Jerevani

Jerevani (në Armenisht: Երեւան [jɛɾɛˈvɑn]) është qyteti më i madh dhe kryeqyteti i Armenisë. Ai është qendra kryesore ekonomike e vendit dhe është shpallur Kryeqytet në 1918. Gjatë sundimit Sovjetik ai u kthye në një qytet tipik me arkitekturë sovjetike.Ai iu nënshtrua një rikonstruktimi gjatë viteve 2000 dhe u shtuan ndërtesat me arkitekture moderne. Popullsia është gati sa 1/3 e popullsisë së Armenisë.

Historia e Jerevanit daton nga shekullit e 8 p.e.s., me themelimin e kalasë së Erebuni në 782 p.e.s. nga mbreti Argishti i Parë në ekstremin perëndimor të fushës Araratit. Pas Luftës së Parë Botërore, Jerevani u bë kryeqyteti i Republikës Demokratike së Armenisë, ndërsa mijëra të mbijetuarit e gjenocidit armen u vendosën në këtë rajon. Qyteti u zgjerua me shpejtësi gjatë shekullit të 20-të, ndersa Armenia u bë një nga pesëmbëdhjetë republikat e Bashkimit Sovjetik

Me zhvillimin e ekonomisë së vendit, Jerevani ka kaluar nëpër transformim të madh pasi shumë pjesë të qytetit kanë qenë përfituesi i ndërtimeve të reja që nga fillim të viteve 2000 kanë shumëzuar, edhe shitore me pakicë të tilla si restorante, dyqane dhe kafene, të cilat ishin të rralla gjatë kohëve Sovjetike. Sipas vlerësimeve të vitit 2011, popullsia e Jerevani ishte 1.121.900 njerëz duke e bërë 34% të popullsisë së përgjithshme të Armenisë.

Jerevani eshte me i vjeter se Roma. Anktualisht eshte 2793 vjet i vjeter.

Etimologjia

Një teori në lidhje me origjinën e emrit Jerevani është se qyteti u emërua pas mbretit armen, Yervand IV (i fundit), udhëheqësi i fundit i dinastisë Orontid, dhe themelues i qytetit të Yervandashat-it. Megjithatë, është e mundshme që emri i qytetit rrjedh nga fortesë ushtarake Urartian e Erebuni-it (Էրեբունի), e cila u themelua në territorin e Jerevanit bashkëkohore në 782 pes, nga Argishti i Parë. Ndërsa elemente të gjuhës Urartian përzier me gjuhën armene, emrit ka evoluar përfundimisht në Jerevan (Erebuni = Erevani = Erevan = Jerevan).

Dijetari Margarit Israeljani vë në dukje këto ndryshime, kur krahasojmë mbishkrime të gjetura në dy pllakat në shkrimin kuniform në Jerevan. Në dorëshkrimet armen, Jerevan është përmendur gjithashtu si Erevan, Erivan, Erewan, Ervan, Eruan, Arevan, Iravan, Revan dhe Ayravan.

The twelve districts of Yerevan

Artikulli kryesor: Districts of Yerevan

Yerevan is divided into twelve "administative districts" (համայնքներ) each with an elected leader. The total area of the 12 districts of Yerevan is 227 km².

District	Armenian	Population (2011)	Area (km²)
Açapnjak	Աջափնյակ	108,300	25
Arabkiri	Արաբկիր	130,600	12.35
Avani	Ավան	51,000	8.37
Davtasheni	Դավթաշեն	41,200	6.71
Erebuni	Էրեբունի	122,500	48.41
Kanaker-Zejtun	Քանաքեր-Զեյթուն	79,600	8.10
Kentroni (Qendra	Կենտրոն	131,000	14.20
Malatia-Sebastia(ja)	Մալաթիա-Սեբաստիա	141,900	25.80
Nork-Marashi	Նորք-Մարաշ	11,300	4.60
Nor Norki (Norki i Ri	Նոր Նորք	147,500	14.47
Nubarasheni	Նուբարաշեն	9,700	18.11
Shengaviti	Շենգավիթ	147,300	40.50

Panorama of Yerevan