Haxhillëku

Gjendeni tek artikulli Haxhilëku - isitucion islamik. Për shprehjet e ngjashme në shkrim, kuptim apo tingëllim, shikoni këtu.

Ditët në Haxhxh

Haxhxh (Arab.:حج‎ Përkthyer: Haxhxh) në islam paraqet vizitën e vendeve të caktuara (Kabes dhe Arafatit) në kohë të caktuar (gjatë muajve të haxhxhit) duke kryer vepra të caktuara. Si kusht i pestë i fesë Islame është kryerja e haxhxhit. Këtë obligim duhet ta kryejnë myslimanët e pasur, sepse ky obligim është i karakterit material, andaj kërkon edhe flijimin e pasurisë krahas mundit. All-llahu xh. sh. në suren Ali Imran, ajetet 96/97, thotë : "Shtëpia (xhamia) e parë e ndërtuar për njerëz është ajo që ungrit në Bekë (Meke), e dobishme, udhërrëfyese për mbarë njerëzimin. Aty ka shenja të qarta: vendi i Ibrahimit dhe kush hyn në të, ai është i sigurt. Për hirë të Allahut xh.sh., vizita e shtëpis (Qabes) është obligim pët ata që kanë mundësi udhëtimi te ajo, e kush nuk e beson (ai nuk e viziton), Allahu xh.sh. nuk është i nevojshëm për (ibadetin që e bëjnë) njerëzit". Këto dy ajete argumentojnë qartë mbi obligimin e haxhxhit, që duhet kryer sipas mundësive. Haxhxhi duhet kryer një herë në jetë, e kush ka mundësi edhe më shumë, duke u bazuar në hadithin e Pejgamberit paqa qoft mbi të i cili thotë : "Haxhxhi, është një herë në jetë, e kush e përsëritë bën punë të mirë". Sipas mundësisë haxhxhin duhet kryer në atë kohë kur të arrijnë mundësitë materiale dhe shëndetësore. Nuk duhet vonuar edhe ky është urdhëri i pejgamberit alejhisselam i cili thotë: "Shpejtoni për në haxhxh, se askush nga ju nuk di se çka mund t'i ndodhë". Haxhxhi është bërë obligim në vitin e nëntë të hixhretit.

Vlerat e Haxhxhit

• Kryerja e haxhit tregon faktin se si besimtari i sinqertë, i nënshtrohet urdhërit të Zotit duke braktisur pasurinë, punën dhe familjen e tij.
• Haxhxhi e stërvit njeriun me sabër (durim) dhe aftëson t'i përballojë vështërsitë.
• E forcon imanin (besimin), e edukon shpirtin dhe i shlyn mëkatet.
• Në haxhxh arrihet barabarësia dhe vëllazërimi i plotë në mes pjesmarrësve të kombësive, racave, gjuhëve dhe kategorivetë ndryshme të njerëzve.
• Në këtë mënyr afrohen njëri me tjetrin, njihen me popuj të ndryshëm, këmbejnë mendimet dhe shfrytëzojnë përvojat e njëritjetrit.

Kushtet që duhet plotësuar haxhiu

1. Të jetë mysliman
2. Të jetë pa të meta psiqike
3. Të jetë i moshës madhore
4. Të jetë i lirë
5. Të ketë mundësi pët t'a kryer haxhxhin (pasuri dhe shëndet)
6. Të kryhet haxhxhi në muajtë e haxhxhit; Shewal, Dhu-lka'de dhe dhjetë ditët e Dhulhixhes.
7. Gruaja të jetë e shoqëruar nga të afërmit e saj (mahrem)

Farzet e Haxhxhit

• Ihrami : që do të thotë nijeti, vendosja për haxhxh.
• Qëndrimi në Arafat, në kohë të caktuar.
• Tavafi-zijareti, tavafi më i rëndësishëm që bëhet ditën e Bajramit.

Nëse lëshohet njëri nga këto farze, duhet përsëritur haxhxhin.

