Mikrobiologjia: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
v r2.7.2) (roboti shtoj: as:অণুজীৱবিজ্ঞান |
Addbot (diskuto | kontribute) v Bot: Migrating 86 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q7193 (translate me) |
||
Rreshti 30: | Rreshti 30: | ||
[[Kategoria:Biologji]] |
[[Kategoria:Biologji]] |
||
[[Kategoria:Mikrobiologji]] |
[[Kategoria:Mikrobiologji]] |
||
[[af:Mikrobiologie]] |
|||
[[an:Microbiolochía]] |
|||
[[ar:علم الأحياء الدقيقة]] |
|||
[[as:অণুজীৱবিজ্ঞান]] |
|||
[[ast:Microbioloxía]] |
|||
[[az:Mikrobiologiya]] |
|||
[[be:Мікрабіялогія]] |
|||
[[bg:Микробиология]] |
|||
[[bs:Mikrobiologija]] |
|||
[[ca:Microbiologia]] |
|||
[[cs:Mikrobiologie]] |
|||
[[cy:Microfioleg]] |
|||
[[da:Mikrobiologi]] |
|||
[[de:Mikrobiologie]] |
|||
[[el:Μικροβιολογία]] |
|||
[[en:Microbiology]] |
|||
[[eo:Mikrobiologio]] |
|||
[[es:Microbiología]] |
|||
[[et:Mikrobioloogia]] |
|||
[[eu:Mikrobiologia]] |
|||
[[fa:میکروبیولوژی]] |
|||
[[fi:Mikrobiologia]] |
|||
[[fo:Smáverulívfrøði]] |
|||
[[fr:Microbiologie]] |
|||
[[ga:Micribhitheolaíocht]] |
|||
[[gl:Microbioloxía]] |
|||
[[gv:Myn-vioagh-oaylleeaght]] |
|||
[[he:מיקרוביולוגיה]] |
|||
[[hi:सूक्ष्मजैविकी]] |
|||
[[hr:Mikrobiologija]] |
|||
[[hu:Mikrobiológia]] |
|||
[[id:Mikrobiologi]] |
|||
[[ilo:Mikrobiolohia]] |
|||
[[io:Mikrobiologio]] |
|||
[[is:Örverufræði]] |
|||
[[it:Microbiologia]] |
|||
[[ja:微生物学]] |
|||
[[jv:Mikrobiologi]] |
|||
[[ka:მიკრობიოლოგია]] |
|||
[[kk:Микробиология]] |
|||
[[kn:ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ]] |
|||
[[ko:미생물학]] |
|||
[[ku:Hûrjînewerzanist]] |
|||
[[ky:Микробиология]] |
|||
[[la:Microbiologia]] |
|||
[[lt:Mikrobiologija]] |
|||
[[lv:Mikrobioloģija]] |
|||
[[mk:Микробиологија]] |
|||
[[ml:സൂക്ഷ്മജീവശാസ്ത്രം]] |
|||
[[mr:सूक्ष्मजीवशास्त्र]] |
|||
[[ms:Mikrobiologi]] |
|||
[[ne:सूक्ष्मजैविकी]] |
|||
[[new:माइक्रोबायोलोजी]] |
|||
[[nl:Microbiologie]] |
|||
[[nn:Mikrobiologi]] |
|||
[[no:Mikrobiologi]] |
|||
[[nov:Mikrobiologia]] |
|||
[[oc:Microbiologia]] |
|||
[[pih:Miikrobiologii]] |
|||
[[pl:Mikrobiologia]] |
|||
[[pnb:مائکروبیالوجی]] |
|||
[[pt:Microbiologia]] |
|||
[[qu:Ch'iñi kawsay yachay]] |
|||
[[ro:Microbiologie]] |
|||
[[ru:Микробиология]] |
|||
[[sh:Mikrobiologija]] |
|||
[[si:ක්ෂුද්රජීව විද්යාව]] |
|||
[[simple:Microbiology]] |
|||
[[sk:Mikrobiológia]] |
|||
[[sl:Mikrobiologija]] |
|||
[[sr:Микробиологија]] |
|||
[[su:Mikrobiologi]] |
|||
[[sv:Mikrobiologi]] |
|||
[[ta:நுண்ணுயிரியல்]] |
|||
[[te:సూక్ష్మ జీవశాస్త్రం]] |
|||
[[th:จุลชีววิทยา]] |
|||
[[tl:Mikrobiyolohiya]] |
|||
[[tr:Mikrobiyoloji]] |
|||
[[uk:Мікробіологія]] |
|||
[[ur:خرد حیاتیات]] |
|||
[[vi:Vi sinh học]] |
