Labova e Madhe dhe Labovitët: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Xixa (diskuto | kontribute) No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
[[Skeda:Labova e Madhe dhe Labovitët.JPG|thumb|300px]] |
[[Skeda:Labova e Madhe dhe Labovitët.JPG|thumb|300px]] |
||
'''Labova e Madhe dhe labovitët : gjurmime në vite'''. Libër me Autor [[Fedhon Meksi]]. Shtëpia Botuese "Migjeni", Tiranë 2010. Faqet e librit 215. ISBN 978- 99956-718- 9-1 |
'''Labova e Madhe dhe labovitët : gjurmime në vite'''. Libër me Autor [[Fedhon Meksi]]. Shtëpia Botuese "Migjeni", Tiranë 2010. Faqet e librit 215. ISBN 978- 99956-718- 9-1 |
||
Përmbajtja: |
|||
Në vend të Parathënies................................................Fedhon Meksi 9 |
|||
PJESA E PARË 12 |
|||
LABOVA DHE STUDIMET PËR KULTURËN SHPIRTËRORE DHE MATERIALE TË SAJ NË SHEKULLIN XIX |
|||
I. UILIAM MARTIN LIK (WILIAM MARTIN-LEAKE, 1777-1860) DHE SHQIPTARËT 12 |
|||
• Misioni në Shqipëri (1804) 12 |
|||
• Një natë në Labovë 14 |
|||
• Liku në oborrin e Ali Pashës 17 |
|||
• Liku dhe Lourensi i Arabisë 18 |
|||
II. HAHN-I (JOHANNES GEORG VON HAHN, 1811-1869) LABOVA E MADHE DHE AUTOKTONIA E SHQIPËTARËVE 21 |
|||
• Hahni si albanolog 21 |
|||
• Jeta 22 |
|||
• Njohja me Shqipërinë, shqiptarët dhe shqipen 23 |
|||
• Përvetësimi i shqipes (1847-1860) 23 |
|||
• Ekspedita shkencore nëpër Shqipëri (Korrik 1850- Nëntor 1850) 24 |
|||
3) Albanesische studien-STUDIME SHQIPTARE 25 |
|||
• STUDIME SHQIPTARE: Historia e shqipërimit dhe botimit 26 |
|||
• Përkthyesi i dispencës që lindi në burg 28 |
|||
• Studiuesit shqiptarë për STUDIME SHQIPTARE 29 |
|||
• Vërtetimi i autoktonisë së shqiptarëve fillon nga Rrëza e Tepelenës 34 |
|||
• Rrëza dhe Lunxhëria sipas Hahnit 35 |
|||
III. APOSTOL MEKSI (1825-1879) - STUDIUESI I PARË SHQIPTAR I KULTURËS POPULLORE SHQIPTARE 38 |
|||
• Doktor Meksi dhe visaret e kulturës popullore të Rrëzës - një pasuri kombëtare 39 |
|||
• Zakonet familjare në Rrëzë të Tepelenës 41 |
|||
• Shënime për kalendarin e Rrëzës 55 |
|||
• Trashëgimi pagane në jetën e përditshme të Rrëzës 59 |
|||
• Dr. Apostol Meksi nga Labova i pari folklorist shqiptar 64 |
|||
PJESA E DYTË 66 |
|||
LABOVA GJATË RILINDJES KOMBËTARE SHQIPTARE |
|||
I. SHTETI AUTONOM I ALI PASHË TEPELENËS OSE FILLIMI I HISTORISË MODERNE TË SHQIPËRISË 69 |
|||
• Konsolidimi i formimit të shqiptarëve si komb 71 |
|||
• Projektet e Ali Pashës: Nga shteti autonom tek monarkia konstitucionale shqiptare 72 |
|||
• Afirmimi i kombit shqiptar nëpërmjet lëvrimit të gjuhës shqipe dhe përhapjes së kulturës dhe arsimit shqip 73 |
|||
• Ali Pasha dhe lëvrimi i gjuhës shqipe 75 |
|||
• Ali Pasha sfidon Pukëvilin (Pouqueville) 78 |
|||
II. VANGJEL MEKSI (1770-1823) RILINDASI I PARË SHQIPTAR 85 |
|||
• Jeta e doktorit… 85 |
|||
• …dhe vepra e tij 88 |
|||
• Vlerat e veprës 89 |
|||
• Rilindja shqiptare fillon me Vangjel Meksin 90 |
|||
• Rilindja Kombëtare Shqiptare dhe të pathënat: binomi Ali Pashë Tepelena - Doktor Vangjel Meksi 94 |
|||
• Hije dhe zili ndaj Doktor Vangjel Meksit (1770-1823) 95 |
|||
• Intriga e kolegut 95 |
|||
• … dhe intriga e priftit 96 |
|||
III. VANGJEL MEKSI DHE APOSTOL MEKSI TË MUNGUAR PËR DISA DHJETËVJEÇARË 101 |
|||
• Pak histori dhe disa përfundime për Janinën e mesit të shekullit XIX 101 |
|||
