Oqeani Indian: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
Xqbot (diskuto | kontribute) v r2.7.3) (roboti shtoj: als, arc, as, dsb, hsb, ilo, krc, lez, mdf, my, ne, nso, roa-tara, vec, xmf, zh-classical ndryshoj: fo, mn, om, ps; Ndryshime kozmetike |
||
| Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
'''Oqeani Indian''' për nga madhësia është [[oqean]]i i tretë në botë. Ai zë rreth 20% të sipërfaqes [[Uji|ujore]] të [[Tokë]]s. Në veri kufizohet me [[kontinent]]in e [[Azi]]së, në perëndim me [[Afrikë]]n, në lindje me [[Indokinë]]n, [[Ishujt Sunda]] dhe me [[Australi]]në. Në jug me[[Antarktida| |
'''Oqeani Indian''' për nga madhësia është [[oqean]]i i tretë në botë. Ai zë rreth 20% të sipërfaqes [[Uji|ujore]] të [[Tokë]]s. Në veri kufizohet me [[kontinent]]in e [[Azi]]së, në perëndim me [[Afrikë]]n, në lindje me [[Indokinë]]n, [[Ishujt Sunda]] dhe me [[Australi]]në. Në jug me[[Antarktida|Antarktidën]]. Nga [[Oqeani Atlantik]] e ndan Meridiani i 20° i Lindjes, kurse nga [[Oqeani Paqësor]] e ndan Meridiani i 147° i lindjes. Vëllimi i këtij [[oqean]]i është rreth 292.131.000 km³<ref name="Bibliography">{{cite book|last=Donald W.Gotthold|first=Julia J. Gotthold|title=Indian Ocean: Bibliography|publisher=Clio Press|date=1988|isbn=1851090347|url=http://books.google.com/books?id=ujoRAAAAYAAJ&q=292,131,000+cubic+kilometers&dq=292,131,000+cubic+kilometers&client=firefox-a&pgis=1}}</ref> |
||
Oqeani Indian është rrugë tranzite në mes të [[Azi]]së dhe [[Afrikë]]s, prandaj edhë ka qenë arenë e konflikteve. |
Oqeani Indian është rrugë tranzite në mes të [[Azi]]së dhe [[Afrikë]]s, prandaj edhë ka qenë arenë e konflikteve. |
||
Për shkak të madhësisë, asnjë shtet nuk ka mundur ta mbizotërojë, deri në vitet 1800, kur [[Britania e Madhe]] kontrollonte pjesën më të madhe të kufirit tokësor të tij. |
Për shkak të madhësisë, asnjë shtet nuk ka mundur ta mbizotërojë, deri në vitet 1800, kur [[Britania e Madhe]] kontrollonte pjesën më të madhe të kufirit tokësor të tij. |
||
[[ |
[[Skeda:Indianocean.PNG|thumb|right|300px|Oqeani Indian]] |
||
==Gjeografia== |
== Gjeografia == |
||
Thellësia mesatare e Oqeanit Indian është 3890 m. Thellësia më e madhe është [[Hendeku Java]] apo më mirë thënë [[Hendeku Sunda]](7725 m) |
Thellësia mesatare e Oqeanit Indian është 3890 m. Thellësia më e madhe është [[Hendeku Java]] apo më mirë thënë [[Hendeku Sunda]](7725 m) |
||
[[ |
[[Skeda:Indian Ocean bathymetry srtm.png|thumb|left|235px|Harta e thellësisë së Oqeanit Indian]] |
||
===Klima=== |
=== Klima === |
||
