Singapori: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v Bot: Migrating 186 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q334 (translate me)
Rreshti 69: Rreshti 69:
[[Kategoria:Singapor|*]]
[[Kategoria:Singapor|*]]
[[Kategoria:Shtete]]
[[Kategoria:Shtete]]

[[ace:Singapura]]
[[af:Singapoer]]
[[als:Singapur]]
[[am:ሲንጋፖር]]
[[an:Singapur]]
[[ar:سنغافورة]]
[[arz:سينجابوره]]
[[ast:Singapur]]
[[az:Sinqapur]]
[[ba:Сингапур]]
[[bar:Singapur]]
[[bat-smg:Singapūrs]]
[[bcl:Singapore (isla)]]
[[be:Сінгапур]]
[[be-x-old:Сынгапур]]
[[bg:Сингапур]]
[[bi:Singapore]]
[[bjn:Singapura]]
[[bn:সিঙ্গাপুর]]
[[bo:སེང་ག་ཕོར།]]
[[bpy:সিঙ্গাপুর]]
[[br:Singapour]]
[[bs:Singapur]]
[[bug:Singapura]]
[[bxr:Сингапур]]
[[ca:Singapur]]
[[cdo:Sĭng-gă-pŏ̤]]
[[ce:Сингапур]]
[[ceb:Singgapura]]
[[ckb:سینگاپور]]
[[crh:Singapur]]
[[cs:Singapur]]
[[csb:Singapùr]]
[[cv:Сингапур]]
[[cy:Singapore]]
[[da:Singapore]]
[[de:Singapur]]
[[diq:Singapur]]
[[dsb:Singapur]]
[[dv:ސިންގަޕޫރު]]
[[el:Σιγκαπούρη]]
[[en:Singapore]]
[[eo:Singapuro]]
[[es:Singapur]]
[[et:Singapur]]
[[eu:Singapur]]
[[ext:Singapul]]
[[fa:سنگاپور]]
[[ff:Sinngapuur]]
[[fi:Singapore]]
[[fiu-vro:Singapur]]
[[fo:Singapor]]
[[fr:Singapour]]
[[frp:Singapor]]
[[fy:Singapore]]
[[ga:Singeapór]]
[[gag:Singapur]]
[[gan:新加坡]]
[[gd:Singeapòr]]
[[gl:Singapur - 新加坡]]
[[gu:સિંગાપુર]]
[[gv:Singapore]]
[[ha:Singapore]]
[[hak:Sîn-kâ-po]]
[[haw:Sinapoa]]
[[he:סינגפור]]
[[hi:सिंगापुर]]
[[hif:Singapore]]
[[hr:Singapur]]
[[ht:Sengapou (peyi)]]
[[hu:Szingapúr]]
[[hy:Սինգապուրի Հանրապետություն]]
[[ia:Singapur]]
[[id:Singapura]]
[[ie:Singapor]]
[[ilo:Singapur]]
[[io:Singapur]]
[[is:Singapúr]]
[[it:Singapore]]
[[ja:シンガポール]]
[[jbo:singapura]]
[[jv:Singapura]]
[[ka:სინგაპური]]
[[kab:Singapur]]
[[ki:Singapore]]
