Selma Lagerlöf: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively

(View all pending changes)

[Redaktim i kontrolluar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

PamorTekst wiki

Inline

Versioni i datës 24 prill 2016 15:54

Stampa:Infobox shkrimtar

Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf (Östra Ämtervik, 20 nëntor 1858 - Mårbacka, 16 mars 1940), shkrimtare suedeze.

Është fituese e Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1909, njëherit femra e parë që fiton këtë çmim për punën e vet letrare. Në vitin 1914 bëhet anëtarja e parë e akademisë Suedeze, trupë e cila e ndanë shpërblimin e përmendur.

Biografia

Motivet qendrore dhe përsonazhet e veprave të saj janë pasqyrim i Suedisë, kryesisht krahina e lindjes Värmlandi, a është inspiruar edhe nga jeta në Italinë jugore, Palestina, socijalizmi modern, legjendat e vjetra të veriut. Bota e ngjarjeve dhe personazhet sillen rreth dashurisë, vdekjes, të keqes dhe të mirës. Arriti ti harmonizojë krishtenizmin dhe socijalizmin. Stili i saj është lirik, i thjeshtë dhe i kuptueshëm.

Vepra e parë është Gösta Berling (Gösta Berlings saga) e botuar më 1891. Në te, me elemente fantastike, përshkruhet jeta në krahinën Värmland në shekullin 19-të.

Romani Qudia e antikristit (Antikrists mirakler) nga 1897 me të cilin mundohet ti pajtojë krishtenizmin dhe socializmin i solli pranueshmëri të plotë. Me udhëtimin në Palestinë inspirohet për krijimin e romanit voluminoz Jerusalemi, I, II (1901-02). Në te përshkruan sektin fetar të krahinës suedeze Dalarna e cila udhëton në Jeruzalem për të formuar zanafillën.

Krshtenizmi është temë edhe në tregimet për fëmijë në Legjenda për Krishtin (Kristus legender).

Në atdheun e vet edhe sot, kryesisht është e njohur si autore e librave për fëmijë "Udhëtimi i çuditshëm i Nilsa Holgersonit nëpë Suedi", I, II (Nils Holgersons underbara resa genom Sverige, 1906-07). Veprën e ka shkruar me porosi, me qëllim për rritjen e vetëdijes për mësim në gjeografi në shkollën fillore. Gjenerata të suedezëve janë ndikuar nga njohja e parë për atdheun e vetë, me djaloshin Nils, i cili shëtiti atdheun me shotën fluturuese.

Jashtë Suedisë është pak e njohur me angazhimin për të drejtat gjinore; e posaçërisht për të drejtat e grave.

Me fillimin e Luftës së dytë botërore, kur Bashkimi Sovjetik pretendoi në Finlandë e cila historikisht ishte më e afërt me Suedinë se sa me Rusinë, Qeverisë finlandeze i dërgoi medaljen e vet të Nobelit, që financiarisht ti ndihmojë. Nga ky gjest i prekshëm, anëtarët e Qeverisë shumën e parave e siguruan në tjetër mënyrë, por në shenjë falënderimi, ia kthyen pronares së vetë.

Vdiq në në mars 1940, në pronën e saj në Mårbacka, në krahinën Värmland.

Pesëdhjetë vite më vonë, më 1991 Suedia lëshon në qarkullim bankotën 20 kruna, me portretin e saj.

Bibliografia

Gösta Berling (Gösta Berlings saga), 1891
Osynliga länkar, 1894
Antikrists mirakler, 1897
En herrgårdssägen, 1899
Jerusalim (Jerusalem), 1901-02
Herr Arnes penningar, 1904
Legende o Kristu (Kristuslegender), 1904
Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige, 1906-07
Liljecronas hem, 1911
Körkarlen, 1912
Kejsarn av Portugallien, 1914
Troll och människor, 1915.-21
Bannlyst, 1918
Mårbacka, 1922
Löwensköldska ringen, 1925
Charlotte Löwensköld, 1925
Anna Svärd, 1928
Ett barns memoarer, 1930
Dagbok för Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf, 1932
Höst, 1933
Från skilda tider, 1943