Në veri të [[Ekuatori]]t, klima ndikohet nga [[erërat Monsune]]. Erërat e forta Veri-lindore fryejnë prej tetorit deri në prill, kurse prej majit deri në tetor fryjnë erërat jugore dhe perëndimore. Në [[Deti Arabik| |
Në veri të [[Ekuatori]]t, klima ndikohet nga [[erërat Monsune]]. Erërat e forta Veri-lindore fryejnë prej tetorit deri në prill, kurse prej majit deri në tetor fryjnë erërat jugore dhe perëndimore. Në [[Deti Arabik|Detin Arabik]], monsunet e ashpra sjellin shi në [[India|Indi]]. Ne hemisferën jugore, erërat janë kryesisht më të buta, mirëpo stuhitë verore në afërsi të [[Mauritania|Mauritanisë]] mund të jenë të ashpra. Kur erërat Monsune ndryshojnë drejtim, atëherë ciklonet i godasin brigjet e Detit Arabik. Oqeani Indian është oqeani më i ngrohte në botë. |
||
==Burim i të dhënave== |
== Burim i të dhënave == |
||
{{reflist}} |
{{reflist}} |
||
{{coord|-22.0|76.0|format=dms|display=title}} |
{{coord|-22.0|76.0|format=dms|display=title}} |
||
| Rreshti 22: | Rreshti 22: | ||
[[af:Indiese Oseaan]] |
[[af:Indiese Oseaan]] |
||
[[als:Indischer Ozean]] |
|||
[[am:ሕንድ ውቅያኖስ]] |
[[am:ሕንድ ውቅያኖስ]] |
||
[[an:Ocián Indico]] |
|||
[[ar:المحيط الهندي]] |
[[ar:المحيط الهندي]] |
||
[[arc:ܐܘܩܝܢܘܣ ܗܢܕܘܝܐ]] |
|||
[[an:Ocián Indico]] |
|||
[[arz:المحيط الهندى]] |
|||
[[frp:Ocèan Endien]] |
|||
[[as:ভাৰত মহাসাগৰ]] |
|||
[[ast:Océanu Índicu]] |
[[ast:Océanu Índicu]] |
||
[[gn:Paraguasu Índiko]] |
|||
[[az:Hind okeanı]] |
[[az:Hind okeanı]] |
||
[[bat-smg:Indėjės ondėnīns]] |
|||
[[bn:ভারত মহাসাগর]] |
|||
[[bcl:Kadagatan Indio]] |
|||
[[zh-min-nan:Ìn-tō͘-iûⁿ]] |
|||
[[map-bms:Samudra Hindia]] |
|||
[[be:Індыйскі акіян]] |
[[be:Індыйскі акіян]] |
||
[[be-x-old:Індыйскі акіян]] |
[[be-x-old:Індыйскі акіян]] |
||
[[bg:Индийски океан]] |
|||
[[bcl:Kadagatan Indio]] |
|||
[[bn:ভারত মহাসাগর]] |
|||
[[br:Meurvor Indez]] |
|||
[[bs:Indijski okean]] |
[[bs:Indijski okean]] |
||
[[br:Meurvor Indez]] |
|||
[[bg:Индийски океан]] |
|||
[[ca:Oceà Índic]] |
[[ca:Oceà Índic]] |
||
[[cv:Инди океанĕ]] |
|||
[[ceb:Kadagatang Indyan]] |
[[ceb:Kadagatang Indyan]] |
||
[[crh:İnd okeanı]] |
|||
[[cs:Indický oceán]] |
[[cs:Indický oceán]] |
||
[[cv:Инди океанĕ]] |
|||
[[cy:Cefnfor India]] |
[[cy:Cefnfor India]] |
||
[[da:Indiske Ocean]] |
[[da:Indiske Ocean]] |
||
[[de:Indischer Ozean]] |
[[de:Indischer Ozean]] |
||
[[diq:Okyanuso Hind]] |
|||
[[dsb:Indiski ocean]] |
|||
[[dv:ހިންދު ކަނޑު]] |
[[dv:ހިންދު ކަނޑު]] |
||
[[et:India ookean]] |
|||
[[el:Ινδικός Ωκεανός]] |
[[el:Ινδικός Ωκεανός]] |
||
[[ |
[[en:Indian Ocean]] |
||
[[eo:Hinda Oceano]] |
[[eo:Hinda Oceano]] |
||
[[ |
[[es:Océano Índico]] |
||
