Zhegra: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v U kthyen ndryshimet e 5.206.239.28 (diskutimet) në versionin e fundit nga Planeti.
Faqja u zëvendësua me 'Zhegra është një fshat i pshurrur nga serbët'
Rreshti 1: Rreshti 1:
Zhegra është një fshat i pshurrur nga serbët
{{Infobox KS fshat| height="200"
| foto harta=[[Figura:noimage.png|140px]]
| emri= [[Zhegra|Zhegër]]
| komuna= Gjilan
| banor= 6.000
| posta= 60520
| prefiksi= 0280
| lartësia= 510
| latitude= 42° 22' 27 '' veri
| longitude= 21° 29' 00 '' lindje
| web=
}}
{{Pa referenca}}
'''Zhegra''' është vendbanim në komunën e [[Gjilani]]t.

==Historia==


Zhegra eshte nje vendbanim i cili permendet qysh nga koha e romakeve. Mali perballe kishes serbe permendet si vendi i kalase e cila ishte ndertuar ne kohen e romakeve. Gjithnji sipas gojedhanave ne Zheger apo afer ka qene nje miniere. Ne shekullin e XIX kodrat dhe vendbanimi ka qene i mbuluar me drunje dhe vegjetacion te dendur. Shkolla e pare eshte hapur ne vitin, 1924, ne gjuhen serbe, kurse, ne vitin, 1945 hapet shkolla edhe per mesimet ne gjuhen shqipe. Ne zheger kane jetuar shqiptaret dhe serbet, kta te fundit jane zhvendosur nga Zhegra, ne vitin '99, per arsye sepse shumica e tyre jane involvuar ne luften e fundit, ne menyra te dryshme duke e kriminalizuar vetveten.

==Gjeografia==
[[Figura:Zhegra 2007.JPG‎|thumb|250px|right]]
Vendbanimi i Zhegrës (serbian Zegra) është i vendosur rrëzë [[Malet e Karadakut|Maleve të Karadakut]]. Dikur pran rrugës që lidhte [[Gjilani]]n me [[Kumanova|Kumanovën]], e cila është në hapje e sipër. Zhegra ka formë të zgjatur (3.7 km), përgjat Lumit të Karadakut.
Zhegra shtrihet në pjesën juglindore të Kosovës, në trekufijëshin ndërmjet Kosovës, Serbisë dhe Maqedonisë. Ka kushte të mira për bujqësi dhe blegtori. Pozita e përshtatshme gjeografike i mundëson një qasje të mirë me qendrat tjera të Kosovës dhe të rajonit.
Zonat Kadastrale brenda bashkësisë lokale në Zhegër janë: Zhegër, Lladovë, [[Nasala|Nasalë]], Hagjaj, Demiraj, [[Pidiqi|Pidiqi]], [[Shurdhani|Shurdhani]], Goden i Vogel, [[Çeliku (Gjilan)|Çeliku]], [[Dunav (Gjilan)|Dunav]] dhe [[Stançiqi|Stançiq]].

==Demografia==


==Arsimi, kultura dhe sporti==
Zhegra ka objektin e shkollës fillore ku mësojnë afër 1.000 nxënës të shkollimit fillor dhe rreth 300 nxënës të shkollimit të mesëm.
Shkolla e parë laike daton që nga viti 1924 ku mësimi zhvillohej në gjuhen serbo-kroate, ndersa mësimi në shqip daton që nga viti 1945.

Shtëpia e Kulturës ndodhet në qendër te fshatit. Aty zhvillohen të gjitha aktivitetet kulturore e sportive.Ne ketë shtëpi funksionon edhe biblioteka. Në Zhegër, gjatë ditëve të para të Majit mbahet Manifestimi tradicional kulturor "Ditët e Agimit".

Zhegra ka edhe klubin sportiv te Hendbollit dhe Futbollit KF Zhegra, ekip i cili ne këtë sezonë (2007/2008) garon në [[Liga e Tretë e Kosovës 2007/08|Ligën e Tretë të Kosovës në Futboll]].

