Mikrobiologjia: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v Bot: Migrating 86 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q7193 (translate me)
Rreshti 30: Rreshti 30:
[[Kategoria:Biologji]]
[[Kategoria:Biologji]]
[[Kategoria:Mikrobiologji]]
[[Kategoria:Mikrobiologji]]

[[af:Mikrobiologie]]
[[an:Microbiolochía]]
[[ar:علم الأحياء الدقيقة]]
[[as:অণুজীৱবিজ্ঞান]]
[[ast:Microbioloxía]]
[[az:Mikrobiologiya]]
[[be:Мікрабіялогія]]
[[bg:Микробиология]]
[[bs:Mikrobiologija]]
[[ca:Microbiologia]]
[[cs:Mikrobiologie]]
[[cy:Microfioleg]]
[[da:Mikrobiologi]]
[[de:Mikrobiologie]]
[[el:Μικροβιολογία]]
[[en:Microbiology]]
[[eo:Mikrobiologio]]
[[es:Microbiología]]
[[et:Mikrobioloogia]]
[[eu:Mikrobiologia]]
[[fa:میکروبیولوژی]]
[[fi:Mikrobiologia]]
[[fo:Smáverulívfrøði]]
[[fr:Microbiologie]]
[[ga:Micribhitheolaíocht]]
[[gl:Microbioloxía]]
[[gv:Myn-vioagh-oaylleeaght]]
[[he:מיקרוביולוגיה]]
[[hi:सूक्ष्मजैविकी]]
[[hr:Mikrobiologija]]
[[hu:Mikrobiológia]]
[[id:Mikrobiologi]]
[[ilo:Mikrobiolohia]]
[[io:Mikrobiologio]]
[[is:Örverufræði]]
[[it:Microbiologia]]
[[ja:微生物学]]
[[jv:Mikrobiologi]]
[[ka:მიკრობიოლოგია]]
[[kk:Микробиология]]
[[kn:ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ko:미생물학]]
[[ku:Hûrjînewerzanist]]
[[ky:Микробиология]]
[[la:Microbiologia]]
[[lt:Mikrobiologija]]
[[lv:Mikrobioloģija]]
[[mk:Микробиологија]]
[[ml:സൂക്ഷ്മജീവശാസ്ത്രം]]
[[mr:सूक्ष्मजीवशास्त्र]]
[[ms:Mikrobiologi]]
[[ne:सूक्ष्मजैविकी]]
[[new:माइक्रोबायोलोजी]]
[[nl:Microbiologie]]
[[nn:Mikrobiologi]]
[[no:Mikrobiologi]]
[[nov:Mikrobiologia]]
[[oc:Microbiologia]]
[[pih:Miikrobiologii]]
[[pl:Mikrobiologia]]
[[pnb:مائکروبیالوجی]]
[[pt:Microbiologia]]
[[qu:Ch'iñi kawsay yachay]]
[[ro:Microbiologie]]
[[ru:Микробиология]]
[[sh:Mikrobiologija]]
[[si:ක්‍ෂුද්‍රජීව විද්‍යාව]]
[[simple:Microbiology]]
[[sk:Mikrobiológia]]
[[sl:Mikrobiologija]]
[[sr:Микробиологија]]
[[su:Mikrobiologi]]
[[sv:Mikrobiologi]]
[[ta:நுண்ணுயிரியல்]]
[[te:సూక్ష్మ జీవశాస్త్రం]]
[[th:จุลชีววิทยา]]
[[tl:Mikrobiyolohiya]]
[[tr:Mikrobiyoloji]]
[[uk:Мікробіологія]]
[[ur:خرد حیاتیات]]
[[vi:Vi sinh học]]
[[wa:Bacterolodjeye]]
[[war:Mikrobiyolohiya]]
[[yi:מיקראביאלאגיע]]
[[zh:微生物学]]
[[zh-min-nan:Bî-seng-bu̍t-ha̍k]]

Versioni i datës 1 prill 2013 04:10

Mikroorganizma në një laborator

Mikrobiologjia (nga greq. μικρός, mikrós,-"i vogel"; βίος, víos,-"jete" dhe λόγος, lógos,-"fjalë", "mësim", "dije") është degë e biologjisë që merret me studimin e mikroorganizmave (mikrobeve), ndërtimin, funksionimin dhe ndikimin e tyre në organizmat e tjera të gjalla. Mikroorganizmat janë organizma të vogla mikroskopike njëqelizore të padukshme për syrin e njeriut. Këtu hyjnë bakteriet, protozoat, këpurdhat, mikroalgat, prokariotet dhe viret.

Historia e mikrobiologjisë

Bakteriet u vëzhguan në fillim nga Anton van Leeuwenhoek, në vitin 1676 me anën e një mikroskopi njëlentësh të cilin ai e ndërtoi vetë. Emri "bakterium" hyri shumë më vonë në përdorim, nga Christian Ehrenberg në vitin 1828, fjalë që rrjedh nga greqishtja βακτηριον, vaktirion - "shkop i vogël, thupër".

Nëndegët e mikrobiologjisë

Fusha e mikrobiologjisë mund të ndahet përgjithsisht në disa nëndegë:

  • Mikrobiologjia fiziologjike: Studimi i funksionimit biokimik te qelizave mikrobiologjike. Përfshin studimin e rritjes mikrobiologjike, metabolizmin mikrobiologjik dhe strukturen qelizore të bakterieve.
  • Mikrobiologjia genetike: studion se si janë të organizuar genet tek mikrobet në lidhje me funksionet e tyre qelizore. Lidhet ngushte me biologjine molekulare.
  • Mikrobiologjia mjeksore ose medicinale: studion rolin e mikrobeve ne semundjet e njeriut. Ajo perfshin studimin e patogenezes mikrobiologjike dhe epidemiologjine dhe ka lidhje me studimin e semundjeve patologjike dhe imunologjike.
  • Mikrobiologjia veterinare: studion rolin e mikrobeve ne medicinen (mjeksine) veterinare.
  • Mikrobiologjia mjedisore: studion funksionin dhe larmine e mikrobeve ne mjedisn e tyre natyror. Perfshin studimin e ekologjise mikrobiologjike, ciklin ushqyes mikrobiologjik, gjeomikrobiologjik, larmine mikrobiologjike dhe Bioremediacioni.
  • Mikrobiologjia zhvilluese: studion zhvillimin e mikrobeve. Perfshin sistematiken bakteriale dhe taksonomine.
  • Mikrobiologjia industriale: shfrytezon mikrobet për perdorim ne ecurite (proceset) industriale. Ketu hyjne tharmëtimi industrial dhe trajtimin e ujrave të zeza. Lidhet ngushte me bioteknologjine industriale. Kjo fushe perfshin gjithashtu prodhimin e birres, nje zbatim i rendesishem i mikrobiologjise.
  • Aeromikrobiologjia: studion mikroorganizmat e ajrit.
  • Mikrobiologjia ushqimore: studion mikrobet qe shkaktojne prishjen e ushqimeve.
  • Mikrobiologjia farmaceutike: studion mikrobet qe shkaktojne ndotjen dhe prishjen farmaceutike.

Dobitë e mikrobiologjisë

Shiko edhe

Bakteriologjia
Viriologjia
Mikologjia
Imunologjia

Lidhje të jashtme