Romët: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
v roboti largoj: lb,zh,eu,pl,bs,es,ta,af,hu,pdc,et,br,el,sv,nl,pt,eo,xmf,yi,ru,sr,mk,fi,uk,be-x-old,rue,nn,az,hr,an,da,kk,fr,he,ko,be,ace,bar,lv,it,gl,id,de,ja,vi,simple,sh,scn,hi,sk,hy,cv,fy,ro,th,no,ca,la,sl,rmy,os,cs,bg,fa,mr,ur,ka,lt (strongly c...
Rreshti 16: Rreshti 16:
{{ref}}
{{ref}}


[[ace:Sukèë Rom]]
[[af:Roma]]
[[an:Pueblo chitán]]
[[az:Qaraçılar]]
[[be:Цыганы]]
[[be-x-old:Цыганы]]
[[bg:Цигани]]
[[bar:Roma]]
[[bs:Romi]]
[[br:Romed]]
[[ca:Gitanos]]
[[cv:Чикансем]]
[[cs:Romové]]
[[da:Roma (folkeslag)]]
[[pdc:Zigeiner]]
[[de:Roma]]
[[et:Mustlased]]
[[el:Ρομά]]
[[es:Pueblo gitano]]
[[eo:Ciganoj]]
[[eu:Ijito]]
[[fa:کولی]]
[[fr:Roms]]
[[fy:Roma (folk)]]
[[gl:Pobo xitano]]
[[ko:롬 (민족)]]
[[hy:Գնչուներ]]
[[hi:रोमा (लोग)]]
[[hr:Romi]]
[[id:Orang Rom]]
[[os:Цигайнаг адæм]]
[[it:Rom (popolo)]]
[[he:צוענים]]
[[ka:ბოშები]]
[[kk:Сығандар]]
[[la:Zingari]]
[[lv:Čigāni]]
[[lb:Zigeiner]]
[[lt:Čigonai]]
[[hu:Romák]]
[[mk:Роми]]
[[mr:रोमा जिप्सी]]
[[xmf:ციგანეფი]]
[[nl:Roma (volk)]]
[[ja:ロマ]]
[[no:Sigøynere]]
[[nn:Sigøynarar]]
[[pl:Romowie]]
[[pt:Ciganos]]
[[ro:Romi]]
[[rmy:Романэ мануша]]
[[rue:Циґане]]
[[ru:Цыгане]]
[[scn:Gitani]]
[[simple:Roma people]]
[[sk:Rómovia]]
[[sl:Romi]]
[[sr:Роми]]
[[sh:Romi]]
[[fi:Romanit]]
[[sv:Romer]]
[[ta:ரோமா மக்கள்]]
[[th:ชาวโรมานี]]
[[tr:Romanlar]]
[[tr:Romanlar]]
[[uk:Цигани]]
[[ur:رومینی]]
[[vi:Người Di-gan]]
[[yi:ציגיינער]]
[[zh:罗姆人]]

Versioni i datës 1 qershor 2012 02:00

Romët janë një grup etnik që jeton kryesisht në Evropë, dhe ka prejardhjen nga nënkontinenti indian. Në Evropë njihen gjerësisht dhe me emertimin ciganë. Gjuha e tyre është gjuha rome, e cila është gjuhë indoevropiane dhe ka ngjashmëri me gjuhët e sotme të folura në zonën e veriut të Indisë dhe lindjes së Pakistanit.

Etimologjia

Në gjuhë romane, fjala rom do të thotë burrë, njeri, ndërsa shumësi është roma.

Historia

Emigrimi i romëve në mesjetë në Afrikën e veriut dhe Evropë.

Romët kanë emigruar nga nënkontinenti indian rreth shekullit të 11. Gjenetika dhe gjuhësia tregojnë se romët kanë një prejardhje nga popuj që sot janë në zonën mes Indisë dhe Pakistanit. Burimet historike tregojnë se romët mbërritën në Ballkan dhe Evropën Qendrore rreth shekujve 13-14. Ardhja e romëve në Evropë nuk u prit mirë, dhe vendasit krijuan ndjenja urrejtje dhe intolerance ndaj kësaj popullsie nomade. Në Rumani, rumunët ndërmorën herë pas here fushata dëbimi dhe vrasjesh të romëve. Urrejtja ndaj romëve të ardhur në Evropë arriti kulmin gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur me qindra mijëra romë u vranë nga nazistët dhe ustashat.

Popullata dhe grupet

Romët janë të shpërndarë në pothuajse të gjitha vendet evropiane. Vende me popullsi më të mëdha rome në Evropë janë Rumania me rreth 2 milionë romë, dhe Hungaria me rreth 800 000 romë. Spanja, Franca, dhe Bullgaria gjithashtu kanë me qindra mijëra romë.

Traditat dhe kultura

Gjuha

Gjuha rome ka ngjashëri me gjuhët e folura në Indinë e veriut dhe Pakistanin lindor. Shumë nga romët flasin dhe gjuhën e vendit ku ata kanë emigruar.

Burimet