det.Cilësohet si deti më i kripur në botë. Kripesia është aq e madhe sa që në të nuk ka jetë, përvec disa mikroorganizmave-bakterje. Është det i mbyllur dhe bregun e tij e ndajnë Izraeli dhe Jordania, dhe e ka nji rrjedhë, lumin Jordan. Kripesia e tij është 30%, gjë që është 9 herë më e lartë se uji i zakonshëm i detrave. Është i gjatë 67 km dhe i gjërë deri në 18 km. Deti i Vdekur njeheresh është lartësia më e vogël e tokës, ndërsa sipërfaqja e tij është në -418 metra të lartësisë mbidetare dhe gjithnje është duke rënë. Thellësia e detit të vdekur është 330 m.

Uji i detit të Vdekur kryesisht është i nxehtë, dhe nxemja e tij nuk është e nevojshme. Për shkak se uji është shume i kripur e ka dendësinë te madhe. Në 35 metrat e sipërme kripesia është 30 – 40 % dhe temperature arrijnë 19 -37 gradë celsius. Në këtë gjendje nuk është e mundur futja në ujë deri në qafë, sepse trupi i njeriut ngrihet mbi ujë porsa hyn në ujë në lartësinë e gjoksit, kështu që notimi është pothuajse i pamundur përshkak se trupi qëndron në sipërfaqe. Kujdesi duhet të jetë i lartë që ndonje pike uji mos të depërtoje në sy, sepse është e domosdoshme shpëlarja me ujë të zakonshëm, - deti është aq i kripur sa që është e pamundur hapja e syve.

Përshkak të kripesise uji i Detit të Vdekur është shumë i shërueshëm. Pas daljes nga uji trupi mbetet i mbuluar me një shtresë të trashë të kripës, e cila me kalimin e kohës vepron në lëkurë.Në fund të detit është edhe shtresa e baltës më të cilën njerzit bëjnë lyerjen e trupit për shëndet më të mirë.


[[hsb:Mortwe morjo