Vaxhibet e Haxhit

• Veshja e ihrameve nga Mikatet (Mikat është vendi, kufiri të cilin nuk guxon ta kalojë ai që dëshiron të hyjë në Meke)
• Të mos mbathë rroba të qepura
• Burrat mos ta mbulojnë kokën
• Të mos mbulohet fytyra te femrat
• Sa'ji në mes Safasë dhe Merves (Sa'j do të thotë ecje me hapa të shpejtë)
• Zgjatja e qëndrimit në Arafat (nga zevali i diellit deri në perëndim)
• Largimi nga Arafati me lejen e imamit
• Qëndrimi në Muzdelife (mjafton një kohë të shkurtër)
• Të vonuarit e akshamit dhe falja e tij bashkë me namazin e jacisë në Muzdelife
• Gjuajta e guralecave në xhemre, në Mine, në ditë të caktuara
• Rruarja ose nënqethja e kokës
• Therja e një dashi (kurban)
• Në fillim gjuatja e guralecave, pastaj prerrja e kurbanit dhe rruajtja ose nënqthja
• Tavafu-sadri për të largëtin (quhet tavafi para kthimit në shëpi)
• Të jetë tavafu-zijareti në ditët e Bajramit: të parën, të dytën ose të tretën ditë para akshamit. Gjatë kryerjes së këtij tavafi duhet me qenë i pastër.

Nëse njëri nga këto akte që i përmendëm lëshohet duhet therë kurban, të gjitha aktet e tjera, përpos këtyre që u përmndën,janë sunnete dhe adabe. Çdo person i cili e bën tavafin është i detyruar të falë dy rekatë pasi të rotullohet shtatë herë. Tavafi të fillojë prej haxherul-esvedit (gurit të zi), niset nga ana e djathtë, është e parapëlqyer të hecet në këmbë.

Sunnetet e Haxhit

Sunnetet e haxhxhit janë të shumta, mirëpo ne do t'i përmendim disa nga ato :

• Të pastrohet trupi para se të vishet ihrami, (të priten thonjtë, të qethen flokët, të rruhemi)
• Të parfymosen burrat
• Të falen dy rekate namaz para fillimit
• Të kënduarit e Telbijes pas ihramit: Leb-bejke All-llahumme leb-bejk, Lebe-bejke la sherijke leke leb-bejk, Inel-lhamde,ve ni'mete vel mulku leke la sherijke lek. (Të përgjigjemi, O Zot, të përgjigjemi. Të përgjigjemi. Ti nuk ke shok, të përgjigjemi.Ty të takon çdo lavdërim, mirësi dhe pushtet. Ti nuk ke shok)
• Të qëndruarit në Mine, në ditë të caktuara, dhe largimi nga ajo pas daljes së diellit të ditës së nëntë për në Arafat
• Të mbajturit e rregullave dhe diciplinës gjatë kryerjes së sharteve të Haxhxhit

Umreja

Vizita e Qabes në mënyr të veçantë. Umreja përbëhet prej: Ibrahimit, Tavafit dhe S'ajit pasë të cilave duhet qethur oserruajtur.

Umreja është sunneti-muekkede, kohën nuk e ka të caktuar, por më e lavdëruar është umreja të kryhet në muajin e Ramazanit, bazuar në hadithin e të Dërguarit tonë i cili thotë : "Umreja në Ramazan e arrijnë vlerën e Haxhxhit".

Fjala pvrfundimtare mbi haxhxhin

Kur është pyetur Pejgamberi alejhisselam se:

Cilat punë janë më të rëndësishme ?

Besimi në All-llahun dhe Pejgamberin e Tij, u përgjegj.

E pas kësaj ? - e pyetën përsëri.

Lufta në të rrugë të All-llahut tha ky.

E pasë kësaj ? - e pyet përsëri.

Haxhxhi që kryhet sipas normave fetare (pa gabime) dhe pranohet te All-llahu xh.sh.

Kjo është fjala e Pejgamberit alejhisselam për rëndësinë e haxhxhit, sepse haxhxhi i vlefshëm dhe i pranuar te All-llahuxh.sh. trajtohet ai i cili është kryer me para të fituara me nderë - hall, dhe është kryer me devotshmëri dhe sinqeritet, duke e pasur frikën e All-llahut xh.sh., e jo për qëllime të tjera ose interesa personale.

Shih edhe

• Historia e Sakrificës se Ibrahimit
• Qabeja