Në gjuhën shqipe

Lidhje të jashtme

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
 {{Infobox shkrimtar
-| emri = Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf [[Skeda:Nobel_prize_medal.svg‎|20px]]
+| emri = Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf [[Skeda:Nobel_prize_medal.svg|20px]]
 | foto = [[Skeda:Selma Lagerlöf.jpg|200px]]
 | titulli =
@@ Rreshti 14: / Rreshti 14: @@
 }}
 '''Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf''' (Östra Ämtervik, [[20 nëntor]] [[1858]] - Mårbacka, [[16 mars]] [[1940]]), shkrimtare [[Suedi|suedeze]].
 Është fituese e [[Çmimi Nobel për Letërsi|Çmimit Nobel për Letërsi]] në vitin [[1909]], njëherit  femra e parë që fiton këtë çmim për punën e vet letrare. Në vitin [[1914]] bëhet anëtarja e parë e akademisë Suedeze, trupë e cila e ndanë shpërblimin e përmendur.
@@ Rreshti 20: / Rreshti 20: @@
 == Biografia ==
-Motivet qendrore dhe përsonazhet e veprave të saj janë pasqyrim i [[Suedi|Suedisë]], kryesisht krahina e lindjes [[Värmland]]i, a është inspiruar  edhe nga jeta  në [[Itali|Italinë]] jugore, [[Palestina]], [[socijalizmi]] modern, legjendat e vjetra të veriut. Bota e ngjarjeve dhe personazhet sillen rreth dashurisë, vdekjes, të keqes dhe të mirës. Arriti ti harmonizojë  [[krishtenizmi]]n dhe socijalizmin. Stili i saj është lirik, i thjeshtë dhe i kuptueshëm.
+Motivet qendrore dhe përsonazhet e veprave të saj janë pasqyrim i [[Suedi]]së, kryesisht krahina e lindjes [[Värmland]]i, a është inspiruar  edhe nga jeta  në [[Itali]]në jugore, [[Palestina]], [[socijalizmi]] modern, legjendat e vjetra të veriut. Bota e ngjarjeve dhe personazhet sillen rreth dashurisë, vdekjes, të keqes dhe të mirës. Arriti ti harmonizojë  [[krishtenizmi]]n dhe socijalizmin. Stili i saj është lirik, i thjeshtë dhe i kuptueshëm.
 Vepra e parë është Gösta Berling (Gösta Berlings saga) e botuar më [[1891]]. Në te, me elemente fantastike, përshkruhet jeta në krahinën Värmland në shekullin 19-të.
 Romani ''Qudia e antikristit'' (Antikrists mirakler) nga [[1897]] me të cilin mundohet ti pajtojë krishtenizmin dhe socializmin i solli pranueshmëri të plotë.
@@ Rreshti 29: / Rreshti 29: @@
 [[Krshtenizmi]] është temë edhe në tregimet për fëmijë në Legjenda për [[Krishti]]n  (Kristus legender).
 Në atdheun e vet edhe sot, kryesisht është e njohur si autore e librave për fëmijë "''Udhëtimi i çuditshëm i Nilsa Holgersonit nëpë Suedi''", I, II (''Nils Holgersons underbara resa genom Sverige'', 1906-07). Veprën e ka shkruar me porosi, me qëllim për rritjen e vetëdijes për mësim në gjeografi në shkollën fillore. Gjenerata të suedezëve janë ndikuar nga njohja e parë për atdheun e vetë, me djaloshin Nils, i cili shëtiti atdheun me shotën fluturuese.
 Jashtë Suedisë është pak e njohur me angazhimin për të drejtat gjinore; e posaçërisht për të drejtat e grave.
 Me fillimin e [[Lufta e dytë botërore|Luftës së dytë botërore]], kur [[Bashkimi Sovjetik]] pretendoi në [[Finlanda|Finlandë]] e cila historikisht ishte më e afërt me Suedinë se sa me [[Rusia|Rusinë]], Qeverisë finlandeze i dërgoi medaljen e vet të Nobelit, që financiarisht ti ndihmojë. Nga ky gjest i prekshëm, anëtarët e Qeverisë shumën e parave e siguruan në tjetër mënyrë, por në shenjë falënderimi, ia kthyen pronares së vetë.
 Vdiq në në mars 1940, në pronën e saj në Mårbacka, në krahinën Värmland.
 Pesëdhjetë vite më vonë, më [[1991]] Suedia lëshon në qarkullim bankotën  20 [[Kruna suedeze|kruna]], me portretin e saj.