[[kk:Сингапур]]
[[kl:Singapore]]
[[km:សិង្ហបុរី]]
[[kn:ಸಿಂಗಾಪುರ್]]
[[ko:싱가포르]]
[[ku:Singapûr]]
[[kv:Сингапур]]
[[kw:Singapour]]
[[la:Singapura]]
[[lb:Singapur (Republik)]]
[[lez:Сингапур]]
[[li:Singapore]]
[[lij:Scingapô]]
[[lmo:Singapur]]
[[ln:Singapur]]
[[lt:Singapūras]]
[[lv:Singapūra]]
[[map-bms:Singapura]]
[[mg:Singapaoro]]
[[mhr:Сингапур]]
[[mi:Hingapoa]]
[[mk:Сингапур]]
[[ml:സിംഗപ്പൂർ]]
[[mn:Сингапур]]
[[mr:सिंगापूर]]
[[ms:Singapura]]
[[mt:Singapor]]
[[my:စင်ကာပူနိုင်ငံ]]
[[mzn:سنگاپور(شهر)]]
[[na:Tsingapoar]]
[[nah:Singapur]]
[[nds:Singapur]]
[[ne:सिंगापुर]]
[[nl:Singapore]]
[[nn:Singapore]]
[[no:Singapore]]
[[nov:Singapore]]
[[nv:Sį́ʼgaboo]]
[[oc:Singapor]]
[[or:ସିଙ୍ଗାପୁର]]
[[os:Сингапур]]
[[pa:ਸਿੰਘਾਪੁਰ]]
[[pam:Singapur]]
[[pih:Singapur]]
[[pl:Singapur]]
[[pms:Singapor]]
[[pnb:سنگاپور]]
[[ps:سينګاپور]]
[[pt:Singapura]]
[[qu:Singapur]]
[[ro:Singapore]]
[[roa-rup:Singapore]]
[[roa-tara:Singapore]]
[[ru:Сингапур]]
[[rue:Сінґапур]]
[[rw:Singapore]]
[[sa:सिङ्गापुरम्]]
[[sah:Сингапур]]
[[scn:Singapura]]
[[sco:Singapore]]
[[se:Singapore]]
[[sg:Sïngäpûru]]
[[sh:Singapur]]
[[simple:Singapore]]
[[sk:Singapur]]
[[sl:Singapur]]
[[sm:Sigapoa]]
[[so:Singabuur]]
[[sr:Сингапур]]
[[ss:ISingapholo]]
[[su:Singapura]]
[[sv:Singapore]]
[[sw:Singapuri]]
[[szl:Singapur]]
[[ta:சிங்கப்பூர்]]
[[te:సింగపూరు]]
[[tg:Сингапур]]
[[th:ประเทศสิงคโปร์]]
[[tk:Singapur]]
[[tl:Singapore]]
[[tr:Singapur]]
[[tt:Сингапур]]
[[udm:Сингапур]]
[[ug:سىنگاپور]]
[[uk:Сінгапур]]
[[ur:سنگاپور]]
[[uz:Singapur]]
[[vec:Singapore]]
[[vep:Singapur]]
[[vi:Singapore]]
[[vo:Singapurän]]
[[war:Singgapura]]
[[wo:Singapoor]]
[[wuu:新加坡]]
[[xal:Сингапурмудин Орн]]
[[yi:סינגאפור]]
[[yo:Singapore]]
[[zh:新加坡]]
[[zh-classical:新加坡]]
[[zh-min-nan:Sin-ka-pho]]
[[zh-yue:星架坡]]

