Bjellorusia

Republika Bjelloruse
Рэспубліка Беларусь
Flamuri Stema
Himni kombëtar: Мы, беларусы noicon noicon   Situata e Bjellorusisë   Kryeqyteti Minsk Qyteti më i madh Minsk Gjuha zyrtare bjellorusishtja, rusishtja Forma e qeverisë Republikë presidenciale President Kryetari Kryeministër Kryeministri Sipërfaqja ZEE km² Monedha Rubla bjelloruse Zona kohore  • në verë UTC+3 Kodi i internetit .by Prefiksi telefonik +375

Bjellorusia (zyrtarisht Republika Bjelloruse; bjellorusisht Беларусь Belarus) është shtet në Evropën lindore që kufizohet nga Rusia, Ukraina, Polonia, Lituania dhe Letonia. Kryeqytet i saj është qyteti Minsk ndërsa qytet tjera të njohura janë Brest, Grodno (Hrodna), Gomel (Homyel) dhe Vitebsk.

Historia

Artikulli kryesor: Historia e Bjellorusisë

Deri në shekullin e 20, në tokat e Bjellorusisë së sotme i takonin disa vendeve, Principatës së Polotskit, Dukatit të Madh të Lituanisë, Perandorisë Ruse, dhe Fedratës Polako-Lituaneze. Ky shtet është shpallur si i pavarur për herë të parë më 25 mars 1918 duke formuar kështu Republikën Kombëtare Bjelloruse. Në vitin 1919 hynë si Republikë Socialiste Sovjetike Bjelloruse (RSSB) në kuadër të Republikës Socialiste Sovjetike të Lituanisë dhe Bjellorusisë. Pas luftës polake-ruse në fund të vitit 1921 bashkësia e formuar ndahet më dysh në mes të Polonisë dhe Republikës Socialiste Sovjetike Bjellorusisë e cila me republikat tjera sovjetike krijuan më 1922 Bashkimin e Republikave Socialiste Sovjetike. Në shtator të 1939-së Bashkimi Sovjetik si rezultat i paktit të quajtur Molotov-Ribbentrop e anekson pjesën e Bjellorusisë të kontrolluar nga Polonia.

Në vitin 1941 Gjermania filloi operacionin ushtarak të njohur në Gjermani si “Operacioni Barbarossa(mjekra e kuqe)” kundër Bashkimit Sovjetik. Pas luftës dytë botërore, Bjellorusia ishte një ndër anëtaret themeluese të OKB-së dhe anëtare e denjët e Bashkimit Republikave Socialiste Sovjetike. Gjatë kësaj kohe Bjellorusia ishte njëra ndër rajonet më të zhvilluara të Bashkimit Sovjetik. Si rajon i zhvilluar ka tërhequr edhe një numër të madh të popullsisë ruse nga pjesët e Federatës Republikave Socialiste Sovjetike Ruse. Gjatë kohës së Stalinit është ndjekur një politikë që më së miri e shpreh thënia: “Sa më shpejtë të flasim rusisht aq më shpejtë do të ndërtojmë komunizmin” që në atë kohë ishte edhe në modë.

Më 27 korrik 1990 Bjellorusia ndahet nga Bashkimi Sovjetik dhe shpallet si shtet i pavarur. Gjatë kësaj kohe Stanislav Shushkeviq merr pozitën kryesore të udhëheqjes së shtetit, dhe së bashku me Boris Jelcinin dhe udhëheqësin e Ukrainës, Leonid Kravçuk më 8 dhjetor 1991 e shpallin shpërndarjen e Bashkimit Sovjetik dhe themeluan Lidhjen e Shteteve të Pavarura. Që nga 1994 vendi udhëhiqet nga Aleksandër Lukashenko i cili kritikohet si diktator për politikën e tij të kufizimit në maksimum të lirisë së fjalës, të shtypit, të besimit fetar, të krijimit të organizatave opozitare etj.

Politika

Artikulli kryesor: Sistemi shtetror në Bjellorusi

Njësitë territoriale

Artikulli kryesor: Njësitë administrative të Bjellorusisë

Administrimi i vendit bëhet në 6 njësi territoriale të quajtura "voblast". Minski si kryeqytet, ka një statut më të ngritu ndaj qyteteve tjera.

Voblast (bjellorusisht: вобласць/вобласьць ose vobłaść) është niveli më i lartë administrues pa ndonjë të drejtë kushtetuse. Bjellorusia nuk është federatë dhe e vetmja njësi kushtetuese është republika.

Gjeografia

Artikulli kryesor: Gjeografia e Bjellorusisë

Sipërfaqja e përgjithshme e Bjellorusisë është 207,600 km² dhe shtrihet në koordinatat gjeografike 53 00 V, 28 00 L.

Klima është kontinentale me dimër të rëndë dhe verë të ftohtë e kohë të vranët.

Relievi i Bjellorusisë përbëhet kryesisht nga një teren i rrafshët. Pika më e ultë e Bjellorusisë gjendet në brigjet e lumit Nyoman (90m) dhe ajo më e lara në lartësi mbidetare prej 346 metrave në Dzyarzhynskaya Hara në pjesën qendrore të vendit.

Lumi më i gjatë që përshkon Bjellorusinë është lumi Dnjeper

Ekonomia

Artikulli kryesor: Ekonomia e Bjellorusisë

Demografia

Artikulli kryesor: Demografia e Bjellorusisë

Kultura

Artikulli kryesor: Kultura e Bjellorusisë

• Telekomunikacioni
• Transporti
• Ushtria
• Pushime

Lidhje të jashtme

 Commons: Bjellorusia – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale

 Commons: Bjellorusia – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale

• Qeveria :
• Kryetari :
• Parlamenti :
• Ministria :

Bashkësia e Shteteve të Pavarura

Bjellorusia · Gjeorgjia · Armenia · Kazakistani · Kirgizistani · Moldavia · Azerbajxhani¹ · Rusia¹ · Taxhikistani · Turkmenistani · Ukraina · Uzbekistani