Atomi: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 37: Rreshti 37:


{{Link FA|bg}}
{{Link FA|bg}}
pffffffffffff cja futni kott

Versioni i datës 26 tetor 2014 19:11

Atomi i heliumit

Për herë të parë ky term është përdorur nga filozofi i Greqisë së lashtë Demokriti (460 p.e.s.-370 p.e.s.) i cili me këtë fjalë emërtonte atë element të materies që nuk ndahet më d.m.th atomi greqisht atomo (ατομο) = fjalë e përbërë nga parafjala a=pa + tomo, temno=presë, ndaj, ajo që nuk pritet më. Atomi eshte grimca me e vogel qe nderton cdo substance. Nje substance e thjeshte perbehet nga atome te te njejtin lloj. Më pas Xhon Daltoni i vërtetoi botëkuptimet e filozofëve Demokriti dhe Leukipi. Ai përfundoi se materia eshë e ndërtuar prej grimcave te vogla te cilat nuk mund te ndahen prej ti me metoda kimike. Këto grimca janë atomet. Kemi edhe eksperimentin e Radhërfordit. Ai mori nje flete ari dhe e bombardoi ate me rreze alfa. Kur rreset shkuan ne qender,ato devijuan. Shkaku ishte se kishte protone me ngarkese pozitive dhe afer ishin protonet te cilat jane pa ngarkese. Rreth berthames rrotullohen elektronet te cilat jane pa ngarkese.

Atomi është i përbëre nga bërthama dhe elektronet me ngarkesë elektrike negative që rrotullohen rreth saj, në brendësin e bërthamës gjejmë neutronet që janë thërrmija pa ngarkesë elektrike dhe protonet me ngarkesë elektrike pozitive. Për çdo atom në gjendje normale numri i protoneve është i barabartë me numrin e elektroneve. Kur numri protoneve është i barabarte me numrin e elektroneve atehere themi që atomi është neutral.

Ndërsa kur atomi humb një ose më shumë elektrone ngarkesa e tij nuk është me neutrale (zero), sepse duke humbur ngarkesat negative të elektroneve, atij i kanë mbetur vetëm ngarkesat pozitive te protoneve ne bërthame, atëherë themi se atomi është shndërruar në një jon pozitiv ose kation. Ndërsa, kur atomit i bashkohen një ose më shumë elektrone, ky nuk është me neutral, sepse i janë shtuar elektrone me ngarkesa negative, pra edhe një herë kemi të bëjmë me shndërrimin e një atomi në një jon por kësaj radhe jon negativ ose anion.

Që atomi është i pandashëm mund te thuhej kur ne nuk e njihnim akoma natyrën e një atomi, tani mund te konfirmojmë që atomet janë te ndashëm sepse edhe humbja e një elektroni do te thotë ndarje e tij. Për me tepër shkenca ka ecur shumë përpara saqë tani është e mundur edhe ndarja e bërthamës së një atomi, ky veprim quhet fision nuklear dhe është i mundur në centralet nukleare. Atomet e elementve te nryshem bashkveprojne ndermjet tyre dhe gjate ketij bashkveprimi njeri nga elementet ka aftesi te jap elektrone ndersa elementi tjeter është i prirur te marre elektrone ne shtresen e jashtme. Atomet janë grimca te imëta te materies .Secili lloj i atomeve ka masen e caktuar.Per shembul masa e atomit te hidrogjenit eshte e njohur.Ajo eshte e perbere nga :protonet(p-),elektronet(e+),neutrone(n0)


0.000 000 000 000 000 000 001663 gram



Meqenese atomet jane grimca shume te imeta ,masat e tyre nuk mund te maten me peshore Per kete arsye duhet te perdoret nje njesi e pershtatshme per matjen e tyre.


Shiko dhe këtë

Wiki Libri: Dua të di


Lidhje të jashtme

http://filolet.com/demokriti.htm


pffffffffffff cja futni kott