Versioni i datës 27 mars 2013 02:09

Republik Singapura
Republic of Singapore
Xīnjiāpō Gònghéguó
Ciŋakappūr Kudiyarasu
Emblema - Singapori
Singapori Singapori
Moto Kombëtare: Majulah Singapura
(Gj. Ma.: Përpara, Singaporë)
Vendndodhja - Singapori
Vendndodhja - Singapori

Singapori është republikë në Komunveltin Britanikë (Commonweath of Nations), shtrihet në ishullin me të njëjtin emër në majën jugore të ishullit të quajtur Malaka (Malakka) dhe zë një sipërfaqe prej afro 647,5 km2 në të cilën jetojnë diçka më shumë se 3,04 milion banorë prej të cilëve shumica janë kinez (77 %) ndërsa pjesa tjetër malajanë (popullsi e Malajzisë) dhe indas. Për gjuhë zyrtare shtetërore ka disa gjuhë si anglishten, malajzishtën (sipas shtetit Malajzia), kinezishten dhe gjuhen e quajtur tamil/tamilishtja. Kryeqytet është vetë qytet-shteti.

Qytet-shteti i Singaporit nga viti 1965 filloj që të fitojë në kuptimin e rëndësisë tregtar dhe të shndërrohen në një qendër të rëndësishme tregtare në këtë anë të botës. Kështu në këtë vend gjendet një ndër portat më të mëdha detare në botë si dhe porta ajrore ndërkombëtare që nga disa llogaritet si porta ajrore më moderne dhe më e madhja në Azi.

Historia

Artikulli kryesor : Historia

Që më 1819/24 deri më 1963 ky vend gjendej nën sundimin britanik, më 1959 fitoi të drejtën e vetëqeverisjes. Nga viti 1963, për dy vjet radhazi ka qenë pjesë e Federatës Malajziane, ndërsa nga viti 1965 qëndron si republikë e pavarur. Nga 1999 president i republikës ka qenë S. R. Natan (S. R. Nathan) ndërsa nga viti 1990 kryeministër ka qenë Goh Çok Tong (Goh Chok Tong).

Politika

Artikulli kryesor : Sistemi shtetëror

Njësit administrative

Artikulli kryesor : Njësit administrative

Gjeografia

Artikulli kryesor : Gjeografia

Territorin e shtetit të Singaporit e përbëjnë 63 ishuj, duke përfshirë ishullin kryesor, Ishullin e Singaporit ose i quajur ndryshe Pulau Ujong.

Ishujt Jurong, Pulau Tekong, Pulau Ubin dhe Sentosa janë ishujt e tjerë të mëdhenj te Singaporit. Pika më e lartë natyrore në Singapor ndodhet ne kodrën Bukit Tima 166 metra mbi nivelin e detit.

Klima e Singaporit është tropike pa dallime në sitinë dhe rrebeshi i shirave të padsditës janë të shpeshta.

Temperaturat lëvizin nga 22 °C deri 34 °C. Mesatarisht lagështia relative është rreth 90 % në mëgjes dhe 60 % pas dite. Temperaturat më të ulëta dhe më të larta kanë arritur 18,5 °C dhe 37,8 °C. Ka nje mal te gjate 3500 m qe quhet Nlja

Ekonomia

Artikulli kryesor : Ekonomia

Singapori është port me rëndësi të madhe ndërkombëtare. Përgjatë 16 km të bregdetit të tij shtrihen ndërtesa të larta, depot e shkarkimit dhe të ngarkimit të mallrave dhe kontainier detarë për riparimine anijeve. Është qytet i madh modern, tregtar, financiar, etj.

Bujqësia është vetëm simbolike. Ka të zhvilluar peshkatarinë. Është shtet i industrisë tekstile, i anijendërtimtarisë, industrisë kimike, grafike, farmaceutike, i metalurgjisë, i duhanit, i çimentos, etj. Eksporton makina, kauçuk, prodhime kimike, ndërsa importon lëndë të para për industri dhe prodhime ushqimore.

Demografia

Artikulli kryesor : Demografia

Sipas statistikave zyrtare, numri i popullsisë së Singaporit deri në shtatorë të vitit 2007 ka qenë 4,68 milion.

Kinezët përbëjnë 75,2 %, Malajasit 13,6 %, Indianët 8,8 %, ndërsa Evroaziatikët dhe grupet tjera përbëjnë 2,4 %.

Në vitin 2006 shkalla e natalitetit ka qenë 10,1 për 1000 banorë, shkalla e mortalitetit gjithashtu është ndër më të ulëtat në botë 4,3 në 1000 banorë. Shtimi natyrorë ka qenë 4,4 %.

Singapori është vendi i dytë në botë pas Monakos për nga dendësia e popullsisë, duke mos llogaritur Hong Kongun dhe Makaon të cilat janë regjione me administrim special nga Republika Popullore e Kinës. Në vitin 1957, Singapori ka pasur 1,45 milion banorë.

Kultura

Artikulli kryesor : Kultura
Telekomunikacioni
Transporti
Ushtria
Turizmi

Lidhje të jashtme

 Commons: Singapori – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale
 Commons: Singapori – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale