Tartu: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Edvini (diskuto | kontribute) |
Edvini (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 9: | Rreshti 9: | ||
|ARTIKUJ-FLAMUR = |
|ARTIKUJ-FLAMUR = |
||
|FIGURA-EMBLEMA = Tartu coat of arms.svg |
|FIGURA-EMBLEMA = Tartu coat of arms.svg |
||
|ARTIKUJ-EMBLEMA = Stema e |
|ARTIKUJ-EMBLEMA = Stema e Tartusë |
||
|FIGURA-EMBLEMA-GJERËSIA = |
|FIGURA-EMBLEMA-GJERËSIA = |
||
|Pamje = Town_Hall23_2008.JPG |
|Pamje = Town_Hall23_2008.JPG |
||
|Përshkrimi i pamjes = Sheshi i |
|Përshkrimi i pamjes = Sheshi i Tartusë |
||
<!--Administrimi territorial--> |
<!--Administrimi territorial--> |
||
|Shteti = Estonia |
|Shteti = Estonia |
||
Rreshti 45: | Rreshti 45: | ||
|Prefiksi = (+372) |
|Prefiksi = (+372) |
||
|Targa e automjeteve = A/B |
|Targa e automjeteve = A/B |
||
|Aeroporti = Aeroporti i |
|Aeroporti = Aeroporti i Tartusë |
||
|Kryetari i Bashkisë = [[Urmas Kruuse]] |
|Kryetari i Bashkisë = [[Urmas Kruuse]] |
||
|Asambleja rajonale = |
|Asambleja rajonale = |
||
Rreshti 62: | Rreshti 62: | ||
}} |
}} |
||
'''Tartu''' është qyteti i dytë më i madh në [[Estoni]]. |
'''Tartu''' është qyteti i dytë më i madh në [[Estoni]]. Tartuja konsiderohet si qendra intelektuale dhe kulturore e Estonisë, pasi ka universitetin më të vjetër dhe më të njohur në Estoni, [[Universiteti i Tartut|Universitetin e Tartut]]. Lumi [[Emajõgi]] ndan në mes Tartunë. |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Skeda:Tartu university christmas.jpg|thumb|left|Ndërtesa kryesore e Universitetit të |
[[Skeda:Tartu university christmas.jpg|thumb|left|Ndërtesa kryesore e Universitetit të Tartusë.]] |
||
Vendbanimet e hershme datojnë në shekullin e 5-të. |
Vendbanimet e hershme datojnë në shekullin e 5-të. Tartuja u pushtua nga rusët në vitet 1133-1177. Në shekullin e 13-të, Tartu pushtohet nga Kalorësit Livonë, dhe u rimorr nga estonzët disa herë të tjera. Në mesjetë, Tartu u bë një qendër e rëndësishme tregtare. Në shekullin e 16-të, Tartu u mor nga polakët, dhe në 1629-ën nga suedezët. Universiteti i parë aty u themelua në 1632 nga mbreti Gustav Adolf i Suedisë. |
||
Në 1721 qyteti u mor nga rusët përsëri. Pas shpalljes së pavarësisë së Estonisë në 1918-ën, traktati i paqes mes Estonisë dhe Rusisë u nënshkrua në Tartu. Në 1940-ën forcat sovjetike pushtojnë Estoninë. Tartu u bombadua nga forcat sovjetike në vitin 1944 duke shkatërruar ndërtesa historike. |
Në 1721 qyteti u mor nga rusët përsëri. Pas shpalljes së pavarësisë së Estonisë në 1918-ën, traktati i paqes mes Estonisë dhe Rusisë u nënshkrua në Tartu. Në 1940-ën forcat sovjetike pushtojnë Estoninë. Tartu u bombadua nga forcat sovjetike në vitin 1944 duke shkatërruar ndërtesa historike. |
||
Rreshti 141: | Rreshti 141: | ||
== Arsimi dhe klutura == |
== Arsimi dhe klutura == |
||
[[Skeda:Suudlevad-tudengid.jpg|thumb|Shatërvani "Studentë duke u puthur"({{lang-et|Suudlevad Tudengid}}) u kujton vizitorëve që [[Universiteti i |
[[Skeda:Suudlevad-tudengid.jpg|thumb|Shatërvani "Studentë duke u puthur"({{lang-et|Suudlevad Tudengid}}) u kujton vizitorëve që [[Universiteti i Tartusë]] dhe studentët e tij kanë një ndikim të madh në jetën në Tartu.]] |
||
Qyteti njihet per Universitetin e |
Qyteti njihet per Universitetin e Tartusë, Universitetin Estonez të Shkencave të Natyrës, Kolegjin Baltik të Mbrojtjes, Akademinë e Aviacionit Estonez, dhe Arkivat Historik të Estonisë. |
