Kirenea, Libi: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Rreshti 67: Rreshti 67:


== Historia ==
== Historia ==
=== Përmbledhje e themelimit të Kireneas, siç thuhet në Herodotus ===

Grinus, biri i Aesanius-it një pasardhës i Theras, dhe mbret i ishullit Thera, kishte vizituar orakullin dhe i ofroi atij një hektomb në orakull për çështje të ndryshme. Orakulli kishte ofruar këshilla për të gjetur një qytet të ri në [[Libia|Libi]]. Pasi kaluan shumë vite dhe këshilla nuk ishte marrë, Thera ishte dorëzuar nga një thatësirë e tmerrshme dhe të gjitha kulturat dhe pemët ishin prishur. Ata përsëri dërguan në Delfi dhe u kujtoi se oraku kishte thënë disa vite më parë për t'u vendosur në vendin e Libisë, por këtë herë ajo tha në mënyrë specifike për të gjetur një vendbanim në tokën e Kireneas. Duke mos ditur se si të shkonin në Libi, ata dërguan një lajmëtar në Kretë për të gjetur dikë që i udhëhiqte për udhëtimin e tyre. Ata gjetën një tregtari në ngjyra vjollce me emrin Corobius. Ai kishte udhëtuar një herë në një ishull nga Libia i quajtur Platea. Grinus dhe Corobius lundruan në Platea, kur arritën në destinacionin e tyre ata e lanë Corobiusin me furnizime për disa muaj dhe Grinus u kthye në Thera për të mbledhur njerëz që ti vendosë në koloninë e sapokrijuar. Pas dy vitesh të vendosjes së kolonisë ata patën pak sukses dhe u kthyen në orakulli për të marrë këshilla. Orakulli kishte përsëritur këshillën e saj për të lëvizur drejtpërdrejt në tokën e Libisë, dhe jo në ishullin përball Libisë. Kështu ata u zhvendosën në një vend të quajtur Aziris. Ata u vendosën atje për gjashtë vjet dhe ishin shumë të suksesshëm derisa libianët vizituan vendbanimin e Aziris për ti bindur njerëzit që të lëviznin më tej në brendësi. Ata u lëkundën nga libianët për të lëvizur dhe për t'u vendosur në atë që tani është Kirenea. Mbreti i atëhershëm Battus mbretëroi për 40 vite, deri kur vdiq dhe më pas biri i tij, Arcesilaus, mori udhëheqjen dhe mbretëroi për 16 vite, me jo më shumë ose më pak ndryshim të popullsisë deri kur Orakulli i kishte treguar mbretit të tretë, një Battus tjetër, të sjellë më shumë grekë në vendbanim dhe me atë zgjerim libianët kishin humbur shumë tokë rreth Kireneas.<ref>{{Cite web|url=http://sourcebooks.fordham.edu/halsall/ancient/630cyrene.asp|title=Internet History Sourcebooks|website=sourcebooks.fordham.edu|access-date=2016-12-03}}</ref>
=== Periudha greke ===
=== Periudha greke ===



Versioni i datës 28 prill 2017 17:28

Kirenea
Emrat amëtar
Κυρήνη, Kyrēnē
Rrënojat e Kireneas
LlojiVendbanim
VendndodhjaShahhat, Jabal al Akhdar, Cyrenaica, Libi
Koordinatat32°49′30″N 21°51′29″E / 32.82500°N 21.85806°E / 32.82500; 21.85806
Formuar më650 pes
NdërtuarKolonizatorët nga Thera të udhëhequr nga Battus I
Emri zyrtar: Vendi arkeologjik i Kirineas
LlojiKulturor
Kriteretii, iii, vi
Përcaktuar1982 (sesioni i 6-të)
Nr. i referencës190
RajoniShtetet arabe
Kirenea, Libi is located in Earth
Kirenea, Libi (Earth)

Kirenea ( /sˈrn/; greqishtja e lashtë: Κυρήνη Kyrēnē) ka qenë një qytet antik grek dhe romak pranë qytetit të sotëm Shahhat, Libi. Ai ishte qyteti më i vjetër dhe më i rëndësishëm nga pesë qytetet greke në rajon. Ai i dha Libisë lindore emrin klasik Cyrenaica që ajo ka ruajtur deri në kohët moderne.

