Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
No edit summary |
Zgjanim i artikullit (përkthim nga Wikipedia anglisht) |
||
| Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
'''Kushtetuta e ShBA-ve''' (anglisht: ''Constitution of the United States'') asht ligji sipror ose akti ma i naltë juridik në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]].<ref>Maier, Pauline. “Ratification: the people debate the constitution, 1787-1788”. 2010. ISBN 978-0-684-86854-7, p. 35.</ref> Kushtetuta fillimisht përbahej nga shtatë Nene. Tri Nenet e para ngërthejnë doktrinën e ndamjes së pushteteve, simbas së cilës qeveria federale ndahet në tri degë: ligjvënësi, i përbamë prej Kongresit dydhomësh të Shteteve të Bashkuara; ekzekutivi, i përbamë nga Kryetari i Shteteve të Bashkuara; dhe gjyqësori, i përbamë nga Gjykata e Naltë dhe gjykatat federale. Nenet pesë dhe gjashtë vendosin doktrinën e federalizmit, duke përshkruar marrëdhaniet ndërmjet shteteve të veçanta dhe ndërmjet shteteve dhe qeverisë federale. Neni i pestë përcakton ecurinë për ndryshimin e Kushtetutës. Neni i shtatë përcakton ecurinë për miratimin e Kushtetutës. |
|||
'''[[Kushtetuta]] e [[ShBA]]-ve''' është akti më i lartë juridik në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]] dhe përcaktues i sistemit qeverisës, pushtetit federal dhe atij të shteteve, si dhe të drejtave e lirive të qytetarëve. Kushtetuta amerikane është më e vjetra kushtetutë shtetërore dhe me qëndrueshmërinë më të gjatë në mbarë rruzullin. |
|||
Kushtetuta u vendos më 17 shtator 1787 nga Kuvendi Kushtetutes në Filadelfi, Pensilvani, dhe u miratua nga kuvendet në njimbëdhjetë shtete. Hyni në fuqi më 4 mars 1789.<ref>{{cite book|author=Paul Rodgers|title=United States Constitutional Law: An Introduction|url=http://books.google.com/books?id=xZ-61GFZE1kC&pg=PA109|year=2011|publisher=McFarland|page=109}}</ref> |
|||
Prej se asht vendosë si ligj, Kushtetuta asht ndryshue njizeteshtatë herë. Dhjetë ndryshimet e para (bashkë me dy të tjera që s'qenë miratue n'at kohë) i paraqiti Kongresi më 25 shtator 1789 dhe u miratuan me tri të katërtat e shteteve të nevojshme më 15 dhjetor 1791.<ref>{{cite book|title=The Constitution of the United States of America: Analysis and Interpretation, S. Doc. No. 103-6, 103rd Cong., 1st Sess.|url=http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/GPO-CONAN-1992/pdf/GPO-CONAN-1992-7.pdf|year=1996|publisher=U.S. Government Printing Office|page=25 n.2}}</ref> Këto dhjetë ndryshime të para njihen si Karta e të Drejtave. |
|||
Kushtetuta interpretohet, plotsohet dhe zbatohet përmes nji korpusi të gjanë të ligjeve kushtetuese. Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara qe e para kushtetutë e llojit të vet dhe ka ndikue kushtetutat e shum vendeve tjera. |
|||
==Burimet== |
|||
{{reflist|20em}} |
|||
[[Kategoria:Administrim]] |
[[Kategoria:Administrim]] |
||
Versioni i datës 14 korrik 2013 01:32
Kushtetuta e ShBA-ve (anglisht: Constitution of the United States) asht ligji sipror ose akti ma i naltë juridik në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.[1] Kushtetuta fillimisht përbahej nga shtatë Nene. Tri Nenet e para ngërthejnë doktrinën e ndamjes së pushteteve, simbas së cilës qeveria federale ndahet në tri degë: ligjvënësi, i përbamë prej Kongresit dydhomësh të Shteteve të Bashkuara; ekzekutivi, i përbamë nga Kryetari i Shteteve të Bashkuara; dhe gjyqësori, i përbamë nga Gjykata e Naltë dhe gjykatat federale. Nenet pesë dhe gjashtë vendosin doktrinën e federalizmit, duke përshkruar marrëdhaniet ndërmjet shteteve të veçanta dhe ndërmjet shteteve dhe qeverisë federale. Neni i pestë përcakton ecurinë për ndryshimin e Kushtetutës. Neni i shtatë përcakton ecurinë për miratimin e Kushtetutës.
Kushtetuta u vendos më 17 shtator 1787 nga Kuvendi Kushtetutes në Filadelfi, Pensilvani, dhe u miratua nga kuvendet në njimbëdhjetë shtete. Hyni në fuqi më 4 mars 1789.[2]
Prej se asht vendosë si ligj, Kushtetuta asht ndryshue njizeteshtatë herë. Dhjetë ndryshimet e para (bashkë me dy të tjera që s'qenë miratue n'at kohë) i paraqiti Kongresi më 25 shtator 1789 dhe u miratuan me tri të katërtat e shteteve të nevojshme më 15 dhjetor 1791.[3] Këto dhjetë ndryshime të para njihen si Karta e të Drejtave.
Kushtetuta interpretohet, plotsohet dhe zbatohet përmes nji korpusi të gjanë të ligjeve kushtetuese. Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara qe e para kushtetutë e llojit të vet dhe ka ndikue kushtetutat e shum vendeve tjera.
Burimet
- ^ Maier, Pauline. “Ratification: the people debate the constitution, 1787-1788”. 2010. ISBN 978-0-684-86854-7, p. 35.
- ^ Paul Rodgers (2011). United States Constitutional Law: An Introduction. McFarland. fq. 109.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ The Constitution of the United States of America: Analysis and Interpretation, S. Doc. No. 103-6, 103rd Cong., 1st Sess (PDF). U.S. Government Printing Office. 1996. fq. 25 n.2.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)