||
== Foto nga qyteti == |
== Foto nga qyteti == |
||
<gallery> |
<gallery> |
||
File:Tartu Ülikool.jpg|Ndërtesa kryesore e Universitetit të |
File:Tartu Ülikool.jpg|Ndërtesa kryesore e Universitetit të Tartusë |
||
File:Tartu, botanická zahrada.jpeg|Kopshti botanik |
File:Tartu, botanická zahrada.jpeg|Kopshti botanik |
||
File:Turuhoone_night_2008.JPG|Tregu |
File:Turuhoone_night_2008.JPG|Tregu |
||
Rreshti 161: | Rreshti 161: | ||
File:Barclay square 2007.jpg|[[Sheshi Barclay]] |
File:Barclay square 2007.jpg|[[Sheshi Barclay]] |
||
File:Tartu 1866.jpg|Tartu në 1866 |
File:Tartu 1866.jpg|Tartu në 1866 |
||
File:Tartu, osvětlená radnice.jpg|Bashkia e |
File:Tartu, osvětlená radnice.jpg|Bashkia e Tartusë |
||
</gallery> |
</gallery> |
Versioni i datës 28 gusht 2012 15:57
Tartu është qyteti i dytë më i madh në Estoni. Tartuja konsiderohet si qendra intelektuale dhe kulturore e Estonisë, pasi ka universitetin më të vjetër dhe më të njohur në Estoni, Universitetin e Tartut. Lumi Emajõgi ndan në mes Tartunë.
Historia
Vendbanimet e hershme datojnë në shekullin e 5-të. Tartuja u pushtua nga rusët në vitet 1133-1177. Në shekullin e 13-të, Tartu pushtohet nga Kalorësit Livonë, dhe u rimorr nga estonzët disa herë të tjera. Në mesjetë, Tartu u bë një qendër e rëndësishme tregtare. Në shekullin e 16-të, Tartu u mor nga polakët, dhe në 1629-ën nga suedezët. Universiteti i parë aty u themelua në 1632 nga mbreti Gustav Adolf i Suedisë. Në 1721 qyteti u mor nga rusët përsëri. Pas shpalljes së pavarësisë së Estonisë në 1918-ën, traktati i paqes mes Estonisë dhe Rusisë u nënshkrua në Tartu. Në 1940-ën forcat sovjetike pushtojnë Estoninë. Tartu u bombadua nga forcat sovjetike në vitin 1944 duke shkatërruar ndërtesa historike.
Pas rifitimit të pavarësisë së Estonisë në 1991, qendra e qytetit u rindërtua.
Klima
Tartu ka klimë më të ftohtë se pjesa bregdetare e Estonisë po të kihet parasysh lartësia gjeografike, si pasojë e ndikimit të Detit Baltik. Vera është e ngrohtë dhe dimri i ftohtë.
Popullsia
Sipas Statistikave të Estonisë, Tartu ka këtë përbërje sipas regjistrimit të janarit 2010:[1]
Kombësia | Numër | Përqindje |
---|---|---|
Total | 103,284 | 100% |
Estonezë | 83,185 | 80.5% |
Rusë | 15,966 | 15.5% |
Ukrainas | 1,205 | 1.2% |
Finlandezë | 1,072 | 1.0% |
Bjellorusë | 484 | 0.5% |
Polakë | 142 | 0.1% |
Hebrej | 140 | 0.1% |
Gjermanë | 125 | 0.1% |
Letonezë | 111 | 0.1% |
Ekonomia
Ekonomia mbështetet në universitetet e shumta, industri, firma të teknologjisë së informacionit, elektronikë, etj.
Arsimi dhe klutura
Qyteti njihet per Universitetin e Tartusë, Universitetin Estonez të Shkencave të Natyrës, Kolegjin Baltik të Mbrojtjes, Akademinë e Aviacionit Estonez, dhe Arkivat Historik të Estonisë.
Foto nga qyteti
-
Ndërtesa kryesore e Universitetit të Tartusë
-
Kopshti botanik
-
Tregu
-
Rrënoja të një katedraleje
-
Bashkia në vjeshtë
-
Ura e engjëllit në dimër
-
Skulptura Studentët që po puthen
-
Para Kafes së Universitetit
-
Festimi i Ditëve Hansaetike
-
Tartu në 1866
-
Bashkia e Tartusë
Shikoni gjithashtu
Referencat
- ^
"Population by sex, ethnic nationality and county, 1 January". Statistics Estonia. 2010-10-13. Marrë më 2010-11-21.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)
Lidhje të jashtme
Wikimedia Commons ka materiale multimediale në lidhje me: Tartu. |