• Madhështia dhe modestia e Hahn-it ndaj Apostol Meksit 103 |
|||
• Vetëm fakte! Vangjel Meksi dhe Apostol Meksi të munguar në historiografinë shqiptare 104 |
|||
• Një korrigjim (FESH-2008, vëllimi 2, f. 1683) 106 |
|||
• Studimi i kulturës popullore nis me doktor Apostol Meksin 108 |
|||
IV. LABOVA E MADHE NË FAZËN E PARË TË LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE |
|||
• Sipas HISTORIA E POPULLIT SHQIPTAR 110 |
|||
• Falë labovitëve “zbraztira” nuk ka ekzistuar kurrë 112 |
|||
• Vangjel Zhapa në mes Bukureshtit, Athinës dhe Labovës së Madhe (1800-1865) |
|||
Jeta 115 |
|||
Vangjel Zhapa në mes “atdheut”, “atdheut të veçantë” ose “vendit të takimit me Zotin” 121 |
|||
Vangjel Zhapa në mes shqipes dhe greqishtes 124 |
|||
• Shkolla e Labovës nuk vdes kurrë 128 |
|||
Labovë 1860 - shkolla e parë ku mësohej shqip 128 |
|||
Labovë 1910 - shkolla e parë shqipe në rrethin e Gjirokastrës 128 |
|||
Labovë 1921 - kursi i përsosmërisë 132 |
|||
V. LABOVA E MADHE NË FAZËN E DYTË E LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE 134 |
|||
VI. LABOVA E MADHE FAZA E TRETË E LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE 136 |
|||
• Jorgji Meksi, patriot dhe gazetar i shquar 136 |
|||
• Doktor Dhimitër Panajot Meksi, intelektual patriot (1855-1910) 141 |
|||
• Nane Panajot Meksi dhe shkolla shqipe në Labovë 149 |
|||
VII. LABOVA E MADHE NË FAZËN E KATËRT TË LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE (1908- 1912) 152 |
|||
• Kristo Meksi (1849-1930), firmëtar i Deklaratës së Pavarësisë të Shqipërisë 152 |
|||
PJESA E TRETË 157 |
|||
SHËNIME PËR BABAIN TIM DHE FISIN MEKSI 157 |
|||
I. VANGJEL TH. MEKSI (1903-1983), JURIST DHE HISTORIAN PATRIOT 157 |
|||
• Jeta dhe vepra 157 |
|||
• Vlerësim dhe mirënjohje për babanë tim 162 |
|||
• Labova në shekuj - Studim historik-juridik-shoqëror i Vangjel Meksit 163 |
|||
• Vështrim i përgjithshëm historik i fshatit Labovë 163 |
|||
• Gjendja ekonomike-shoqërore 180 |
|||
• Pushteti dhe administrata 187 |
|||
II. FISI MEKSI NGA LABOVA 189 |
|||
• Historik i shkurtër i fisit MEKSI 191 |
|||
• Labovitët në Tiranë 201 |
|||
Versioni i datës 18 nëntor 2012 13:25
Labova e Madhe dhe labovitët : gjurmime në vite. Libër me Autor Fedhon Meksi. Shtëpia Botuese "Migjeni", Tiranë 2010. Faqet e librit 215. ISBN 978- 99956-718- 9-1
Përmbajtja:
Në vend të Parathënies................................................Fedhon Meksi 9
PJESA E PARË 12
LABOVA DHE STUDIMET PËR KULTURËN SHPIRTËRORE DHE MATERIALE TË SAJ NË SHEKULLIN XIX
I. UILIAM MARTIN LIK (WILIAM MARTIN-LEAKE, 1777-1860) DHE SHQIPTARËT 12
• Misioni në Shqipëri (1804) 12
• Një natë në Labovë 14
• Liku në oborrin e Ali Pashës 17
• Liku dhe Lourensi i Arabisë 18
II. HAHN-I (JOHANNES GEORG VON HAHN, 1811-1869) LABOVA E MADHE DHE AUTOKTONIA E SHQIPËTARËVE 21
• Hahni si albanolog 21
• Jeta 22
• Njohja me Shqipërinë, shqiptarët dhe shqipen 23
• Përvetësimi i shqipes (1847-1860) 23
• Ekspedita shkencore nëpër Shqipëri (Korrik 1850- Nëntor 1850) 24
3) Albanesische studien-STUDIME SHQIPTARE 25
• STUDIME SHQIPTARE: Historia e shqipërimit dhe botimit 26
• Përkthyesi i dispencës që lindi në burg 28
• Studiuesit shqiptarë për STUDIME SHQIPTARE 29
• Vërtetimi i autoktonisë së shqiptarëve fillon nga Rrëza e Tepelenës 34
• Rrëza dhe Lunxhëria sipas Hahnit 35
