Dallime mes rishikimeve të "Truri"
Jump to navigation
Jump to search
Truri i njeriut
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Stïnger (diskuto | kontribute) (U kthye versioni 1685551 i bërë nga 109.92.7.60 (diskutimet)) |
(Truri i njeriut) |
||
|
[[Skeda:Cat brain.jpg|thumb|200px|Truri i [[Macja|maces]].]]
[[Skeda:Mouse brain.jpg|thumb|80px|Truri i [[miu]]t.]]
[[Skeda:User-FastFission-brain.gif|parapamje]]
'''Truri''' ([[Latinishtja|lat]]. ''cerebrum'' dhe [[Greqisht|greq]]. ἐγκέφαλον - ''enkefalon'' - "në kokë" ) tek [[njeriu]] dhe [[Kafsha|kafshët]] [[Kurrizorët|kurrizore]] është pjesa e [[trupi]]t që gjendet në [[Koka|kokë]] i mbrojtur nga [[kafka]] dhe [[cipa trunore]] dhe që shërben për kapjen, përpunimin dhe ruajtjen e njoftimeve të marra (në nje nivel të lartë) nëpërmjet [[Organi|organeve]] [[Shqisa|shqisore]] ([[Syri|syve]], [[Veshi|veshëve]], etj.) për t´i shndërruar në lëvizje që janë mjeti i ndërveprimit me mjedisin e jashtëm. Truri është qendra e kontrollit të [[Sistemi nervor qendror|sistemit nervor qendror]]. Truri te shumica e kafshëve është i vendosur në kokë pranë aparatit shqisor dhe gojës. Kafshët [[Jokurrizorët|jokurrizore]] nuk zotërojnë një tru qendror apo një grumbull të veçuar [[Ganglioni|ganglionesh]]. Truri është një organ tejet i ndërlikuar. [[Truri i njeriut]],
Truri ndahet ne disa grupe:
Ështe i vogël.Në pjesën e poshtme të tij gjendet hipofiza e lidhur me hipotallamusin si qendër kontrolluese e metabolizmit, temperaturës së rupit, procesin e gjumit dhe funksione të tjera, ndërsa në pjesën e sipërme epifiza si gjëndër me tajim.
-Truri i përparmë.
== Zona e frikes ne tru ==
Ndonjëherë frika here-herë na vë zjarrin nën këmbë dhe ndonjë herë tjetër na jep kurajo për të përballuar një rrezik.
Tre reagime të ndryshme që nuk i zgjedhim me ndërgjegje por që vendosen nga disa neurone të vecanta që quhen qeliza të tipit I, të pranishme në zonën celebrale të amigdalës. Këtë e zbulon një shkrim i publikuar në revistën “Neuron”, fryt i punës së kërkuesve të “European Molecular Biology Laboratory” të Romës.
== Gjetja e "busulles morale" ==
[[Skeda:Busulla morale e trurit.jpg|thumb|right|250px|]]
Kohët e fundit shkencëtarët kanë zbuluar 'busullën morale "në trurin e njeriut, në zonën prapa veshit të djathtë, e cila konsiderohet se kontrollon vlerësimin e sjelljeve ndaj njerëzve të tjerë.
Gjegjësisht, zona e vendosur prapa veshit të djathtë aktivizohet atëherë kur ne mendojmë për gabimet apo veprat e mira të njerëzve tjerë. Shkencëtarët nga Instituti i Teknologjisë në Massachusetts zbuluan se etika jonë dhe dallimi i të mirës nga e keqja nuk është vetëm një çështje e arsimimit, por ato janë të shkruara në tru.
Hulumtuesit kanë arritur që me anë të valës magnetike ta “ç’kyçin busullën morale" tek disa njerëz, gjë e cila u bëri të pamundur ndarjen e veprimeve të mira nga ato të këqija. Eksperimenti është kryer ashtu që 12 vullnetarë kanë marrë nga 192 mini-skenarë dhe detyra e tyre ishte që të vlerësojnë sjelljet e heroit të këtyre skenarëve në një shkallë nga 1 (sjellje të paligjshme) deri 7 (sjellje të pranueshme).
Truri Tek femijet e posalindur eshte 400gr ndersa tek njeriu i rritur 1400g prej te cileve 1200 g i perkasin trurit te madh
== Lidhje
[[Kategoria:Neuroshkencë]]
[[Kategoria:Anatomi]]
[[Kategoria:Organe]]
[[new:न्ह्येपु]]
[[pt:Encéfalo]]
| |||