Gjon Shllaku (frat): Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Hatake (diskuto | kontribute)
No edit summary
Hatake (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 12: Rreshti 12:
{{Leter Tabela Fund}}
{{Leter Tabela Fund}}


'''Gjon Shllaku''' ([[Shkodra|Shkodër]], 27 korrik 1907 - 4 mars 1946) ishte frat françeskan, publicist me një interes të veçantë për kah shkencat humane.
'''Gjon Shllaku''' ([[Shkodra|Shkodër]], [[27 korrik]] [[1907]] - [[4 Mars|4 mars]] [[1946]]) ishte frat françeskan, publicist me një interes të veçantë për kah shkencat humane.


== Jeta ==
== Jeta ==
Ishte biri i Loros dhe Marë Ashtës, në pagëzim i dhanë emrin Kolë. Ende i vogël hyri në kolegjin françeskane të qytetit., ku kreu filloren e gjimnazin e ultë. U krezmua më 23 maj 1917 nga Dioqeza e Shkodrës. Në noviciat në [[Troshan]] hyri ditën e [[Shën Françesku|Shën Françeskut]], më 4 tetor 1922. Kushtet e para rregulltare i dha më 5 tetor 1923, po në Troshan. Më 13 shtator 1928 i dha kushtet e përjetshme, duke ndërruar emrin dhe duke u quajtur kësodore Gjon. Kreu shkëlqyeshëm liceun "[[Illyricum (shkollë)|Illyricum]]" dhe kursin e filozofisë në atdhe, dhe për studimet e larta u dërgua në [[Holanda|Hollandë]]; siç ishte praktikë e atëhershme të dërgoheshin jashtë. U shugurua meshtar më 15 mars 1931. Studimet e larta në [[Hollanda|Hollandë]] për filozofi-teologji. U dërgua nga Provinciali i atëhershëm françeskan, P. V. Prennushi OFM të vazhdonte studimet në Universitetin e Louvain-it, së pari në degën e shkencave dhe më tej në histori dhe filozofi. Doktoroi në Universitetin e Sorbonës në [[Paris]] (1936-1937) për filozofi, me temën "Aktualizmi i [[Giovanni Gentile|G. Gentile]]".
Ishte biri i Loros dhe Marë Ashtës, në pagëzim mori emrin Kolë.


Mbas doktorimit kthehet në atdhe duke u përfshirë në trupën mësimore të shkollës që e gatiti për universitet. Pak mbrapa, posë filozofisë, mori përsipër të japë orë frëngjishteje.
U konfirmua me 23 maj 1917 nga Dioçeza e Shkodres. Po aty kreu edhe shkollën fillore dhe të mesmen. Në noviciat në [[Rubiku|Rubik]] hyri ditën e [[Shën Françesku|Shën Françeskut]], më 4 tetor 1922. Kushtet e para rregulltare i dha më 5 tetor 1923. Më 13 shtator 1928 i dha kushtet e përjetshme. Teologjinë e kreu në [[Holanda|Hollandë]]. U shugurua meshtar më 15 mars 1931. Studimet e larta në [[Hollanda|Hollandë]] për filozofi-teologji. Vazhdoi studimet e filozofisë në Universitetin e Louvain-it, në [[Belgjikë]] për fiziko-kimi bërthamore dhe kibernetikë. Doktoroi në Universitetin e Sorbonës në [[Paris]] (1936-1937) për filozofi, me temë "Aktualizmi i [[Giovanni Gentile|G. Gentile]]", duke i rënë kundër filozofisë së mendimtarit të fashizmit italian. Gjithashtu një laurea për gazetari në [[Köln]], [[Gjermania|Gjermani]]. Kështu hyri në rradhën e fretërve më të shkolluar të kohës së vet.


I qe ngarkuar edhe drejtimi i “Djelmnisë Antoniane”, më të cilën merrshin pjesë, veç nxënësve të liceut, edhe shumë nga ish-nxënësat e gjimnazit “Illyricum”, të rinj, profesorë, artistë, shkrimtarë, punëtorë, zanatlinj në shenj.
=== Kthimi ===

Vepronte si profesor në gjimnazin françeskan "[[Illyricum (shkollë)|Illyricum]]", si drejtor i revistës "[[Hylli i Dritës]]" dhe i shoqatës rinore "Antonianum". (Pas lirimit të fesë në Shqipëri Shkodra ende kishte 50 antonianë të gjallë, të cilët në rini i drejtonte p. Gjoni.) Botoi një numër të madh studimesh, polemikash, kritikash, etj., në revistën “Hylli i Dritës” ku mbi të gjitha shquhen: “''Filozofia dhe ditunia''”, 1934; “''Zija në Rusi''”, 1934; “''A po kuptohemi?!''”, 1938; “''Problemi i njohjes''”, 1938; “''Breznisë së re''”, 1938; “''Dokumenta historije kombtare''”, 1940; “''Shqyptari, Frati, Shqypnia''”, 1941; “''Rreth çashtjes s’alfabetit të Manastirit''”, 1943<ref>A ka rilindas populli shqiptar? në hotig.info</ref>.
Me pushtimin italian për shkak të qendrimit antifashist, qe shtërnguar të largohet në Jugosllaví. Ktheu në Atdhé me 13 qershor 1940, mbas shumë ndërhymjesh. Qëndrimi i tij si antifashist vazhdoi, dhe me dukjen e ndikimit partizan dhe premisave që kishin për marrjen e pushtetit, P. Gjoni mban ligjërata në Kishën Françeskane në Gjuhadol<ref>[[Daniel Gjeçaj|Gjeçaj D.]], "Galeria e Artit të Martirizimit. Faqe nga tragjedia e Krishtenimit në Shqipní", Botime Françeskane, Shkodër, 2012, f. 36-49.</ref>.
Në kohën e [[Pushtimi italian i Shqipërisë|okupimit italian]] (1939-1943) dallohej dhe përsekutohej si antifashist, duke u përpjekur për ruajtjen e identitetit kombëtar shqiptar, të gjuhës shqipe dhe të kulturës shqiptare.


Pas [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës II. botërore]] e akuzuan për antikomunizëm, si themelues i partisë Demokristiane. E arrestuan gjatë ligjërimit, në klasë, në janar 1946. U mbrojt me të pandehurit e tjerë nga av. [[Muzafer Pipa]]. Në burg pësoi tortura të rënda. Më 22 shkurt e dënuan për vdekje dhe më 4 mars 1946 e pushkatuan, së bashku me dy jezuitë: P. [[Giovanni Fausti]]n dhe P. [[Daniel Dajani]]n, me Mark Çunin, seminarist, dhe me disa laikë të tjerë. U varros në vend të panjohur, jashtë [[Varrezat e Rrëmajit|varrezave katolike të Rrëmajit]]. Dëshmitarët thonë se fjalët e fundit që i kanë thënë ishin:
Pas [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës II. botërore]] e akuzuan për antikomunizëm, si themelues i partisë Demokristiane. E arrestuan gjatë ligjërimit, në klasë, në janar 1946. U mbrojt me të pandehurit e tjerë nga av. [[Muzafer Pipa]]. Në burg pësoi tortura të rënda. Më 22 shkurt e dënuan për vdekje dhe më 4 mars 1946 e pushkatuan, së bashku me dy jezuitë: P. [[Giovanni Fausti]]n dhe P. [[Daniel Dajani]]n, me Mark Çunin, seminarist, dhe me disa laikë të tjerë. U varros në vend të panjohur, jashtë [[Varrezat e Rrëmajit|varrezave katolike të Rrëmajit]]. Dëshmitarët thonë se fjalët e fundit që i kanë thënë ishin:

Versioni i datës 6 tetor 2014 00:59

Fotoporteti
Át Gjon Shllaku O.F.M.
Emri Gjon
Mbiemri Shllaku
Lindur më 27 korrik 1907
Lindur në Shkodër, Shqipëri
Vdiq më 1946
Vdiq në Shkodër, Shqipëri
Kombësia Shqiptare
Profesioni Publicist

Gjon Shllaku (Shkodër, 27 korrik 1907 - 4 mars 1946) ishte frat françeskan, publicist me një interes të veçantë për kah shkencat humane.

