Gjuha (komunikim): Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 16: Rreshti 16:


==Zhvillimi gjuhësor i fëmijëve==
==Zhvillimi gjuhësor i fëmijëve==

Bebet e porsalindura shpesh artikulojnë tinguj disa minuta pasi kanë ardhur në jetë.
Bebet e porsalindura shpesh artikulojnë tinguj disa minuta pasi kanë ardhur në jetë. Megjithëse historikisht është menduar se lëshojnë britma të rastit deri në momentin kur fillojnë të flasin, studiuesit janë përcaktuar katër stade të krijimit të tingujve gjatë vitit të parë të jetës. ''Stadi i parë'' ndodh kur bebet fillojnë të qajnë gjatë lindjes. ''Stadi i dytë'' i cili fillon rreth muajit të dytë dhe karakterizohet nga gugatja. Rreth muajit të gjashtë bebet fillojnë të murmurasin dhe kjo përben ''stadin e tretë''. Murmuritja mund të përmbajë tinguj nga shumë gjuhë dhe jo vetëm nga ajo amtare. Në ''stadin e katërt'' i cili fillon rreth moshës 1- vjecare shfaqen fillesat e lindjes së një model i të folurit. Në moshën 2- vjecare zhvillimi gjuhësor karakterizohet nga të folurit telegrafik dhe përben ''stadin e peste. Më vonë në moshën 3-4 vjecare fjalitë e ndërtuara nga fëmijet bëhen më komplekse, ato përdorin kohën e shkuar.




==Teoritë e zhvillimit gjuhësor==
==Teoritë e zhvillimit gjuhësor==

Versioni i datës 13 qershor 2012 20:11

Gjuha është mjeti kryesor i komunikimit të njërëzve dhe ka të bëjë më përdorimin e simboleve për t'u kumtuar mesazhe të tjerëve apo vetvehtes. Gjuha na lejon të shprehim ide që nuk kanë të bëjnë me të tashmen. Ne mund të bisedojmë për të shkuarën, për të ardhmen dhe për të tashmen. Një nga pikat ku ne ndryshojmë prej kafshëve të ulta është aftësia jonë e zhvilluar për ta mësuar dhe për ta përdorur gjuhën me lehtësi.

Psikolinguistika është studimi psikologjik i mënyrës sesi i konvertojmë tingujt e gjuhës në simbole që kanë kuptim e që mund të përdoren për të komunikuar me të tjerët. Psikolinguistët merren me proçeset kognitive që aktivizohen kur mësojmë dhe përdorim gjuhën.

Struktura e gjuhës

Gramatika përfshin rregullat për tingujt, për sintaksën dhe për kuptimet e një gjuhe.

Elementet themelore të gjuhës. Gjuha përbhet nga tinguj kryesorë të të folurit që quhen fonema.

Sintaksa përbën nënsistemin e rregullave gramatikore që rregullon rendin e fjalëve në fjali.


Zhvillimi gjuhësor i fëmijëve

Bebet e porsalindura shpesh artikulojnë tinguj disa minuta pasi kanë ardhur në jetë. Megjithëse historikisht është menduar se lëshojnë britma të rastit deri në momentin kur fillojnë të flasin, studiuesit janë përcaktuar katër stade të krijimit të tingujve gjatë vitit të parë të jetës. Stadi i parë ndodh kur bebet fillojnë të qajnë gjatë lindjes. Stadi i dytë i cili fillon rreth muajit të dytë dhe karakterizohet nga gugatja. Rreth muajit të gjashtë bebet fillojnë të murmurasin dhe kjo përben stadin e tretë. Murmuritja mund të përmbajë tinguj nga shumë gjuhë dhe jo vetëm nga ajo amtare. Në stadin e katërt i cili fillon rreth moshës 1- vjecare shfaqen fillesat e lindjes së një model i të folurit. Në moshën 2- vjecare zhvillimi gjuhësor karakterizohet nga të folurit telegrafik dhe përben stadin e peste. Më vonë në moshën 3-4 vjecare fjalitë e ndërtuara nga fëmijet bëhen më komplekse, ato përdorin kohën e shkuar.


Teoritë e zhvillimit gjuhësor