III. APOSTOL MEKSI (1825-1879) - STUDIUESI I PARË SHQIPTAR I KULTURËS POPULLORE SHQIPTARE 38
• Doktor Meksi dhe visaret e kulturës popullore të Rrëzës - një pasuri kombëtare 39
• Zakonet familjare në Rrëzë të Tepelenës 41
• Shënime për kalendarin e Rrëzës 55
• Trashëgimi pagane në jetën e përditshme të Rrëzës 59
• Dr. Apostol Meksi nga Labova i pari folklorist shqiptar 64
PJESA E DYTË 66
LABOVA GJATË RILINDJES KOMBËTARE SHQIPTARE
I. SHTETI AUTONOM I ALI PASHË TEPELENËS OSE FILLIMI I HISTORISË MODERNE TË SHQIPËRISË 69
• Konsolidimi i formimit të shqiptarëve si komb 71
• Projektet e Ali Pashës: Nga shteti autonom tek monarkia konstitucionale shqiptare 72
• Afirmimi i kombit shqiptar nëpërmjet lëvrimit të gjuhës shqipe dhe përhapjes së kulturës dhe arsimit shqip 73 • Ali Pasha dhe lëvrimi i gjuhës shqipe 75
• Ali Pasha sfidon Pukëvilin (Pouqueville) 78
II. VANGJEL MEKSI (1770-1823) RILINDASI I PARË SHQIPTAR 85
• Jeta e doktorit… 85
• …dhe vepra e tij 88
• Vlerat e veprës 89
• Rilindja shqiptare fillon me Vangjel Meksin 90
• Rilindja Kombëtare Shqiptare dhe të pathënat: binomi Ali Pashë Tepelena - Doktor Vangjel Meksi 94
• Hije dhe zili ndaj Doktor Vangjel Meksit (1770-1823) 95
• Intriga e kolegut 95
• … dhe intriga e priftit 96
III. VANGJEL MEKSI DHE APOSTOL MEKSI TË MUNGUAR PËR DISA DHJETËVJEÇARË 101
• Pak histori dhe disa përfundime për Janinën e mesit të shekullit XIX 101
• Madhështia dhe modestia e Hahn-it ndaj Apostol Meksit 103
• Vetëm fakte! Vangjel Meksi dhe Apostol Meksi të munguar në historiografinë shqiptare 104
• Një korrigjim (FESH-2008, vëllimi 2, f. 1683) 106
• Studimi i kulturës popullore nis me doktor Apostol Meksin 108
IV. LABOVA E MADHE NË FAZËN E PARË TË LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE
• Sipas HISTORIA E POPULLIT SHQIPTAR 110
• Falë labovitëve “zbraztira” nuk ka ekzistuar kurrë 112
• Vangjel Zhapa në mes Bukureshtit, Athinës dhe Labovës së Madhe (1800-1865)
Jeta 115
Vangjel Zhapa në mes “atdheut”, “atdheut të veçantë” ose “vendit të takimit me Zotin” 121
Vangjel Zhapa në mes shqipes dhe greqishtes 124
• Shkolla e Labovës nuk vdes kurrë 128
Labovë 1860 - shkolla e parë ku mësohej shqip 128
Labovë 1910 - shkolla e parë shqipe në rrethin e Gjirokastrës 128
Labovë 1921 - kursi i përsosmërisë 132
V. LABOVA E MADHE NË FAZËN E DYTË E LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE 134
VI. LABOVA E MADHE FAZA E TRETË E LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE 136
• Jorgji Meksi, patriot dhe gazetar i shquar 136
• Doktor Dhimitër Panajot Meksi, intelektual patriot (1855-1910) 141
• Nane Panajot Meksi dhe shkolla shqipe në Labovë 149
VII. LABOVA E MADHE NË FAZËN E KATËRT TË LËVIZJES KOMBËTARE SHQIPTARE (1908- 1912) 152
• Kristo Meksi (1849-1930), firmëtar i Deklaratës së Pavarësisë të Shqipërisë 152
PJESA E TRETË 157
SHËNIME PËR BABAIN TIM DHE FISIN MEKSI 157
I. VANGJEL TH. MEKSI (1903-1983), JURIST DHE HISTORIAN PATRIOT 157
• Jeta dhe vepra 157
• Vlerësim dhe mirënjohje për babanë tim 162
• Labova në shekuj - Studim historik-juridik-shoqëror i Vangjel Meksit 163
• Vështrim i përgjithshëm historik i fshatit Labovë 163
• Gjendja ekonomike-shoqërore 180
• Pushteti dhe administrata 187
II. FISI MEKSI NGA LABOVA 189
• Historik i shkurtër i fisit MEKSI 191
• Labovitët në Tiranë 201