[[et:India ookean]] |
|||
[[eu:Indiako Ozeanoa]] |
[[eu:Indiako Ozeanoa]] |
||
[[ext:Océanu Índicu]] |
|||
[[fa:اقیانوس هند]] |
[[fa:اقیانوس هند]] |
||
[[ |
[[fi:Intian valtameri]] |
||
[[fiu-vro:India suurmeri]] |
|||
[[fo:Indiahav]] |
|||
[[fo:Indiska Havið]] |
|||
[[fr:Océan Indien]] |
[[fr:Océan Indien]] |
||
[[frp:Ocèan Endien]] |
|||
[[fy:Yndyske Oseaan]] |
[[fy:Yndyske Oseaan]] |
||
[[ga:An tAigéan Indiach]] |
[[ga:An tAigéan Indiach]] |
||
[[gan:印度洋]] |
|||
[[gv:Yn Keayn Injinagh]] |
|||
[[gd:Cuan Innseanach]] |
[[gd:Cuan Innseanach]] |
||
[[gl:Océano Índico]] |
[[gl:Océano Índico]] |
||
[[gn:Paraguasu Índiko]] |
|||
[[gan:印度洋]] |
|||
[[gv:Yn Keayn Injinagh]] |
|||
[[hak:Yin-thu-yòng]] |
[[hak:Yin-thu-yòng]] |
||
[[ko:인도양]] |
|||
[[haw:Moana ʻIniana]] |
[[haw:Moana ʻIniana]] |
||
[[he:האוקיינוס ההודי]] |
|||
[[hy:Հնդկական օվկիանոս]] |
|||
[[hi:हिन्द महासागर]] |
[[hi:हिन्द महासागर]] |
||
[[hif:Indian Ocean]] |
|||
[[hr:Indijski ocean]] |
[[hr:Indijski ocean]] |
||
[[ |
[[hsb:Indiski ocean]] |
||
[[ |
[[ht:Endyen]] |
||
[[ |
[[hu:Indiai-óceán]] |
||
[[hy:Հնդկական օվկիանոս]] |
|||
[[ia:Oceano Indian]] |
[[ia:Oceano Indian]] |
||
[[ |
[[id:Samudra Hindia]] |
||
[[ig:Òrìmìlì India]] |
|||
[[ilo:Taaw Indiano]] |
|||
[[io:Indiana oceano]] |
|||
[[is:Indlandshaf]] |
[[is:Indlandshaf]] |
||
[[it:Oceano Indiano]] |
[[it:Oceano Indiano]] |
||
[[ja:インド洋]] |
|||
[[he:האוקיינוס ההודי]] |
|||
[[jbo:xindo braxamsi]] |
|||
[[jv:Samudra Hindhia]] |
[[jv:Samudra Hindhia]] |
||
[[kn:ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರ]] |
|||
[[pam:Indian Ocean]] |
|||
[[ka:ინდოეთის ოკეანე]] |
[[ka:ინდოეთის ოკეანე]] |
||
[[kaa:Hind okeanı]] |
|||
[[kk:Үнді мұхиты]] |
[[kk:Үнді мұхиты]] |
||
[[km:មហាសមុទ្រឥណ្ឌា]] |
|||
[[sw:Bahari ya Hindi]] |
|||
[[kn:ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರ]] |
|||
[[ht:Endyen]] |
|||
[[ko:인도양]] |
|||
[[koi:Инда океан]] |
|||
[[krc:Индий океан]] |
|||
[[ku:Okyanûsa Hindî]] |
[[ku:Okyanûsa Hindî]] |
||
[[la:Oceanus Indicus]] |
|||
[[lad:Oseano Indiko]] |
[[lad:Oseano Indiko]] |
||
[[la:Oceanus Indicus]] |
|||
[[lv:Indijas okeāns]] |
|||
[[lb:Indeschen Ozean]] |
[[lb:Indeschen Ozean]] |
||
[[lez:Гьинди океан]] |
|||
[[lt:Indijos vandenynas]] |
|||
[[li:Indische Oceaan]] |
[[li:Indische Oceaan]] |
||
[[ln:India (lombú)]] |
|||
[[jbo:xindo braxamsi]] |
|||
[[lmo:Ucean Indian]] |
[[lmo:Ucean Indian]] |
||
[[ |
[[ln:India (lombú)]] |
||
[[lt:Indijos vandenynas]] |
|||
[[lv:Indijas okeāns]] |
|||
[[map-bms:Samudra Hindia]] |
|||
[[mdf:Индиянь океан]] |
|||
[[mg:Ranomasimbe Indiana]] |
|||
