Alfabeti Fonetik Ndërkombëtar: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
v (GR) File renamed: File:IPA chart 2005 png.svg → File:IPA chart 2005.svg File renaming criterion #6: Non-controversial maintenance and bug fixes, including fixing double extensions, invalid or incorr... |
përmirësime teknike duke përdorur AWB |
||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
[[Skeda:IPA chart 2005.svg|right|border|450px|IPA-Tabel (anglisht)]] |
[[Skeda:IPA chart 2005.svg|right|border|450px|IPA-Tabel (anglisht)]] |
||
'''[[Alfabeti]] [[Fonetika|Fonetik]] Ndërkombëtar''' apo '''Alfabeti Fonetik Internacional''' ([[Lista e shkurtesave|shk.]]: ''IPA'' / shk. [[gjuha shqipe|sq]]: ''AFI'' / ''AFN'') është një [[alfabeti fonetik|alfabet fonetik]], një marrëveshje ndëkombëtare për mbledhjen e shenjave [[fonetika|fonetike]]. Me ndihmën e tij mund të përshkruhen saktë tingujt e të gjitha gjuhëve njerëzore. Parimi mbi të cilin mbështetet IPA është paraqitja me një simbol të veçantë e një foneme ose varianti fonematik. Pra, çdo tingull njerëzor paraqitet me një simbol të veçantë grafik. |
'''[[Alfabeti]] [[Fonetika|Fonetik]] Ndërkombëtar''' apo '''Alfabeti Fonetik Internacional''' ([[Lista e shkurtesave|shk.]]: ''IPA'' / shk. [[gjuha shqipe|sq]]: ''AFI'' / ''AFN'') është një [[alfabeti fonetik|alfabet fonetik]], një marrëveshje ndëkombëtare për mbledhjen e shenjave [[fonetika|fonetike]]. Me ndihmën e tij mund të përshkruhen saktë tingujt e të gjitha gjuhëve njerëzore. Parimi mbi të cilin mbështetet IPA është paraqitja me një simbol të veçantë e një foneme ose varianti fonematik. Pra, çdo tingull njerëzor paraqitet me një simbol të veçantë grafik. |
||
Tabela e shenjave të IPA përdor pjesërisht shkronja të modifikuara dhe të plotësuara të [[Alfabeti latin|alfabetit latin]] dhe [[Alfabeti grek|alfabetit grek]]. Këto shkronja speciale janë marrë te Unicode në zonën U+0250 deri U+02AF. |
Tabela e shenjave të IPA përdor pjesërisht shkronja të modifikuara dhe të plotësuara të [[Alfabeti latin|alfabetit latin]] dhe [[Alfabeti grek|alfabetit grek]]. Këto shkronja speciale janë marrë te Unicode në zonën U+0250 deri U+02AF. |
||
Rreshti 8: | Rreshti 8: | ||
== Gjuha Shqipe == |
== Gjuha Shqipe == |
||
Alfabeti i shqipes së sotme, me simbolet e tij fonetike, është i bazuar në alfabetin latin. Drejtshkrimi i gjuhës shqipe është fonetik, d.m.th. në përgjithësi një shkronje i korrespondon një fonemë, ose më thjesht, fjalët lexohen ashtu siç shkruhen. Alfabeti i gjuhës shqipe është shumë afër ''IPA'' (AFN). Bëjnë përjashtim dyshkronjëshat, për të cilat IPA përdor shenja të veçanta. Me të hyrë një fjalë e huaj në shqipe, fonemat e huaja i përshtaten sistemit fonetik të shqipes. |
Alfabeti i shqipes së sotme, me simbolet e tij fonetike, është i bazuar në alfabetin latin. Drejtshkrimi i gjuhës shqipe është fonetik, d.m.th. në përgjithësi një shkronje i korrespondon një fonemë, ose më thjesht, fjalët lexohen ashtu siç shkruhen. Alfabeti i gjuhës shqipe është shumë afër ''IPA'' (AFN). Bëjnë përjashtim dyshkronjëshat, për të cilat IPA përdor shenja të veçanta. Me të hyrë një fjalë e huaj në shqipe, fonemat e huaja i përshtaten sistemit fonetik të shqipes.<ref name=shekulli>Altin Topi: Tollovitje të panevojshme [http://www.shekulli.com.al/news/44/ARTICLE/12010/2007-06-26.html Në amzën: shekulli.com.al].</ref> |
||
Transkriptimi fonetik i [[alfabeti]]t të [[gjuha shqipe|gjuhës shqipe]] me anë të '''Alfabetit Fonetik Ndërkombëtar''' |
Transkriptimi fonetik i [[alfabeti]]t të [[gjuha shqipe|gjuhës shqipe]] me anë të '''Alfabetit Fonetik Ndërkombëtar''' |
||
{| {{Prettytable}} |
{| {{Prettytable}} |
Versioni i datës 30 janar 2017 17:12
Alfabeti Fonetik Ndërkombëtar apo Alfabeti Fonetik Internacional (shk.: IPA / shk. sq: AFI / AFN) është një alfabet fonetik, një marrëveshje ndëkombëtare për mbledhjen e shenjave fonetike. Me ndihmën e tij mund të përshkruhen saktë tingujt e të gjitha gjuhëve njerëzore. Parimi mbi të cilin mbështetet IPA është paraqitja me një simbol të veçantë e një foneme ose varianti fonematik. Pra, çdo tingull njerëzor paraqitet me një simbol të veçantë grafik.
Tabela e shenjave të IPA përdor pjesërisht shkronja të modifikuara dhe të plotësuara të alfabetit latin dhe alfabetit grek. Këto shkronja speciale janë marrë te Unicode në zonën U+0250 deri U+02AF.
IPA nuk duhet ngatërruar me Shoqatën Ndërkombëtare Fonetike, IPA, e cila e ka krijuar IPA-n.
Gjuha Shqipe
Alfabeti i shqipes së sotme, me simbolet e tij fonetike, është i bazuar në alfabetin latin. Drejtshkrimi i gjuhës shqipe është fonetik, d.m.th. në përgjithësi një shkronje i korrespondon një fonemë, ose më thjesht, fjalët lexohen ashtu siç shkruhen. Alfabeti i gjuhës shqipe është shumë afër IPA (AFN). Bëjnë përjashtim dyshkronjëshat, për të cilat IPA përdor shenja të veçanta. Me të hyrë një fjalë e huaj në shqipe, fonemat e huaja i përshtaten sistemit fonetik të shqipes.[1]
Transkriptimi fonetik i alfabetit të gjuhës shqipe me anë të Alfabetit Fonetik Ndërkombëtar
Shkr. i M. | A | B | C | Ç | D | DH | E | Ë | F | G | GJ | H | I | J | K | L | LL | M | N | NJ | O | P | Q | R | RR | S | SH | T | TH | U | V | X | XH | Y | Z | ZH |
Shkr. i V. | a | b | c | ç | d | dh | e | ë | f | g | gj | h | i | j | k | l | ll | m | n | nj | o | p | q | r | rr | s | sh | t | th | u | v | x | xh | y | z | zh |
AFI/AFN | a | b | ʦ | ʧ | d | ð | ɛ | ə | f | ɡ | ɟ | h | i | j | k | l | ɫ | m | n | ɲ | ɔ | p | c | ɾ | r | s | ʃ | t | θ | u | v | ʣ | ʤ | y | z | ʒ |
- ^ Altin Topi: Tollovitje të panevojshme Në amzën: shekulli.com.al.
- ^ alfabeti nder komtar