== Ekonomia ==
[[Figura:Fabrika e Radiatorëve Zheger.JPG|thumb|250px|right|Fabrika e Radiatorëve Zheger]]
Sikurse në pjesët tjera të Kosovës, Zhegra për momentin ballafaqohet me papunësi te lartë. Të punësuarit kryesisht janë ne sektorin privat si shitoret, restorantet, ndërmarrjet ndërtimore, fabrikën e radiatorëve etj. Një numër i popullsisë janë te punësuar edhe në sektorin publik si arsim, shëndetësi, administratë etj. Sektori shtëpiak individual punëson një numër të konsiderueshëm të banorëve në kryesisht që merren me bujqësi e blegtori. Mbi 1000 persona jetojnë dhe punojnë në botën e jashtme dhe në mënyrë direkte apo indirekte zbusin problemet ekonomike të qytetarëve. Vlen të theksohet se në Zhegër funksionon edhe tregu i fshatit, një here ne javë, të Hënave).

==Zhegra nëpër vite si qendër administrative==
Gjilani me rrethinë (duke e përfshirë edhe Zhegrën) përgjatë sundimit Osman i ka takuar [[Sanxhaku i Nishit|Sanxhakut të Nishit]] , si njësi më e madhe territoriale. Më vonë, duke mos u treguar funksionale, pushteti turk ka formuar njësi më të vogla të njohura si kazatë. Kazaja e Gjilanit ka përfshirë territoret e tanishme që janë [[Kamenica]], [[Gjilani]] dhe [[Vitia]].

Në vitin 1912, me dëbimin e forcave turke nga territori i sotëm i Kosovës, serbët vendosin pushtetin e tyre, mirëpo vetëm për një kohë të shkurtër sepse bullgaret menjëherë e pushtojnë pjesën me te madhe te Kosovës dhe vendosin pushtetin e vet deri ne vitin 1915. Sipas te dhënave, gjate kësaj kohe, Zhegra përherë ka qene qendër prej nga janë administruar vendbanimet e Karadakut me rrethinë.

Ne vitin 1919 formohet shteti Serb-Kroat-Slloven, formohet Jugosllavia e Versajit. Si njësi me te mëdha territoriale formohen banovinat, që përbëheshin nga komunat si njësi më te vogla territoriale. [[Banovina Vardari|Banovina e Vardarit]] ka përfshirë edhe komunën e Shurdhanit por qe kishte qendrën në Zhegër. Kjo ka zgjatë deri me 4 Prill 1941 kur vendbanimet e Komunës se Zhegrës dhe disa pjese tjera te Kosovës fillojnë të administrohen nga forcat Bullgare. Edhe gjatë kësaj periudhe Zhegra ka qenë një qendër administrative.

Prej vitit 1944 Zhegra përsëri vazhdon te jete një qendër administrative (komunë) qe ushtron pushtetin ne territorin e komunës se mëparshme në të cilën kane bërë pjesë fshatrat e Karadakut nga Stançiqi deri në brigjet e lumit [[Morava e Binçes]].

Me 1947 komunës së Zhegrës i shkeputen disa fshatra dhe i bashkangjiten komunës së Preshevës (Staneci, Seferi, Caravajka, Peçena, Depca, Maxherja dhe Renatoci).
Përfundimisht, në vitin 1959 komuna e Zhegrës shuhet dhe i bashkohet komunës se Gjilanit ku edhe vazhdon të jetë pjesë e kësaj të fundit deri ne ditët e sotme.

Në vitin 2005 u formua Iniciativa Qytetare për rithemelimin e Komunës së Zhegrës. Fushata e saj e avokimit me qëllim të rithemelimit të Komunës së Zhegrës po vazhdon ende.

==Personalitete==
* [[Idriz Seferi]], (1847-1927)
* [[Agim Ramadani]],(1964-1999)
* [[Ibrahim Kadriu]];
* [[Sabit Rrustemi]];
* [[Naim Haziri]];
* [[Xherdan Shaqiri]];

==Lidhje të jashtme==
*http://www.facebook.com/Zhegra.Komuna
*[http://maps.google.com/maps?f=q&hl=en&geocode=&q=zegra&sll=37.0625,-95.677068&sspn=34.038806,61.787109&ie=UTF-8&ll=42.389994,21.47295&spn=0.029668,0.087547&t=h&z=14&lci=lmc:panoramio&sa=N&tab=il| Google Maps ]

{{KO-gjeo-cung}}

[[Kategoria:Fshatra në komunën e Gjilanit]]
{{Portal|Gjilani|Kosova}}

Versioni i datës 9 korrik 2015 21:20

Zhegra është një fshat i pshurrur nga serbët