[[mk:Индиски Океан]] |
[[mk:Индиски Океан]] |
||
[[mg:Ranomasimbe Indiana]] |
|||
[[ml:ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം]] |
[[ml:ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം]] |
||
[[mn:Энэтхэгийн далай]] |
|||
[[mt:Oċean Indjan]] |
|||
[[mr:हिंदी महासागर]] |
[[mr:हिंदी महासागर]] |
||
[[arz:المحيط الهندى]] |
|||
[[mzn:هند اوقیانوس]] |
|||
[[ms:Lautan Hindi]] |
[[ms:Lautan Hindi]] |
||
[[mt:Oċean Indjan]] |
|||
[[mwl:Ouceano Índico]] |
[[mwl:Ouceano Índico]] |
||
[[my:အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ]] |
|||
[[mn:Энэтхэгийн Далай]] |
|||
[[mzn:هند اوقیانوس]] |
|||
[[nah:Ilhuicaātl Índico]] |
[[nah:Ilhuicaātl Índico]] |
||
[[ne:हिन्द महासागर]] |
|||
[[nl:Indische Oceaan]] |
|||
[[new:हिन्द महासागर]] |
[[new:हिन्द महासागर]] |
||
[[ |
[[nl:Indische Oceaan]] |
||
[[pih:Indien Oshen]] |
|||
[[no:Indiahavet]] |
|||
[[nn:Det indiske havet]] |
[[nn:Det indiske havet]] |
||
[[no:Indiahavet]] |
|||
[[nso:Indian Ocean]] |
|||
[[oc:Ocean Indian]] |
[[oc:Ocean Indian]] |
||
[[om: |
[[om:Garba Indiyaa]] |
||
[[ |
[[os:Индийы фурд]] |
||
[[pa:ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ]] |
[[pa:ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ]] |
||
[[ |
[[pam:Indian Ocean]] |
||
[[pap:Oceano Indiko]] |
[[pap:Oceano Indiko]] |
||
[[ |
[[pih:Indien Oshen]] |
||
[[koi:Инда океан]] |
|||
[[km:មហាសមុទ្រឥណ្ឌា]] |
|||
[[pl:Ocean Indyjski]] |
[[pl:Ocean Indyjski]] |
||
[[pnb:بحر ہند]] |
|||
[[ps:هندي سمندر]] |
|||
[[pt:Oceano Índico]] |
[[pt:Oceano Índico]] |
||
[[ |
[[qu:Indiku mama qucha]] |
||
[[ |
[[rm:Ocean indic]] |
||
[[ro:Oceanul Indian]] |
[[ro:Oceanul Indian]] |
||
[[ |
[[roa-tara:Oceane Indiane]] |
||
[[qu:Indiku mama qucha]] |
|||
[[rue:Індійскый океан]] |
|||
[[ru:Индийский океан]] |
[[ru:Индийский океан]] |
||
[[rue:Індійскый океан]] |
|||
[[sa:दक्षिणजलनिधिः]] |
|||
[[sah:Индия океана]] |
[[sah:Индия океана]] |
||
[[sa:दक्षिणजलनिधिः]] |
|||
[[scn:Ocèanu Innianu]] |
[[scn:Ocèanu Innianu]] |
||
[[sh:Indijski ocean]] |
|||
[[simple:Indian Ocean]] |
[[simple:Indian Ocean]] |
||
[[sk:Indický oceán]] |
[[sk:Indický oceán]] |
||
[[sl:Indijski ocean]] |
[[sl:Indijski ocean]] |
||
[[szl:Indyjski Uocean]] |
|||
[[so:Badweynta Hindiya]] |
[[so:Badweynta Hindiya]] |
||
[[sr:Индијски океан]] |
[[sr:Индијски океан]] |
||
[[sh:Indijski ocean]] |
|||
[[fi:Intian valtameri]] |
|||
[[sv:Indiska oceanen]] |
[[sv:Indiska oceanen]] |
||
[[ |
[[sw:Bahari ya Hindi]] |
||
[[szl:Indyjski Uocean]] |
|||
[[ta:இந்தியப் பெருங்கடல்]] |
[[ta:இந்தியப் பெருங்கடல்]] |
||
[[tt:Һинд океаны]] |
|||
[[te:హిందూ మహాసముద్రం]] |