|||
[[wa:Bacterolodjeye]] |
|||
[[war:Mikrobiyolohiya]] |
|||
[[yi:מיקראביאלאגיע]] |
|||
[[zh:微生物学]] |
|||
[[zh-min-nan:Bî-seng-bu̍t-ha̍k]] |
Versioni i datës 1 prill 2013 04:10
Mikrobiologjia (nga greq. μικρός, mikrós,-"i vogel"; βίος, víos,-"jete" dhe λόγος, lógos,-"fjalë", "mësim", "dije") është degë e biologjisë që merret me studimin e mikroorganizmave (mikrobeve), ndërtimin, funksionimin dhe ndikimin e tyre në organizmat e tjera të gjalla. Mikroorganizmat janë organizma të vogla mikroskopike njëqelizore të padukshme për syrin e njeriut. Këtu hyjnë bakteriet, protozoat, këpurdhat, mikroalgat, prokariotet dhe viret.
Historia e mikrobiologjisë
Bakteriet u vëzhguan në fillim nga Anton van Leeuwenhoek, në vitin 1676 me anën e një mikroskopi njëlentësh të cilin ai e ndërtoi vetë. Emri "bakterium" hyri shumë më vonë në përdorim, nga Christian Ehrenberg në vitin 1828, fjalë që rrjedh nga greqishtja βακτηριον, vaktirion - "shkop i vogël, thupër".
Nëndegët e mikrobiologjisë
Fusha e mikrobiologjisë mund të ndahet përgjithsisht në disa nëndegë:
- Mikrobiologjia fiziologjike: Studimi i funksionimit biokimik te qelizave mikrobiologjike. Përfshin studimin e rritjes mikrobiologjike, metabolizmin mikrobiologjik dhe strukturen qelizore të bakterieve.
- Mikrobiologjia genetike: studion se si janë të organizuar genet tek mikrobet në lidhje me funksionet e tyre qelizore. Lidhet ngushte me biologjine molekulare.
- Mikrobiologjia mjeksore ose medicinale: studion rolin e mikrobeve ne semundjet e njeriut. Ajo perfshin studimin e patogenezes mikrobiologjike dhe epidemiologjine dhe ka lidhje me studimin e semundjeve patologjike dhe imunologjike.
- Mikrobiologjia veterinare: studion rolin e mikrobeve ne medicinen (mjeksine) veterinare.
- Mikrobiologjia mjedisore: studion funksionin dhe larmine e mikrobeve ne mjedisn e tyre natyror. Perfshin studimin e ekologjise mikrobiologjike, ciklin ushqyes mikrobiologjik, gjeomikrobiologjik, larmine mikrobiologjike dhe Bioremediacioni.
- Mikrobiologjia zhvilluese: studion zhvillimin e mikrobeve. Perfshin sistematiken bakteriale dhe taksonomine.
- Mikrobiologjia industriale: shfrytezon mikrobet për perdorim ne ecurite (proceset) industriale. Ketu hyjne tharmëtimi industrial dhe trajtimin e ujrave të zeza. Lidhet ngushte me bioteknologjine industriale. Kjo fushe perfshin gjithashtu prodhimin e birres, nje zbatim i rendesishem i mikrobiologjise.
- Aeromikrobiologjia: studion mikroorganizmat e ajrit.
- Mikrobiologjia ushqimore: studion mikrobet qe shkaktojne prishjen e ushqimeve.
- Mikrobiologjia farmaceutike: studion mikrobet qe shkaktojne ndotjen dhe prishjen farmaceutike.