Jeta

Ishte biri i Loros dhe Marë Ashtës, në pagëzim i dhanë emrin Kolë. Ende i vogël hyri në kolegjin françeskane të qytetit., ku kreu filloren e gjimnazin e ultë. U krezmua më 23 maj 1917 nga Dioqeza e Shkodrës. Në noviciat në Troshan hyri ditën e Shën Françeskut, më 4 tetor 1922. Kushtet e para rregulltare i dha më 5 tetor 1923, po në Troshan. Më 13 shtator 1928 i dha kushtet e përjetshme, duke ndërruar emrin dhe duke u quajtur kësodore Gjon. Kreu shkëlqyeshëm liceun "Illyricum" dhe kursin e filozofisë në atdhe, dhe për studimet e larta u dërgua në Hollandë; siç ishte praktikë e atëhershme të dërgoheshin jashtë. U shugurua meshtar më 15 mars 1931. Studimet e larta në Hollandë për filozofi-teologji. U dërgua nga Provinciali i atëhershëm françeskan, P. V. Prennushi OFM të vazhdonte studimet në Universitetin e Louvain-it, së pari në degën e shkencave dhe më tej në histori dhe filozofi. Doktoroi në Universitetin e Sorbonës në Paris (1936-1937) për filozofi, me temën "Aktualizmi i G. Gentile".

Mbas doktorimit kthehet në atdhe duke u përfshirë në trupën mësimore të shkollës që e gatiti për universitet. Pak mbrapa, posë filozofisë, mori përsipër të japë orë frëngjishteje.

I qe ngarkuar edhe drejtimi i “Djelmnisë Antoniane”, më të cilën merrshin pjesë, veç nxënësve të liceut, edhe shumë nga ish-nxënësat e gjimnazit “Illyricum”, të rinj, profesorë, artistë, shkrimtarë, punëtorë, zanatlinj në shenj.

Me pushtimin italian për shkak të qendrimit antifashist, qe shtërnguar të largohet në Jugosllaví. Ktheu në Atdhé me 13 qershor 1940, mbas shumë ndërhymjesh. Qëndrimi i tij si antifashist vazhdoi, dhe me dukjen e ndikimit partizan dhe premisave që kishin për marrjen e pushtetit, P. Gjoni mban ligjërata në Kishën Françeskane në Gjuhadol[1].

Pas Luftës II. botërore e akuzuan për antikomunizëm, si themelues i partisë Demokristiane. E arrestuan gjatë ligjërimit, në klasë, në janar 1946. U mbrojt me të pandehurit e tjerë nga av. Muzafer Pipa. Në burg pësoi tortura të rënda. Më 22 shkurt e dënuan për vdekje dhe më 4 mars 1946 e pushkatuan, së bashku me dy jezuitë: P. Giovanni Faustin dhe P. Daniel Dajanin, me Mark Çunin, seminarist, dhe me disa laikë të tjerë. U varros në vend të panjohur, jashtë varrezave katolike të Rrëmajit. Dëshmitarët thonë se fjalët e fundit që i kanë thënë ishin: "Lamtumirë mi thoni shokve Françeskanë dhe të gjithë të njoftunve. Rrnoftë Krishti Mbret dhe Rrnoftë Shqipnija!!" – dhe se i falën përsekutuesit e vet. Qëndrim i denjë për martirët e vërtetë të Krishtit![2]

Burimet

  1. ^ Gjeçaj D., "Galeria e Artit të Martirizimit. Faqe nga tragjedia e Krishtenimit në Shqipní", Botime Françeskane, Shkodër, 2012, f. 36-49.
  2. ^ Stampa:ItKisha Katolike Shkoder shqipërim i lirë.