[[te:హిందూ మహాసముద్రం]] |
||
[[th:มหาสมุทรอินเดีย]] |
|||
[[tg:Уқёнуси Ҳинд]] |
[[tg:Уқёнуси Ҳинд]] |
||
[[th:มหาสมุทรอินเดีย]] |
|||
[[tr:Hint Okyanusu]] |
|||
[[tk:Hindi okeany]] |
[[tk:Hindi okeany]] |
||
[[tl:Karagatang Indiyano]] |
|||
[[tr:Hint Okyanusu]] |
|||
[[tt:Һинд океаны]] |
|||
[[uk:Індійський океан]] |
[[uk:Індійський океан]] |
||
[[ur:بحر ہند]] |
[[ur:بحر ہند]] |
||
[[uz:Hind okeani]] |
|||
[[vec:Osèano Indian]] |
|||
[[vi:Ấn Độ Dương]] |
[[vi:Ấn Độ Dương]] |
||
[[fiu-vro:India suurmeri]] |
|||
[[wa:Oceyan Indyin]] |
[[wa:Oceyan Indyin]] |
||
[[war:Kalawdan Indyano]] |
[[war:Kalawdan Indyano]] |
||
[[wo:Mbàmbulaanug End]] |
[[wo:Mbàmbulaanug End]] |
||
[[xmf:ინდოეთიშ ოკიანე]] |
|||
[[yi:אינדישער אקעאן]] |
[[yi:אינדישער אקעאן]] |
||
[[yo:Òkun Índíà]] |
[[yo:Òkun Índíà]] |
||
[[zh-yue:印度洋]] |
|||
[[diq:Okyanuso Hind]] |
|||
[[bat-smg:Indėjės ondėnīns]] |
|||
[[zh:印度洋]] |
[[zh:印度洋]] |
||
[[zh-classical:印度洋]] |
|||
[[en:Indian Ocean]] |
|||
[[zh-min-nan:Ìn-tō͘-iûⁿ]] |
|||
[[zh-yue:印度洋]] |
|||
Versioni i datës 30 tetor 2012 19:03
Oqeani Indian për nga madhësia është oqeani i tretë në botë. Ai zë rreth 20% të sipërfaqes ujore të Tokës. Në veri kufizohet me kontinentin e Azisë, në perëndim me Afrikën, në lindje me Indokinën, Ishujt Sunda dhe me Australinë. Në jug meAntarktidën. Nga Oqeani Atlantik e ndan Meridiani i 20° i Lindjes, kurse nga Oqeani Paqësor e ndan Meridiani i 147° i lindjes. Vëllimi i këtij oqeani është rreth 292.131.000 km³[1]
Oqeani Indian është rrugë tranzite në mes të Azisë dhe Afrikës, prandaj edhë ka qenë arenë e konflikteve. Për shkak të madhësisë, asnjë shtet nuk ka mundur ta mbizotërojë, deri në vitet 1800, kur Britania e Madhe kontrollonte pjesën më të madhe të kufirit tokësor të tij.
Gjeografia
Thellësia mesatare e Oqeanit Indian është 3890 m. Thellësia më e madhe është Hendeku Java apo më mirë thënë Hendeku Sunda(7725 m)
Klima
Në veri të Ekuatorit, klima ndikohet nga erërat Monsune. Erërat e forta Veri-lindore fryejnë prej tetorit deri në prill, kurse prej majit deri në tetor fryjnë erërat jugore dhe perëndimore. Në Detin Arabik, monsunet e ashpra sjellin shi në Indi. Ne hemisferën jugore, erërat janë kryesisht më të buta, mirëpo stuhitë verore në afërsi të Mauritanisë mund të jenë të ashpra. Kur erërat Monsune ndryshojnë drejtim, atëherë ciklonet i godasin brigjet e Detit Arabik. Oqeani Indian është oqeani më i ngrohte në botë.
- ^ Donald W.Gotthold, Julia J. Gotthold (1988). Indian Ocean: Bibliography. Clio Press. ISBN 1851090347.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)