Kirenea ndodhet në një luginë të harlisur në kodrat e Jebel Akhdar. Qyteti u emërua sipas emrit të një pranvere, Kire, që grekët i shenjtëruan Apollonit. Kjo ishte edhe selia e Cyrenaics, një shkollës e famshme e filozofisë në shekullin e VI pes, e themeluar nga Aristippus, një dishepull i Sokratit. Ajo më pas kishte marrë nofkën "Athina e Afrikës".[1][2][3][4]

Historia

Përmbledhje e themelimit të Kireneas, siç thuhet në Herodotus

Grinus, biri i Aesanius-it një pasardhës i Theras, dhe mbret i ishullit Thera, kishte vizituar orakullin dhe i ofroi atij një hektomb në orakull për çështje të ndryshme. Orakulli kishte ofruar këshilla për të gjetur një qytet të ri në Libi. Pasi kaluan shumë vite dhe këshilla nuk ishte marrë, Thera ishte dorëzuar nga një thatësirë e tmerrshme dhe të gjitha kulturat dhe pemët ishin prishur. Ata përsëri dërguan në Delfi dhe u kujtoi se oraku kishte thënë disa vite më parë për t'u vendosur në vendin e Libisë, por këtë herë ajo tha në mënyrë specifike për të gjetur një vendbanim në tokën e Kireneas. Duke mos ditur se si të shkonin në Libi, ata dërguan një lajmëtar në Kretë për të gjetur dikë që i udhëhiqte për udhëtimin e tyre. Ata gjetën një tregtari në ngjyra vjollce me emrin Corobius. Ai kishte udhëtuar një herë në një ishull nga Libia i quajtur Platea. Grinus dhe Corobius lundruan në Platea, kur arritën në destinacionin e tyre ata e lanë Corobiusin me furnizime për disa muaj dhe Grinus u kthye në Thera për të mbledhur njerëz që ti vendosë në koloninë e sapokrijuar. Pas dy vitesh të vendosjes së kolonisë ata patën pak sukses dhe u kthyen në orakulli për të marrë këshilla. Orakulli kishte përsëritur këshillën e saj për të lëvizur drejtpërdrejt në tokën e Libisë, dhe jo në ishullin përball Libisë. Kështu ata u zhvendosën në një vend të quajtur Aziris. Ata u vendosën atje për gjashtë vjet dhe ishin shumë të suksesshëm derisa libianët vizituan vendbanimin e Aziris për ti bindur njerëzit që të lëviznin më tej në brendësi. Ata u lëkundën nga libianët për të lëvizur dhe për t'u vendosur në atë që tani është Kirenea. Mbreti i atëhershëm Battus mbretëroi për 40 vite, deri kur vdiq dhe më pas biri i tij, Arcesilaus, mori udhëheqjen dhe mbretëroi për 16 vite, me jo më shumë ose më pak ndryshim të popullsisë deri kur Orakulli i kishte treguar mbretit të tretë, një Battus tjetër, të sjellë më shumë grekë në vendbanim dhe me atë zgjerim libianët kishin humbur shumë tokë rreth Kireneas.[5]

Periudha greke

Periudha romake

Krishterimi

Rënia

Sot

Njerëz të njohur

Referencat

  1. ^ Temehu (Cyrene)
  2. ^ Global Treasures: Cyrene
  3. ^ Shahhat or (Cyrene) City by NestBird.info
  4. ^ للغة العربية اضغط هنا http://cyreen630.maktoobblog.com
  5. ^ "Internet History Sourcebooks". sourcebooks.fordham.edu. Marrë më 2016-12-03. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme